XV-XVII. Yüzyıllarda Silistre’de Su Vakıfları

Vakıf gayrimenkulleri kurulduğu bölgenin imkânlarına bağlı olarak, gelir getiren bir takım sektörlere yönlendirilmiştir. Vakıf müesseselerinin iktisadî açıdan girişimciliği şehirler bazında yapılacak araştırmalarla tespit edilebilecek bir husustur. Bu bağlamda Doğu Rumeli’de Tuna Nehri kenarında kurulmuş Silistre vakıflarının yerel imkânlarla nehir ve su kaynakları üzerindeki sektörlerde yürüttükleri faaliyetler çalışmada ele alınacaktır. Böylece Doğu Rumeli’de hangi su vakıflarının kurulduğunu, vakıfların bölgesel potansiyelleri ne derece kullanabildiklerini ve iktisadî alanlardaki hâkimiyetlerini tespit etmek mümkün olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Osmanlı, Silistre, Su Vakıfları, Tuna Nehri

Water Waqfs of Silistre at XV-XVII. Centuries

Waqf properties were used in a number of revenue-generating sectors depending on the facilities in the region where they were set up. Economic entrepreneurship of waqf institutions is a subject that should be studied on a city by city basis. In this context, this study discusses the kind of activities carried out by local sectors engaged with rivers and water resources in cooperation with Silistre waqfs established on the banks of the Danube River in Eastern Rumelia. Thus, it will be possible to determine to which extent water waqfs, of eastern Rumelia used the regional commercial potentials and hence their dominance in economic areas.

Keywords:

Ottoman, Silistra, Water Waqfs, Danube River,

PDF

___

Barkan, Ömer L. (1942). “Kolonizatör Türk Dervişleri”. Vakıflar Dergisi, II, Ankara. s. 279-386.
Barkan, Ömer L. (1953/1954). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Bir İskan ve Kolonizasyon Metodu Olarak Sürgünler”. İktisat Fakültesi Mecmuası XV, 1-4, İstanbul. s. 209-237.
Barkan, Ömer L. (1980). “Türk-İslam Toprak Hukuku Tatbikatının Osmanlı İmparatorluğu’nda Aldığı Şekiller: İmparatorluk Devrinde Toprak Mülk ve Vakıflarının Hususiyeti”. Türkiye’de Toprak Meselesi Toplu Eserler I, Gözlem Yay., İstanbul. s. 249-280.
Berki, Şakir (1968). “Vakıfların Devlete Devletin Vakıflara Hizmeti”, Vakıflar Dergisi, VII, Ankara. s.45-52.
Cebeci, Ahmet (1988). “Silistre Sancağı Vakıfları ve H.1006/1597 Tarihli Silistre Livası Vakıf Defteri”. Vakıflar Dergisi, XX, Ankara. s. 453-466.
Cebeci, Ahmet (1994). XVI. Yüzyılda Silistre Sancağı Vakıfları. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Genel Türk Tarihi Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
Çizakça, Murat (2009). “Osmanlı Dönemi Vakıflarının Tarihsel ve Ekonomik Boyutları”. Türkiye’de Hayırseverlik: Vatandaşlar, Vakıflar ve Sosyal Adalet Araştırması. TÜSEV. İstanbul. s. 21-31.
Evliya Çelebi (1999). Seyahatname III. (ed.Seyit Ali Kahraman-Yücel Dağlı),Yapı Kredi Yay., İstanbul.
Genç, Mehmet (2014). “Klâsik Osmanlı Sosyal- İktisadî Sistemi ve Vakıflar”. Vakıflar Dergisi, 42, s. 9-18.
Gökbilgin, M. Tayyib (1957). Rumeli’de Yörükler, Tatarlar ve Evlâd-ı Fâtihân. İstanbul.
Güneri, Hasan (1972). “Vakıf Suları ve Su Vakıfları”. Vakıflar Dergisi. IX, Ankara, s. 67-79.
İnalcık, Halil (2009). “Osmanlılarda Su”. TDVİA, 37. Ankara. s. 437-440.
İnalcık, Halil (2010). “Devlet, Toplum, Ekonomi”. Devlet-i ‘Aliyye I, İş Bankası Kültür Yay. İstanbul.
İnbaşı, Mehmet (2000). “Rumeli Yörükleri”, Anadolu’da ve Rumeli’de Yörükler ve Türkmenler Sempozyumu Bildirileri. Ankara. s. 147-182.
Kayapınar, Ayşe (2015). “Osmanlı Döneminde Rumeli’de Bir Nahiye Merkezi: Pravadi”. Tarih İncelemeleri Dergisi, XXX, İzmir. s. 121-148.
Keskioğlu, Osman (1969). “Bulgaristan’da Bazı Türk Âbide ve Vakıf Eserleri”. Vakıflar Dergisi, VIII, s. 311- 328.
Keskioğlu, Osman- A. Talha Özaydın (1983). “Bulgaristan’da Türk-İslam Eserleri”. Vakıflar Dergisi, XVII, s. 109-140.
Köç, Ahmet (2015). “1828-1829 Rus İşgali Sonrasında Silistre Vakıflarının Vaziyeti”. Vakıflar Dergisi, 43. Ankara. s. 59-76.
Leeuwen, Richard van (1999). Waqfs and Urban Structure: the Case of Ottoman Damascus. Leiden- Brill.
Maksudoğlu, M.Emin (2003). “Osmanlı Vakıf Uygulamasından Bazı Örnekler”. Diyanet İlmî Dergi, 39, s. 87-100.
Martal, Abdullah (2010). “Suyolcu”. TDVİA, 38. Ankara, s. 1-2
Memişoğlu, Hüseyin (1995). Bulgaristan’da Türk Kültürü. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları. Ankara.
Orhonlu, Cengiz (1983). Osmanlı İmparatorluğu’nda Şehircilik ve Ulaşım. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları. İzmir.
Önge, Yılmaz (1983). “Vakıf Müessesinde Su ve Önemi”. Birinci Vakıf Haftası Bildirileri. Ankara. s. 23-34.
Sağır, Yusuf. (2016). “Osmanlı Su Vakıfları”. Tarihin Peşinde, XV, s. 445-473.
Selçuk, Hava (2013). “Ziştovi ve Yaş Anlaşması Arasında Tuna Kıyısında Bir Osmanlı Kenti: Silistre (1791- 1793)”. Turkish Studies, 8/5, İlkbahar, s. 645- 674.
Uzunçarşılı, İsmail H. (1998). Osmanlı Tarihi I, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
Yediyıldız, Bahaeddin (2002). “Klasik Dönem Osmanlı Toplumuna Genel Bir Bakış”, Türkler X, Yeni Türkiye Yayınları, , s. 183-215.
Yediyıldız, Bahaeddin (2003). XVIII. Yüzyılda Türkiye’de Vakıf Müessesesi. T.T.K. Yayınları. Ankara.
Yurdakul, İlhami (2010). “İstanbul’da Suyun Hikâyesi”( XIX. Yüzyılın İkinci Yarısına Kadar). İmparatorluk Başkentinden Kültür Başkentine İstanbul. (ed.) Feridun M. Emecen, Kitabevi. İstanbul. s. 351-362.
Yurdakul, İlhami (2012). “İstanbul’da İçme Suyu Kültürü”. I. Türk Mutfak Kültürü Sempozyumu Bildirileri, (haz.) Arif Bilgin- Özge Samancı. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları. Bilecik. s. 299-310.