Van İlinde Mera Dönemindeki Akkaraman koyunlarının Serum ve Yünlerinde Magnezyum ve Fosfor Seviyelerinin Belirlenmesi

Bu çalışmada Van bölgesindeki meralarda otlayan, klinik olarak sağlıklı görünen Akkaraman koyunlarının serum ve yünlerindeki Magnezyum (Mg) ve fosfor (P) düzeylerinin araştırılması amaçlandı. Çalışma materyalini Van’ın ilçelerinden (Merkez, Özalp, Gürpınar, Gevaş, Erciş) toplanan toplam 87’şer adet serum ve yün numuneleri oluşturdu. Elde edilen serum ve yün örneklerinin Mg ve P değerleri ICP-OES (ICAP Thermoscientific) cihazıyla ölçüldü. Kan serum değerlerinde saptanan Mg seviyeleri normal değerlerin altında gözlenmiştir. P seviyesi Özalp ilçesinde diğer ilçelere göre önemli oranda (p<0.01) düşük olduğu gözlenmiştir. Özalp ilçesindeki P düzeyinin, diğer ilçelerin aksine, olması gereken normal değerlerin altında olduğu saptanmıştır. Koyun yünlerinde saptanan Mg ve P düzeyleri yapılan diğer çalışmalarla kıyaslandığında düşük olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak mera döneminde Magnezyum'un Van merkez ve ilçelerinin meralarında otlayan koyunların rasyonlarına, fosfor'un da Özalp ilçesindeki koyunların rasyonlarına ilavesinin yapılması faydalı olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Serum, Yün, Magnezyum, Fosfor, Akkaraman

Determination of the Levels of Magnesium and Phosphorus of Akkaraman Sheep in Pasture Period in Van Province

This study was undertaken to investigate the Magnesium (Mg) and Phosphorus (P) levels in the blood serum and wool from clinically healthy Akkaraman ewes grazed in pastures in the Van region. The studies were carried out on 87 Akkaraman ewes from districts of Van (Central, Özalp, Gürpınar, Gevaş, Erciş). The Mg and P values were determined by ICP-OES (ICAP Thermoscientific) device. The average Mg levels of the blood serum were lower than the normal values. The lowest P level was found in Özalp district (p<0.01). In addition, it was found that the P level of the blood serum in the Özalp district was below the normal values, unlike the other regions. As a result, in all districts of Van, the sheep in the pasture should be supplemented with Mg. In addition, the P mineral substance should be given to the sheep in the Özalp district.

Keywords:

