Anadolu yıldızlar ligi (Analig) voleybol sporcularının yarışma kaygısı ile akıldışı performans inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Yarışma kaygısı, bireyin başarı hedeflerine ulaşmasına yönelik birçok etkeni içeren duygu ve düşüncelerin etkili rol oynadığı bir durumdur. Bu araştırmada, analig voleybol sporcularında yarışma kaygısı ile akıldışı performans inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu lisanslı 179 (yaş ortalaması=13.19±.86) voleybol sporcusu oluşturmuştur. Araştırmada, Spor Kaygı Ölçeği-2 (SKÖ) ve Akıldışı Performans İnançları Envanteri-2 (APİE-2) ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veri setine, tanımlayıcı istatistikler ve Pearson momentler çarpımı korelasyon uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, yarışma kaygısı ölçeği; endişe alt boyutu ile akıldışı performans inançları ölçeğinin; düşük tolerans ve değersizleştirme alt boyutları ile toplam ölçek puanı arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu görülmüştür (p<0.5). Sonuç olarak akıldışı performans inançları ve yarışma kaygısı arasında anlamlı bir ilişki görülmektedir. Araştırma bulguları ele alındığında akıldışı performans inançları yüksek olan voleybol sporcularının yarışma kaygılarının da yüksek olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Akıldışı performans inançları, analig, yarışma kaygısı, endişe, voleybol

Investigating the relationship between competition anxiety and irrational performance beliefs of volleyball players in the Anatolian Stars League (Analig)

Competition anxiety is a situation in which emotions and thoughts, which include many factors, play an effective role in athletes' achievement of their success goals. In this study, it is aimed to examine the relationship between competition anxiety and irrational performance beliefs in volleyball athletes. The study group consisted of 179 (age mean=13.19±.86) licensed volleyball athletes. Sports Anxiety Scale-2 (SAS-2) and Irrational Performance Beliefs Inventory-2 (IPBI-2) scales were used in the study. Descriptive statistics and Pearson product-moment correlation were applied to the obtained data set. As a result of the analyses, there was a positive correlation between the worrying sub-dimension of the competition anxiety scale and the low tolerance and depreciation sub-dimensions of the irrational performance beliefs scale and the total scale score (p<0.5). As a result, there is a significant relationship between irrational performance beliefs and competition anxiety. Considering the research findings, it can be said that volleyball athletes with high irrational performance beliefs also have high competition anxiety.

Keywords:

