MUNZUR ADININ KÖKENİ VE MUNZUR BABA EFSANESİ’NİN SEMBOLİK DEĞERLER BAKIMINDAN İNCELENMESİ

İnsanoğlu tarih sahnesine çıkmasıyla birlikte söylenceler deoluşmuştur. Bu söylenceler kaos karşısında çaresiz kalan insanoğlununetrafını anlama ve anlamlandırma çabasıdır. Bu çaba neticesinde mitoloji,masal, destan ve efsaneler doğmuştur. Bu ürünler, bünyesinden çıktığıtoplumu açımlayan onları daha geniş bir perspektif ile tanımamızı sağlayanürünlerdir.Efsanelerin oluşumu, kutsal dinlerden bile daha önce olduğu için biranlamda inanç unsuru etrafında şekillenmiştir. Kendisinden daha uzak birgeçmişe sahip olan mitoloji ve masal unsurlarını da bünyesinde taşıyanefsaneler, bir anlamda inandırma kaygısı olan metinler olarak kabuledilmektedir.Tarihin en eski yerleşim yerlerinden biri olan Tunceli ili sözlüedebiyat geleneği/birikimi olan bir yerleşim yeridir. Bu sözlü edebiyat ürünleri arasında özellikle de efsaneler önemli yer tutmaktadır. Yörede ençok anlatılan efsanelerden biri olan Munzur Baba Efsanesi; zengin motifyapısı ve sembolik değerleri ile önemli bir halk edebiyatı ürünüdür. Buçalışmada; Munzur adının kökeni hakkında bilgi verilerek Munzur Babaefsanesi ve bu efsanenin yöre folklorunda ve inancındaki yeri, sembolikdeğerler vasıtasıyla incelenmiştir.

___

  • Aksoy, B. (1985). Tarihsel Değişim Sürecinde, Tunceli, C. 1, Ankara: Yorum Yayıncılık. Avcı, A. H. (2006). Osmanlı Gizli Tarihinde Pir Sultan Abdal, İstanbul: Nokta kitap. Bozkurt, H. ve Bozkurt, K. (2012). Sayıların Gizemli Dünyası: Kültür ve Edebiyatta Sayı Sembolizmi, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1 Buran, A. (2015). Türklük Bilimi Terimleri Sözlüğü, Ankara: Akçağ Yayınları. Çetindağ, S.G. (2011). Köroğlu Merkezli Hikâyelerin Sembolik Açılımı. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi SBE/ Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı. Elçin, Ş. (1986). Halk Edebiyatına Giriş, Ankara: Akçağ Yayınları. Eliade, M. (1992). İmgeler ve Simgeler. Çev: M. Ali Kılıçbay. Ankara: Gece Yayınevi Eliade, M. (2003). Dinler Tarihine Giriş Çev: Lale Arslan. İstanbul: Kabalcı Yayınevi