Serum Akkaraman, Wool, Magnesium, Phosphorus, Van,

PDF

___

Abdelrahman MM (2012). Status of some minerals of growing Awassi lambs fed calcium salt fat and protected sulfur amino acid. J Anim Plant Sci, 13(1), 1698-1703.
Aiello SE (1998). The Merck Veterinary Manual. 8th Edition. National Publishing, Inc., Philadelphia, USA.
Alacabey İ, Kömürcüoğlu AU, Alacabey NU ve ark. (2017). Determination of Cobalt (Co) level in hair and serum of Gas Station Workers in Van Province. J Environ Sci Toxicol Food Technol, 11(2), 30-32.
Al Noaemi YAMS (2009). Study the levels of Calcium and Magnesium in the blood of sheep infested with tapeworms. Tikrit J Pure Sci, 14(3), 103-105.
Antunovic Z, Speranda M, Steiner Z, Vegara M, Novoselec J, Djıdara M (2009). Blood metabolic profile of Tsigai sheep in organic production. Krmiva, 51 (4), 207-212.
Antunovic Z, Maric I, Steiner Z, Vegara M, Novoselec J (2011). Blood metabolic profile of the Dubrovnik sheep -Croatian endangered breed- . Maced J Anim Sci, 1 (1) 35–38.
Baranowski P (2002). Genetic and environmental factors of macroelements concentration in blood serum and osseous tissue of lambs in north-west Poland. Arch Tierz, 45(6), 565-574.
Gürsu G, Aygün T (2014). Serum calcium, potassium, phosphorus and cobalt levels of Awassi ewes maintained at village conditions during Lactation Period. APCBEE Proc, 8, 6-10.
İçen H, Sekin S, Şimşek A, Düz Z (2008). Research on haematological and biochemical parameters in lambs eating each other’s wool and on treatment. Fırat Üniv Sağ Bil Derg, 22(3), 159-162.
İmik H, Coşkun B, Aytaç M, Tiftik AM (1998). Rasyona katılan vitamin ve iz mineral karmalarının kuzularda besi performansı, kan plazması, yapağı kalitesi ve sindirilme derecesi üzerine etkileri. Vet Bil Derg, 14(1), 151-160.
Kahn CM, Line S, Allen DG, Constable PD, Davies PR, Quesenberry KE, Reeves PT, Sharma JM, Smith RKW, Treaddwell T (2010). The Merck Veterinary Manual. 10th Edition. Merck & Co. INC, White House Station, NJ. USA.
Karademir B (2007). Kış Koşulları Altındaki Akkaraman ve Tuj Koyunlarının Yaş ve Cinsiyete Göre Serum Bakır ve Çinko Düzeyleri. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 13(1), 55-59.
Kargın F, Seyrek K, Bildik A, Aypak S (2004). Determination of the levels of zinc, copper, calcium, phosphorus and magnesium of Chios ewes in the Aydın region. Turk J Vet Anim Sci, 28(3), 609-612.
Kozat S (2006). Geviş getiren hayvanlarda iz elementlerin önemi, gerekliliği ve noksanlıklarının etkileri. YYÜ Sağ Bil Derg, 9(2), 58-67. Kurt D, Denli O, Kanay Z, Güzel C, Ceylan K (2001). Diyarbakır Bölgesi Akkaraman Koyunlarında Kan Serumunda Cu, Zn, Se ve Yünde Cu, Zn Düzeylerinin Araştırılması. Turk J Vet Anim Sci, 25, 431-436.
Kurt D, Yokuş B, Çakır DÜ, Denli O (2008). Investigation levels of certain serum biochemistry components and minerals of pasturing Akkaraman sheeps in Adıyaman province.Dicle Univ Vet Fak Derg, 1(2), 34-37.
Moniello G, Infascelli F, Pinna W, Camboni G (2005). Mineral requirements of dairy sheep. Ital J Anim Sci, 4(1), 63-74.
Özçelik M, Kabadayı B, Güler O, Orak U, Çiftçi M (2015). Elazığ ilinde koyunlarda mera öncesi, mera dönemi ve mera sonrası kan serumlarında bazı mineral madde düzeylerinin tespiti. FÜ Sağ Bil Vet Derg, 29(3), 167-173.
Peşmen G (2012). Menemen koyun ırkına ait yapağıların morfolojik, fiziksel ve elementel olarak incelenmesi (Doktora Tezi). Afyon Kocatepe Üniv Sağ Bil Enst, Afyon.
Ranjith D, Pandey JK (2015). Mineral profiles in blood and milk of sheep. Int J Sci Res, 4(10), 821-826.
SAS (2018). SAS/STAT Software: Hangen and Enhanced. SAS Inst Inc, USA.
Seyrek K, Paşa S, Kıral F, Bildik A, Babür C, Kılıç S (2004). Levels of zinc, copper and magnesium in sheep with toxoplasmosis. Uludag Univ J Fac Vet Med, 23(1-2-3): 39-42.
Stevanovic O, Stojiljkovic M, Nedic D, Radoja D, Nikolic V, Prodanovic R, Ivanov S, Vujanac I (2015). Variability of blood serum biochemical parameters in Karakachan sheep. Biotechnol Anim Husb, 31(1), 55-62.
Taha R (2012). Hematological, biochemical and hormonal studies on postpartum Alopecia in ewes. J Am Sci, 8(9), 968-972.
Teixeira IAMA, Resende KT, Silva AMA, Sabrinho AGS, Harter CJ, Sader AP (2013). Mineral requirements for growth of wool and hair lambs. R Bras Zootec, 42(5), 347-353.
TUİK (2016). Turkish Statistical Institute. Livestock Statistics. https://biruni.tuik.gov.tr/hayvancilikapp/hayvancilik.zul. Erişim Tarihi: 25 Mart 2016.
Tuncer SS, Sireli HD, Dellal G (2017). Comparative analysis of various fleece characteristics of Norduz and Zom sheep. The J Anim Plant Sci, 27(3), 763-770.
Yeltekin AS, Karapınar Z, Mis L (2018). The changes in the levels of elements in sheep with Contagious Ecthyma. Indian J Anim Res, 52(1): 56-60.
Yeşil M, Sarıözkan S (2017). Dişi üreme sistemi açısından önemli bazı vitamin ve mineraller. Erciyes Üniv Vet Fak Derg, 14(3), 201-208.