Irrational performance beliefs, analig, competition anxiety, worry, volleyball,

PDF

___

Baumeister, R. F. (1984). Choking under pressure: Self-consciousness and paradoxical effects of incentives on skillful performance. Journal of Personality and Social Psychology, 46(3), 610–620.
Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum. Pegem Yayıncılık, Genişletilmiş 22. Baskı, Ankara.
Cox, R. H. (1998). Sport psychology concepts and application. (4. Ed.). Iowa: Wm. C. Brown Publishers.
DiGiuseppe, R. A., Doyle, K. A., Dryden, W. ve Backx, W. (2013). A practitioner’s guide to rational-emotive behavior therapy, 3. Baskı, New York: Oxford University Press
Dryden, W. (2003). The cream cake made me eat it’: an introduction to the ABC theory of REBT. W. Dryden (Ed.), Rational emotive behaviour therapy: Theoretical developments (ss. 1–21). Hove and New York: Brunner-Routledge.
Ellis, A. (1996). Responses to criticisms of rational emotive behavior therapy (REBT) by Ray Digiuseppe, Frank Bond, Windy Dryden, Steve Weinrach, and Richard Wessler. Journal of Rational-Emotive and Cognitive-Behavior Therapy, 14(2), 97–121.
Ellis, A. (2001). Overcoming destructive beliefs, feelings, and behaviors new directions for rational emotive behavior therapy. New York: Prometheus Books.
Ellis, A. ve Dryden, W. (2007). The practice of rational emotive behavior therapy. New York: Spirnger.
Geukes, K., Mesagno, C., Hanrahan, S. J. ve Kellmann, M. (2013). Performing under pressure in private: Activation of self-focus traits. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 11(1), 11–23.
Harris, S., Davies, M. F. ve Dryden, W. (2006). An experimental test of a core REBT hypothesis: Evidence that irrational beliefs lead to physiological as well as psychological arousal. Journal of Rational-Emotive and Cognitive-Behavior Therapy, 24(2), 101–111.
Ilundain-Agurruza, J. (2015). From clumsy failure to skillful fluency: A phenomenological analysis of an Eastern solution to sport’s choking effect. Phenomenology and the Cognitive Sciences, 14(2), 397–421.
Karadağ, D., ve Aşçı, F. H. (2020). Adölesan Sporcularda Çok Boyutlu Kaygının Değerlendirilmesi: Spor Kaygı Ölçeği-2'nin Geçerlik ve Güvenirliği. Türkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences, 12(3).
Karaman, G., Yumuşak, F. N., ve Bahadır, E. (2020). Mükemmeli̇yetçi̇li̇k İle Öfke Arasındaki̇ İli̇şki̇de Akıldışı İnançların Aracı Rolü. Academic Review of Humanities and Social Sciences, 3(2), 436-446.
Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel.
Kocaekşi, S. (2010). Hentbol bayan milli takımında zaman değişimi ve performansın grup sargınlığı, sportif kendine güven, öz-yeterlik, hedef yönelimi ve yarışma kaygısı üzerine etkisi. Doktara Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Mesagno, C. ve Hill, D. M. (2013). Choking under pressure debate: ıs there chaos in the brickyard?. International Journal of Sport Psychology, 44, 288–293
Orhan, S. ve Ünlü, H. (2022). Futbolcularda zihinsel dayanıklılık ve hedef yöneliminin akıl dışı performans inançları ile ilişkisi: kesitsel çalışma. Türkiye Klinikleri J Sports Sci, 14(1):11-21.
Peat, J. ve Barton, B. (2005). Continuous variables: descriptive statistics. Medical Statistics: A Guide to Data Analysis and Critical Appraisal. Malden: Blackwell Publishing, 24-50.
Smith, R.E., Smoll, F.,L., Cumming, S.P. ve Grossbard JR. (2006). Measurement of multidimensional sport performance anxiety in children and adults: The Sport Anxiety Scale-2. J Sport Exercise Psychology. 28(4):479-501.
Smith, R.E., Smoll., F.L. ve Schutz RW. (1990). Measurement and correlates of sport-specific cognitive and somatic trait anxiety: the sport anxiety scale. Anxiety Research, 2(4):263-80
Tingaz, E.,O. (2020). Üniversite öğrencisi-sporcuların bilişsel esneklikleri ile akılcı olmayan performans inançları arasındaki ilişkide bilinçli farkındalığın aracı rolü. Güncel Psikoloji, 39 (4), 1208-1214.
Tóth, R., Turner, M. J., Kökény, T. ve Tóth, L. (2022). “I must be perfect”: The role of irrational beliefs and perfectionism on the competitive anxiety of Hungarian athletes. Frontiers in Psychology, 13, 994126.
Toy, A. B. (2021). Akılcı duygusal davranışçı yaklaşım temelli psiko-eğitim programının sporda kaygı ve akıldışı performans ı̇nançları üzerine etkisi. Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
Turner, M. J., Slater, M. J., Dixon, J. ve Miller, A. (2018). Test–retest reliability of the irrational performance beliefs inventory. European Journal of Sport Science, 18 (1), 123–129.
Turner, M. J., & Allen, M. S. (2018). Confirmatory factor analysis of the irrational Performance Beliefs Inventory (iPBI) in a sample of amateur and semi-professional athletes. Psychology of Sport and Exercise, 35, 126–130.
Uluç, E. A. (2022). Raket Sporlarında Yarışma Kaygısı Düzeyinin Kendini Engelleme Eğilimi Bakımından İncelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 6(3), 261-270.
Urfa, O. (2022). Sporda akıldışı inançların duygu, düşünce ve performans üzerindeki rolünün yapısal ve deneysel olarak incelenmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Urfa, O. ve Aşçı, F. H. (2018). Akıldışı performans inançları envanteri–2’nin psikometrik özelliklerinin sınanması. Psikoloji Çalışmaları, 38(2), 219-236.
Weinberg, R. S. ve Gould, D. (1999). Foundations of sport and exercise psychology (2.Ed.). Champaign, IL: Human Kinetics.