Şah Cihan Döneminde Babürlü-Osmanlı Diplomatik İlişkileri
Babür döneminden itibaren Babürlü-Osmanlı ilişkilerinin
varlığı bilinmektedir. Bu ilişkiler, taraflardan birinin diğerinden veya her
ikisin birbirinden siyasi bir çıkar beklememesi nedeniyle çok gelişmemişti.
Ancak, Şah Cihan döneminde bu ilişkilerin süreklilik kazandığını görüyoruz. Şah
Cihan, Şiî Safevilerin ele geçirdiği Kandahar’ı geri almak için
Sünni bir ittifak bloğu oluşturmak, Osmanlıları da bu bloğa dahil etmek
istiyordu. Bu şekilde onların askeri veya moral desteğini almayı planlıyordu. Babürlü
hükümdarı, Osmanlılarla diplomatik ilişkiler kurmak suretiyle bu siyasi amaçlarına
erişme yoluna gitti. Bu çalışmanın amacı, Şah Cihan devrinde Babürlü-Osmanlı
diplomatik ilişkilerinin dönemin siyasi atmosferine ve Osmanlı hükümdarının
kullanmış olduğu üsluba göre nasıl şekillendiğini aydınlatmaktır.
Anahtar Kelimeler:
Şah Cihan, Babürlüler, Osmanlılar, Buhara Hanlığı, Sünni İttifak, Safeviler
The Mughal-Ottoman Diplomatic Relations in the Era of Shah Cihan
It is known that there was a Baburid-Ottoman relation
since the Babur Period. However, this relation was not improved well since they
did not expect a political interest from eachother. However, it is seen that this
relation was improved during the reign of Shah Jahan. Shah Jahan had the aim of
creating a Sunni alliance and include the Ottomans into this alliance to recapture
Qandahar, seized by the Shia Safavid. Inthisway, he was planning to gain the Ottoman’s
trust and psychological support. The Babur Empire set his sights on those political
aims by establishing diplomatic relations with the Ottoman Empire. The aim of
this study is to shed some light on how the Babur-Ottoman diplomatic relations improved
during the reign of Shah Jahan by focusing on the political atmosphere of the relevant
period and by analysing the discourse of the Ottoman Emperor.
Keywords:
Shah Jahan, Baburids, Ottomans, Bukhara Khanate, Sunni Alliance, Persia,
___
- Abdulhamid Lahuri, Padişahname, I/II, College Press Kalküta 1867.
- Bayur, Yusuf Hikmet, Hindistan Tarihi, II, TTK Yayınları, Ankara 1987.
- Cihangir, TheTuzuk-i Jahangiri or Memoırs of Jahangir, trc: A. Rogers-H. Beveridge, Unıversity of Toronto 1968.
- Farooqi, Naimur Rahman Mughal-Ottoman Relations (A Study of the Political and Diplomatic Relations between the Mughal İndia and Ottoman Empire 1556-17489, Sanjar Printers, Delhi 2009.
- Feridun Bey, Mecmua-i Münşeat, II, Erişim: https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/handle/11543/588
- Inayat Khan, Shah Jahan Nama, ed: W. E. Begley, Delhi 1990.
- Islam, Riazul, İndo Persian Relations (A Study of the Political and Diplomatic Relations between the Mughal Empire and İran), Iranıan Culture Foundation, Tahran, 1970.
- Howorth, H. H., History of Mongols, II-II, London 1880.
- Joseph De Hammer, “Memoir on the Diplomatic Relations between the Courts of Dehli and Constantinople in the Sixteenth and Seventeenth Centuries” Transactions of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland.
- Joseph Von Hammer, Büyük Osmanlı Tarihi, 10.
- Mirza Haydar Duğlat, Tarih- Reşidi, Çev: Osman Karatay, Selenge Yayınları, İstanbul 2006.
- Muhammed Salih Kanbu, Şah Cihan Name, II, Şafik Press, Lahor 1967.
- Muhammed Tahir Vahid, Abbasname, ed: İbrahim Dehkan, 1329.
- Naima Mustafa Efendi, Tarih-i Naima (Ravzatü’l-Hüseyn Fi Hülasati Ahbari’l-Hafikayn,) Haz: Mehmet İşpirli, III, AKDTYK Yayınları, Ankara 2007.
- Oruç, Cihan Mehmet Dağlar, “Tahmasb-Hümayun İttifakında Şiilik’in Rolü”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6/3, Aralık 2016, 657-662.
- Özcan, Azmi, “Osmanlı-Hindistan Münasebetleri” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 18, İstanbul 1998, 81-85.
- Özcan, Azmi “Osmanlı ve Babürlü Devleti Arasındaki İlişkiler” Türkler Ansiklopedisi, 8, Ankara 2002, 761-765.
- Stanley, Lane Poole, The Coins of The Moghul Emperors of Hindustan in The British Museum, London, 1892.
- Saray, Mehmet, Rus İşgali Devrinde Osmanlı Devleti ile Türkistan Hanlıkları Arasındaki Siyasi Münasebetler (1775-1875), İstanbul 1994.
- Seydi Ali Reis, Mirat-ül Memalik, Haz: Necdet Akyıldız.
- Şahin, H. Hilal, “Osmanlı-Hint İlişkilerine Genel Bakış” Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 2/6, 59-77.
- Türkal, Nazire Karaçay, Silahdar Fındıklılı Mehmed Ağa Zeyl-i Fezleke, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul 2012.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, III/II, TTK, Ankara 1995.
- Vambery, Armınıus, Travels in Central Asia, London 1864.
- ISSN: 2149-9535
- Başlangıç: 2016
- Yayıncı: Serkan YAZICI
Sayıdaki Diğer Makaleler
19. Yüzyılın Sonunda Büyük Britanya’nın Dış Siyasetinde Doğu Sorunu
Şah Cihan Döneminde Babürlü-Osmanlı Diplomatik İlişkileri
II. Dünya Savaşı’nın Sonu ve Truman Doktrini’nin Ortaya Çıkışı
Kâtip Çelebi’nin Penceresinden Osmanlı Devlet ve Toplum Hayatına İlişkin Bazı Düşünceler
İkinci Bayar Hükümetini Sarsan Yolsuzluk Hadiselerine İki Örnek: Satie ve İmpeks
Bağımsız Ermenistan Yolunda Vazgeçilmez Bir Unsur Olarak Silahlanma (1890-1895)