Edebiyat Eğitiminde Unutulmuş Kadın Yazarlar

Çalışmanın amacı, kadın yazar ve şairlerin edebiyat eğitimi sürecinde ne düzeyde yer aldıklarını irdeleyerek öğretmen adaylarının kadın yazarlara ilişkin farkındalıklarını belirlemektedir. Bir durumu olabildiğince dikkatli tanımlamayı amaçlayan bu çalışma, var olan bir durumu var olduğu şekilde betimlemeyi amaçlayan tarama modelinde, betimsel bir çalışmadır. Tarama araştırmalarında, geçmiş olaylara ilişkin olgu bulma, ilişki kurma ve yargılarda bulunabilme amacı ile kanıtların toplanması ve değerlendirilmesi önem kazanır (Karasar, 2002, s. 78). Tarama araştırmalarının amacı, genellikle araştırma konusu ile ilgili var olan durumun fotoğrafını çekerek bir betimleme yapmaktır. Araştırma kapsamında edebiyat eğitiminde kadın yazarların yeri olgusunun tanımlanması amaçlanmış olup çalışma üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında, edebiyat öğretmen adayları için yarı yapılandırılmış bir görüşme formu hazırlanarak öğretmen adaylarının kadın yazarlara ilişkin farkındalıkları belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında ise orta öğretim edebiyat eğitimi sürecinin bileşenleri olan Türk Edebiyatı ders kitapları ve yüksek öğretim edebiyat eğitimi sürecinde alınan ders içerikleri, ele alınan kadın yazar ve şairler açısından incelenmiştir. Çalışmanın katılımcılarını Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bölümünde öğrenim gören 86 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında incelenen dokümanlar; MEB tarafından basılan Türk Edebiyatı 9, 10, 11 ve 12 sınıf ders kitapları ile Gazi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi ABD ders içerikleridir. Çalışma kapsamında ulaşılan verilerin analizinde frekans analizi ve betimsel analiz kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda edebiyat öğretmen adaylarının kadın yazar/şairlere ilişkin farkındalıklarının az olduğu, orta öğretim ders kitaplarında ele alınan kadın yazar/şair sayısı ile yüksek öğrenim sürecinde derslerde ele alınan kadın yazar/şair sayısının yetersiz olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının kadın yazar/şairlere ilişkin farkındalıklarının gelişmemesinde, orta ve yüksek öğretim sürecinde ele alınan kadın şair/yazarlara ait metin sayısındaki yetersizliğin etkili olabileceği düşünülmektedir.

Forgotten Authors in Literature Education

The objective of this study is to determine the awareness of teacher candidates of female authors by examining to what extent female authors and poets take place in literature education. This study, which aims to define a situation as carefully as possible, is a descriptive study in the review method that aims to describe an existing situation as it is. The objective of survey studies is to take a photo of the existing situation about the subject of research and make a description. It was aimed to define the phenomenon of the place of female authors in literature education within the scope of this study, and the study was conducted in three stages. At the first stage of the study, a semi-structured interview form was prepared for literature teacher candidates and the awareness of teacher candidates of female authors was determined. At the second stage of the study, the content of Turkish literature course books that are the components of secondary literature teaching and higher education literature course books was investigated in terms of female authors and poets. The participants of the study are 86 teacher candidates, who are studying at a state university in Ankara, Department of Turkish Language and Literature. The documents examined within the scope of thisstudy are Turkish Literature 9, 10, 11 and 12th-grade course books approved by MNE and university Turkish Language and Literature USA course contents. Descriptive analysis was used in the analysis of the data obtained within the scope of this study. As a result of this study, it was found that the awareness of teacher candidates of female authors/poets is low, and the number of female authors/poets addressed in secondary school course books and the number of female authors/poets addressed in lessons during the process of higher education are insufficient. It is believed that the insufficiency of female poets/authors addressed in secondary and higher education process can be effective in the failure of development of the awareness of teacher candidates of female authors/poets.