Doğal Vahiy ve Kuran Arasında İnsan Aklı

İnsanın hizmetine yönelik vahyin yönünün üç şubesi vardır. Birincişube resullerin vahyidir. İkinci şube insanın vahiydir. Üçüncüşube de hayvanların, yeryüzü ve tüm evrenin vahyidir. Bunlarınhepsi, gaye ve maksadın tahkik edilmesinde kendisine vahyedilenile amel ederler. Vahyin kendisi ise geliş bakımından ikitemel özellik taşır. Birincisi hıfzedilmesi ve tedvin edilmesindekiözelliğidir. İkincisi bir şeyin tasvir edilmesinde ve ortaya çıkışındakiözelliğidir. İnsana olan vahiy yazılıydı. Kâinatın geri kalankısmına ise ilham ile takdir edilmiştir. Rehberlik etmesi bakımındanbu ikisi de aklın çalışmasındaki devrelerin temsilinde önemlirol alırlar. Çünkü aklın vahyin evrelerine girmesi ve onu tahkiketmesinin amacı vahyin diğer şubeleri içindir. Bu durumda aklınüç şey üzerine olduğu ortaya çıkar. Kavrayan akıl. Düşünen akıl.Yakinde olan akıl. Aklı, geçirdiği bu merhaleler ile vasıflandırmakkuruluş merhalelerini ve temellendirmeyi mümkün kılar. Bu yollaaklın aşamaları vahyin şubelerini uyumlu hale getirir. Vahiydemanaya uzak olan lafız olduğu gibi doğada da birbirine yakın veuzak olan cüzler vardır. İnsanın görevi bu yakın cüzleri uzak olandanönce incelemektir. Bu, uzak hakkında yeterince tasvir yapabilmesiiçin algısını inşa etmek içindir. Bundan dolayı çıkarımdavahyin maksadından uzak olması ile ondan uzak olmasının etkisivardır. Duyular üzerinde olan teyit, insanın duyularını bir arayagetirmesi ve bu merhalelerin geçilerek yakinin ortaya çıkması içingerekli olan bir teyittir. Bu teyidin en çok işitmek üzerinde olmasıise iki yöndendir. Birincisi evrende mevcut olanlarla ilişkisidir.İkincisi Kuranı kerimde, diğer duyulara göre çok daha fazla zikredilmesidir.İşitmek, diğer duyuları seda ve etki ile doldurur. Buaynen aklın kalbi kavrama ile doldurması ve vücuda olan etkisigibidir. İşitmenin, diğer duyuları eşya hakkında tasvir inşa ederekuyarmasına benzer bir şekilde, akıl da vücudun kavramasını,doğrular üzerinde devam etmeyi, söz ve fiilde hata yapmaktanmenetmeyi kavratmakla yapar
Anahtar Kelimeler:

Zihin, Tabiat, Vahiy

The divine revelation in the service of humanity may be dividedinto three parts: The first part is the revelation of the prophets. Thesecond is the revelation of the human beings and the third part isthe revelation of the animals, the earth and the entire universe.All parts of the divine revelation serve to the same and one purpose.The revelation has two distintive features: The first feature isthat it is written, common, legible and visible. The second featureis that the revelation communicates with creatures by inspirationand guidance. In this, human beings’s reception of the revelationsis distinct from those of other creatures. For human beings receivethe revelation through reason as well as the senses. It is the purposeof this paper to elaborate on how human beings cognitivecapacities engage in divine revelation and on how this process ofengagement fulfills the ultimate aims of the divine revelation.
Keywords:

revelation, mind, nature,

___

  • Kaynakça makalenin sonundadır.