Türkiye Sermaye Piyasalarında Kaydi Sistem Uygulamaları

Sermaye Piyasası Kanunu’na eklenen 10/A maddesi, kaydi sistemi Türkiye sermaye piyasalarının gündemine sokmuş ve bu sistemin Türkiye’deki uygulayıcısı olan Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun önemli bir finansal kurum olarak sermaye piyasasında yer almasının yolunu açmıştır. Ülkemiz son altı-yedi yılda kaydileştirme konusunda çok ciddi bir mesafe kat etmiştir. Merkezi kaydi sistem sayesinde artık hisse senetleri, tahviller, borsa yatırım fonları, varantlar, varlığa dayalı menkul kıymetler ve Devlet İç Borçlanma Senetleri varlıklarını fiziken değil, elektronik ortamda bir kayıt olarak sürdürmektedirler. Bu çalışmada, kaydi sistemin ülkemizdeki gelişim süreci ve avantajları ele alınmaktadır.

Dematerialized System Implementations in Turkey's Capital Markets

The addition of Article 10/A to the Capital Markets Law has introduced the dematerialized system and the implementer of the system, Central Registry Agency Inc., to the Turkish capital markets literature as an important actor. Turkey has accomplished a great progress in dematerialization with respect to many developed countries. With the dematerialization process, stocks, bonds, exchange traded funds, mutual funds, asset-backed securities and government borrowing instruments are being issued in fully dematerialized form instead of physical certificates. In this article, the development process and advantages of dematerialization are studied.

___

  • Ergincan, Yakup, “Hisse Senetlerinin Kaydileştirilmesi: Dünya ve Türkiye Uygulaması”, Geleneksel Finans Sempozyumu 2004, Cilt.2, İstanbul, 2005.
  • Manavgat, Çağlar “Menkul Kıymetlerin Merkezi Saklanmasında Kullanılan Yöntemin Sözleşmenin Hukuki Niteliğine Etkisi” Batider, 1996, C: 28, S: 4.
  • Merkezi Kayıt Kuruluşu, 2011 Faaliyet Raporu, http://www.mkk.com.tr/wps/wcm/connect/f4b6d49f- 5d8f-4e75-b68f-113974a61baa/ Faaliyet_2011.pdf?MOD=AJPERES
  • Merkezi Kayıt Kuruluşu Hukuk Müşavirliği, Kaydileştirme (Dematerialization), Hizmet İçi Eğitim Belgeleri.
  • Merkezi Kayıt Kuruluşu Web Sitesi, http://www.mkk.com.tr/wps/portal/MKK.
  • Poroy, Reha ve Tekinalp, Ünal, Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, Arıkan Basım Yayım Dağıtım, İstanbul 2006.
  • Resmi Gazete, Merkezi Kayıt Kuruluşunun Kuruluş, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmelik, https://www.mkk.com.tr/wps/wcm/connect/2ce76fc9-d7fe-40d2-8feb-8c0cb4203fd2/ Y%C3%B6netmelik.pdf?MOD=AJPERES
  • Resmi Gazete, Sermaye Piyasası Kanunu, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/12/20121230-1. htm
  • Sermaye Piyasası Kurulu, Türkiye’de Takas ve Saklama, Yatırımcı Bilgilendirme Kitapçıkları, Ankara 1999.
  • Takasbank Faaliyet Raporu 2010, http://www.takasbank.com.tr/UserFiles/Documents/Reports/FaaliyetRaporlari/ 59c3c5ec-8959-4bd8-9a8c-067be5d34423.pdf
  • Turanboy, Asuman, “2499 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na 4487 Sayılı Kanunla Eklenen 10/A Maddesine Göre Kaydi Değer Düzenlemesi” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1999, C: 48, S: 1-4.
  • Turanboy, Asuman, Varakasız Kıymetli Evrak, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1997.
  • Ülgen, Hüseyin, Helvacı, Mehmet, Kendigelen, Abuzer ve Kaya, Arslan, Kıymetli Evrak Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2006.
  • Ünal, Mücahit, Sermaye Piyasası Araçlarının Kaydileştirilmesi, Adalet Yayınevi, Ankara 2011.
  • Yayla, Ümit, Menkul Kıymetlerin Kaydileştirilmesi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2009.