İLAHİYATÇILARA YÖNELİK ALGI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ GÜVENİRLİK VE GEÇERLİK ÇALIŞMASI

Bu makalede İlahiyatçılara Yönelik Algı Ölçeği’nin (İYAÖ) geliştirilmesineve geçerlik-güvenirlik analizine ilişkin bulgulara yer verilmektedir.Çalışmada ön testlerin dışında iki ana uygulama gerçekleştirilmiştir.18 yaş üstü 519 yetişkinle yapılan ilk çalışmanınverileri üzerinde yapılan faktör analizi sonucunda 15 maddeli 2faktörlü bir ölçek yapısı elde edilmiştir. Bu ölçek yapısı, yine 18 yaşüstü 198 yetişkin üzerinde gerçekleştirilen ikinci çalışmanın verileriile doğrulayıcı faktör analizine tabi tutulmuştur. Ölçeğin geçerliğinibelirlemek üzere yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucundaX2 /df = 2.61, RMSEA= 0.079, NFI = 0.95, NNFI = 0.96, CFI = 0.97, IFI= .97, RMR = 0.078, SRMR = 0.054 ve GFI = 0.89 şeklindeki uyumskorları elde edilmiştir. 15 madde ve 2 faktörlü yapıdaki ölçeğinbütünü için güvenirlik katsayısı (Cronbach’s Alpha) .905, birincifaktör için .862 ve ikinci faktör için .865’tir. İki faktör arasındaki korelasyon(Pearson Correlation) ise .62 olarak tespit edilmiştir. Eldeedilen değerler İYAÖ’nün güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğunugöstermektedir.

In this study Scale of Perception About Theologians’s (SPAT) reliabilityand validity analyses are presented. SPAT has been developed inorder to determine the perspectives of people to the theology facultyteachers, students and alumni. Two main applications were carriedout in the study except the pretests. The data of the first study on519 people over the age of 18 were subjected to factor analysis andas a result a 5-item two-dimensional scale structure was obtained.The obtained 15-item and 2-sub-dimensional structure weresubjected to confirmatory factor analysis. This second study wasperformed on 198 adults over 18 years of age. By the confirmatoryfactor analysis, the following fit scores were obtained: X2 / df =2.61, RMSEA = 0.079, RMR = 0.054, NFI = 0.95, NNFI = 0.96, CFI= 0.97, IFI = .97, RMR = 0.078, SRMR = 0.054 ve GFI = 0.89. The reliability coefficients of the scale (Cronbach’s Alpha) were .862for the first sub-dimension, .865 for the second sub-dimension and.905 for the whole scale. And the correlation between the two subdimensions(Pearson Correlation) is .62. The values revealed showthat the SPAT is a highly reliable and valid scale.

___

  • Aşık, N.: “İlahiyat Fakültelerinin Pratik Din Hizmetlerine Katkısı”, I. Din Hizmetleri Sempozyumu (3-4 Kasım 2007), C.2., DİB Yayınları, Ankara, 2008, ss. 457- 462.
  • Aydar, H., “Darulfünun İlahiyat Fakültesinden İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesine”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi [Darulfunun İlahiyat], 1999, 1, ss. 297-311
  • Ayhan, Halis: “İlahiyat Fakültesi”, DİA, C. 22, ss. 70-72.
  • Büyüköztürk, Ş.: Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum, Pegem Akademi Yayınları, Ankara 2012.
  • Büyüköztürk, Ş.: “Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2002, 32, 470-483.
  • Çokluk, Ö. ve ark.:, Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik, Pegem Akademi Yay., Ankara, 2012.
  • Erkorkmaz, Ü. ve ark. “Doğrulayıcı Faktör Analizi Uyum İndeksleri”,Türkiye Klinikleri J Med Sci., 2013, 33, 1, ss. 210-223.
  • Gashi, F.: “Dua ve Hayat Memnuniyeti Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma (Kırklareli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ve Fen-Edebiyat Fakültesi Öğrencileri Örneği)”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2016, 25(2) ss. 1-29.
  • Kaya, M.: “İlahiyat Fakültelerinin İstihdam Alanına Uygun Eleman Yetiştirme Sorunu”, Türkiye’de Yüksek Din Eğitiminin Sorunları, Yeniden Yapılanması ve Geleceği Sempozyumu (16-17 Ekim 2003)”, S.D.Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları, Isparta, 2004, ss. 211-241.
  • Kaya M. ve Aydın C.: “Üniversite Öğrencilerinin Dini İnanç İle Ahlaki Olgunluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Ondokuz Mayıs İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011, 30, ss. 15-42.
  • Mehmedoğlu, A.U.: “İlâhiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimleri ve Dindarlık- Değer İlişkisi (M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Örneği)”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2006, 30(1), ss. 133-167.
  • Münir K.: “Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tarihi (Dünü Bugünü), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1999, (özel sayı),ss. 141-184.
  • Öcal M.: “25. Yılında Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi”, T.C. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2000, 9 (9), ss. 3-106.
  • Turan, Y.: Orhan İyibilgin, “Üniversite Öğrencilerinin Dindarlık Düzeyleri ve Kur’an’a Yönelik Tutumları Üzerine Amprik Bir Araştırma (Ordu Üniversitesi Örneklemi)”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2018, 8(2), ss. 409-420.
  • Uzunpostalcı, M.: “Din Öğretiminde İlahiyat Fakültelerinin Rolü”, Din Öğretiminde Yüksek Öğretim Sempozyumu 21-23 Ekim 1987, s. 12-17.
  • Zümrüt, O.: “İlahiyat Fakültesi Mezunu (İlahiyatçı) Sorumluluğu”, Ondokuz Mayıs İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2007, 23, ss. 9-22.