I. Dünya Savaşı’nda Destroyer Ve Denizaltıların İnşasıyla Bakımları Hakkında Eğitim Almaları İçin Almanya’ya (Bholm & Voss Şirketi) Amele Çırakları Gönderilmesi

19. yüzyılın sonlarına doğru Osmanlı Devleti, Almanya ile yakınlaşmaya başlamıştır. Bu yakınlaşmaların sonucunda Türk askerlerinin yetiştirilmesinde Alman subayları önemli bir rol oynamışlardır. I. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla Osmanlı Devleti, Almanya ile gizli antlaşmalar imzalayarak ittifak devletlerinin yanında savaşa katılmıştır. Savaş sırasında İtilaf devletleri ve özellikle İngiltere, boğazlarda büyük sorunlar yaşanmasına neden olmuştur. İngiliz denizaltılarının boğazlardan İstanbul’a girmesine engel olabilmek için bazı önlemler alınmasına karar verilmiştir. 1916 yılında Alman Blohm & Voss Şirketi’nden denizaltı ve destroyerler satın alınarak boğazların güvenliğinin sağlanabilmesi için görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmeler sırasında inşa edilmesi düşünülen destroyer ve denizaltılar hakkında eğitim alabilmeleri için Almanya’ya amele çırakları gönderilmiştir. Bu çalışmada amele çıraklarının eğitim amacıyla Almanya’ya gönderilmeleri için yapılan çalışmalar ve aldıkları eğitim anlatılmıştır.

Sendıng Laborer Apprentices to Germany (Bholm & Voss Company) To Be Trained On Building And Maintenance Of The Destroyers And Submarines During 1st World War

Towards the end of the 19th Century, the Ottoman State started to become friendlier with Germany. As a result of this proximity, German officers played important roles in training Turkish soldiers. When the 1st World War started, the Ottoman State signed secret agreements with Germany and joined the war with the Central Powers. During the war, the Allied Powers, especially England, caused great turmoil in the Straits. It was decided that some precautions would be taken to prevent the British submarines to enter Istanbul through the Straits. In 1916, submarines and destroyers were purchased from German Blohm & Voss Company, and negotiations were made to ensure the security of the Straits. During these negotiations, laborer apprentices were sent to Germany to be trained on the destroyers and submarines that would be built. In this study, the efforts for sending the laborer apprentices to Germany to receive training are dealt with together with the training they received. 

___

  • Başbakanlık Devlet Arşivleri (BOA) BOA. İ.DUİT. 88/37-2-1, 31 Mart 1333/31 Mart 1917.
  • BOA, İ.DUİT, 185/84-10-1, 16 Ramazan 1285/31 Aralık 1868.
  • BOA, İ.HR. 236/13966.
  • BOA, MV, 203/27-1-1, 203/27-2-1, 203/27-3-1, 12 Zilhicce 1334/10 Ekim 1916.
  • BOA. ŞD. HU. 22/5-1, 22/5-2, 22/5-3, 22/5-4, 22/5-5, 22/5-6, 22/5-7, 22/5-8, 22/5-9, 22/5-10, 22/5-11, 12 Zilkâde 1334/10 Eylül 1916.
  • BOA, MV. 155/40-1-1.
  • Deniz Müzesi Arşivi (DMA) DMA. BN. 78/1623, 78/1625-9, 78/1625-10, 78/1625-11, 78/1625-12, 78/1625-13, 78/1625-14, 9 Ağustos 1333/9 Ağustos 1917.
  • DMA. BN. 109/2538, 109/2549.
  • DMA, BN, 85/1717-23, 9 Eylül 1332/22 Eylül 1916.
  • DMA. II. Daire. 8143/291, 20 Haziran 1333/20 Haziran 1917, 8143/296, 8143/297, 8143/298, 8143/299, 29 Haziran 1333/29 Haziran 1917, 8143/300, 7 Eylül 1333/7 Eylül 1917, 8143/311, 9 Eylül 1333/9 Eylül 1917, 8143/351, 8143/352, 18 Temmuz 1334/18 Temmuz 1918, 8143/353, 27 Haziran 1334/27 Haziran 1918, 8143/354, 22 Eylül 1333/22 Eylül 1917, 8143/487, 8143/575-1, 8143/575-2, 8143/597, 8143/598, 8143/599, 8143/600, 8143/601, 8143/602, 20 Temmuz 1918, 8143/194, 1 Temmuz 1333/1 Temmuz 1917, 8143/552, 8143/554, 22 Eylül 1333/22 Eylül 1917.
  • DMA. BN. 385/13963-1, 385/13963-2, 7 Temmuz 1333/7 Temmuz 1917.
  • DMA, BN, 94/1872, 1 Kânun-i evvel 1333/14 Aralık 1917.
  • DMA. TRS. 392/8-A.
  • DMA. ENV. ŞUB.41/B/24-A.
  • DMA. ENV. ŞUB-53/B-33/A.
  • AKŞİN, Sina. (2000), Türkiye Tarihi 4 Çağdaş Türkiye, İstanbul.
  • GÜLERYÜZ, Ahmet ve LANGENSIEPEN Bernd. (2007), 1828_1923 Osmanlı Donanması, İstanbul.
  • MERCAN, Evren, (2012), Osmanlı Bahriyesinde İlk Denizaltılar Abdülhamid ve Abdülmecid, İstanbul.