UYGULAMALI SANATLAR EĞİTİMİNDE TASARIM, YAPI, İŞLEV, ESTETİK VE ALGI SORUNU

21. yüzyılda uygulamalı sanatlara yüklenen anlam, ekonomik, kültürel ve yaşam tarzındaki hızlı değişiklikler nedeni ile büyük bir dönüşüm noktasındadır. Bu anlamda bugünün ve geleceğin tasarımcıları uygulamalı sanatların ayırt edici özelliği olan işlev, tasarım ve estetik kavramlarını çağın dinamiklerine uygun bir biçimde dönüştürmek ile sorumludurlar. Bu anlamda yaratıcılık, bilimde ve sanatta çağa damgasını vurmuştur. Uygulamalı sanatların üç temel ayağı olan yapı, işlev ve estetik kurguyu çağdaş, taklitten uzak ve yeni açılımlara uyarlayabilen tasarımcılar yetiştirmek her şeyden önce bu kavramların birbirleri ile olan ilişkilerinin yapılandırılmasına bağlıdır. Uygulamalı sanatlar eğitiminde özellikle ürüne dönük çalışmalardaki “kullanım amacına uygunluk” kavramı bu alandaki estetik yapılanma ve yaratıcılığın önüne geçme tehdidini taşımaktadır. Öğrencinin, tasarımın her aşamasında estetiğin alanı içerisinde olduğunu anlayabilmesi bu kavramların ilişkilendirilmesi ve açılması ile olasıdır. Bu araştırmada uygulamalı sanatlar eğitimde önemli bir sorun olan ürünün tasarımı sürecindeki kimi önemli kavramlara ilişkisel olarak değinilmiş ve sonuç olarak aslında birbirine zıt gibi görünen bu kavramların birbirlerini nasıl bir bütün halinde yapılandırdıkları vurgulanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Uygulamalı Sanatlar Eğitimi, yapı, işlev, tasarım, estetik, algı

DESIGN, CONSTRACTION, FUNCTION, ESTHETICS AND PERCEPTION PROBLEMATIC APPLIED ARTS EDUCATION

In 21st century, the meaning dedicated on applied arts is at the intersection of reasonable transformation due to the rapid changes in economies, cultures and our life styles. In this content, today’s and future’s designers are responsible to transform the concepts of function, design and esthetics in according to the dynamics of the period. Creativity is a must in science and art. To educate modern, not imitating and open to new views designers who are able to adapt the structure, function and esthetic fiction which are the three basic supports of applied arts, first of all depends on how to construct mutual relations of mentioned concepts. In applied arts education, especially in works focused on product, the concept of “compatibility with the purpose of usage” has the threat of taking place in front of the esthetic structure and creativity in this field. In this research, important concepts of product designing period have been functionally examined and in conclusion, it has been emphesized how these concepts integrates as a whole although they look like paradoxal with each other.

Keywords:

Applied Arts Education, structure, function, design, esthetics, perception,

PDF

___

Akalın, M.B (1995). “Atölye İşletmecisi Gözüyle Güzel Sanatlar Fakültesi Eğitim Programları”. Sempozyum-Konferans. A.Ü.Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları.
Artut, K. ( 2001). Sanat Eğitimi Kuramlar ve Yöntemler. Ankara: Anı Yayıncılık.
Atan, A. ( 2006). Resimli Resim Sözlüğü. Ankara: Asıl Yayıncılık.
Bangir, G. ( 2005). Görsel İletişim. İstanbul: Ya-pa Yayınları.
Doğan, N. (1984). Tasarımda İnsan Etmenleri, İstanbul:
Erinç, S. ( 1995). Kültür Sanat. İstanbul: Çınar Yayınları.
Erinç, S. ( 2004). Sanat Psikolojisine Giriş. Ankara: Ütopya Yayınları.
Erinç, S. ( 2004). Sanatın Boyutları. Ankara: Ütopya Yayınları.
Erinç, S. ( 2005). Kültür-Sanat, Sanat-Kültür. Ankara: Ütopya Yayınları.
Etike, S. ( 1995). Sanat Eğitimi Yazıları. Ankara: İlke Yayınevi.
Fischer, E. (1993). Sanatın Gerekliliği. Çev. Cevat Çapan, Ankara: V Yayınları.
Gökaydın, N. ( 1994). “Çağdaş Tasarım Eğitimi”. Çağdaş Eğitimde Sanat. İstanbul: Demet Yayıncılık.
İpşiroğlu, N. ( 1994). “Duyu Algılarının Eğitimi”. Çağdaş Eğitimde Sanat. İstanbul: Demet Yayıncılık.
Kırışoğlu, O. ( 1991). Sanatta Eğitim-Görmek-Anlamak- Yaratmak. Ankara: Demircioğlu Yayınları.
Özsoy, V. ( 2007). Görsel Sanatlar Eğitimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Sağocak, A.M. ( 2003). Tasarım Tarihi-Endüstri Ürün Tasarımında 250 Yıl. Bursa: Vipaş A.Ş. Yayınları.
San, İ. ( 2003). Sanat Eğitimi Kuramları. Ankara: Ütopya Yayınları.
Sezgin, Ş. ve N. Önlü, (1992). “Tekstilde Tasarım Olgusu”. Tekstil ve Mühendis Dergisi. 6: 52.