Loğman ASLAN, Özdemir ADIZEL, Abdullah KARASU, Cumali ÖZKAN, Musa GENÇCELEP, Atilla DURMUŞ, Yakup AKGÜL

Van Gölü Havzasında 2006 - 2008 Yılları Arasında Yabani Kuşlarda Yaralanma ve Kırık Olgularının Tedavileri

Bu çalışma ile 2006–2008 yılları arasında Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Kliniğine yaralanma ve kırık şikayeti ile getirilen yabani kuşların tedavileri ve alınan sonuçların değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın materyalini 4 Puhu (Bubo bubo), 4 Flamingo (Phoenicopterus ruber), 4 Kaya Kartalı (Aquila chrysaetos,) 3 Kızıl Şahin (Buteo rufinus), 3 Çamurcun (Anas cerecca), 2 Kızıl Çaylak (Milvus milvus), 1 Kuzgun (Coracias garrulus), 1 Atmaca (Accipiter nisus), 1 Ötücü kuğu (Cygnus cygnus), 1 Kara Çaylak (Milvus migrans), 1 Kaya Güvercini (Columba livia), 1 İbibik (Upupa epops) olmak üzere toplam 26 yabani kuş oluşturmuştur. Kuşların klinik ve radyolojik muayeneleri sonucunda 14 olguda yara, 6 olguda açık kırık, 6 olguda ise kapalı kırık olduğu belirlenmiştir. Genel durumu kötü ve açık kırık bulunan 6 kuşa tedavi uygulanmadı. Diğer 20 kuşa yapılan tedaviler sonucunda, 16’ sının iyileştiği, 4 kuşun ise yapılan tedavilere cevap vermediği ve öldüğü belirlendi. İyileşen kuşlardan 14 tanesi doğal yaşam alanlarına geri bırakıldı. Uçma yeteneğini kaybeden ve doğal ortama bırakılamayan 2 yabani kuş ise istek üzerine hayvan severlere verildi. Çalışma sonucunda, yabani kuşlarda görülen yaralanma ve kırık olgularının başlıca nedenlerinin ateşli silahlar olduğu, kırık olgularının en çok kanatlarda şekillendiği, yabani kuşlarda yara ve kırık olgularında kuşlara ilk yardım uygulanmasının ve en kısa sürede müdahale edilmesinin tedavide başarı oranını artıracağı belirlendi. Ayrıca soyu tükenmekte olan çok sayıda yabani kuşu barındıran bölgemize, yabani kuşların tedavi ve rehabilitasyon merkezinin kurulması ve halkın bilinçlendirilmesi ile doğal hayatın korunmasına büyük katkı sağlanacağı kanaatine varıldı

Anahtar Kelimeler:

Yabani kuş, Yara, Kırık, Tedavi

Van Gölü Havzasında 2006 - 2008 Yılları Arasında Yabani Kuşlarda Yaralanma ve Kırık Olgularının Tedavileri

Keywords:

-,

PDF

___

Adızel Ö (1998). Van Gölü havzası ornitofaunası üzerine araştırmalar. YYÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Van.
Anonim (2006). Guidelines for using the IUCN red list categories and criteria. http://www.iucn.Org/Webfiles/Doc/SSC/Redlist /Redlistguidelines.Pdf. Erişim Tarihi: 01.12.2006.
Anonim (2007a). Documentation of species. http://www. iucnredlist.org/2007 IUCN red list. IUCN. Erişim tarihi: 11.09.2007.
Anonim (2007b). Bird ringing. http://www.bto.org/ringing /ringinfo/index.htm. BTO. Erişim tarihi: 05.10.2007.
Anonim (2009). Avian Orthopedics. http://www.exoticpetvet. net/avian/orthopedic.html. Erişim tarihi: 25.02.2009.
Buttle EP (2004). Concomitant leg injuries in raptors with wing damage. J S Afr Vet Assoc, 75, 154.
Degernes LA (1994). Trauma Medicine. In: Avian Medicine: Principles and application. Rithie BW, Harrison GJ, Harrison LR, Editors. Florida: Wingers Publishing, 417-433.
Durmuş A (2008). Van Gölü’nde yaşayan gece balıkçılı (Nycticorax nycticorax Linne, 1758)’nın biyo-ekolojisi üzerine bir araştırma. YYÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Van.
Hatt JM, Baumgarther R and Isenbugel E (1995). Raptor rehabilitation-practical experiences fort the evaluation of injured animals. Proceedings Joint Conference, 286-292.
Joseph V (1998). Emergency care of raptors. Vet Clin North Am Exot Anim Pract, 1, 77-98.
Kaya Ü, Aydın A, Vaassen E, Kaya A, Yaprakçı MV and Birlik B (2004). Clinical evaluation of the fracture treatment and rehabilitation results of wild birds. 1st International Eurasian Ornithology Congress, 8-11 April, 39, Antalya Turkey.
Ketz C, Schawalder P (1996). Manuflex-A different way of treating bone fractures of birds. European Association of zoo- and Wildlife Veterinarians, First scientific meeting, May 16-18, 1-7, Germany.
Kibar M, Bumin A (2006). Yırtıcı kuşlarda ateşli silah yaralanması sonucu oluşan kırıkların değerlendirilmesi: 85 olgu (1998-2005). Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 12 (1): 11-16.
Kiziroğlu İ (1989). Türkiye kuşları. Orman Genel Müd. Eğitim Dairesi Başkanlığı Yayın ve Tanıtma Şube Müd. Basım Tesisleri, 312s., Ankara.
Kiziroğlu İ (2008). Türkiye kuşları tür listesi ve Türkiye kuşları kırmızı listesi. Hacettepe Üniversitesi, Çevre Eğitimi, Kuş Araştırmaları ve Halkalama Merkezi, Ankara.
Komnenou AT, Georgopoulou I, Savvas I and Dessiris A (2005). A retrospective study of presentation, treatment, and outcome of free-ranging raptors in Greece. J Zoo Wildlife Med, 36(2): 222-228. M Lierz (2002). Avian
orthopedics-basics of
minimalosteosynthesis demonstrated on a fractured femur
condylus. European Association of Zoo-and Wildlife
Veterinarians, 4th scientific meeting, May 8-12, 171-173p, Germany.
MacCoy DM (1992). Treatment of fracture in avian species. Vet Clin North Am Small Anim Pract, 22, 225-238.
Punch P (2001). A retrospective study of the success of medical and surgical treatment of wild Australian raptors. Aust Vet J, 79(11): 747-752.