Osmanlı Devleti’nde Görev Yapan İspanyol Konsoloslar (1785-1912)

Bizans İmparatorluğu’nun Türk ilerleyişini durdurmak üzere davet ettiği Katalan Kumpanyası’nın Konstantinopolis’e gelişi Türk-İspanyol ilişkilerinin başlangıcını oluşturmaktadır. Osmanlı Devleti’nin Avrupa’da genişlemeye başlamasından sonra düzenlenen Niğbolu gibi bazı Haçlı Seferleri’ne katılan İspanyol gönüllüler bulunsa da iki ülke arasındaki ilişkiler 15. yüzyılın sonları ile 16. yüzyılın başlarında yoğunlaşmıştır. Kanuni ile Carlos zamanında iki ülke arasındaki rekabet iyice artmış, zaman zaman kesintiye uğrayan savaşlar 16. yüzyılın son çeyreğine kadar sürmüştür. 1578’de yapılan ateşkesin ardından ilişkiler zayıflamış ve her iki ülke de kendi iç problemleriyle uğraşmaya başlamıştır. 1782’de imzalanan dostluk ve ticaret antlaşmasıyla yeniden canlanan ilişkiler giderek artmıştır. Akdeniz’de söz sahibi olmak isteyen İspanya bölgeyle ticaret yapabilmek ve siyasi ilişkiler kurabilmek amacıyla İstanbul’a elçi göndermiş, pek çok yerde konsolosluklar açmıştır. Bu çerçevede düzenlenen Osmanlı arşiv belgelerinden Kudüs, İskenderiye, Halep, İzmir, Selanik gibi ticaret merkezlerine atanan konsolosların isimlerini, atanma tarihlerini ve görevden alınmalarının nedenleri gibi ayrıntıları öğrenmek mümkündür.

The Spanish Ambassadors Which Was Deployed in Ottoman Empire (1787-1912)

The Catalonia Company’s arrival to Constantinople which was invited by the Byzantine Empire to stop Turkish progress was the beginning of Turkish-Spanish relations. Although there were some Spanish volunteers who joined the Crusades such as Nicopolis which were formed after the development of the Ottoman Empire in Europe, the relations between two countries started to escalate between the late 15th century and early 16th century. During the reign of Suleiman the Magnificent and V. Carlos, the competition between two countries increased dramatically and though the wars between both powers which ended from time to time lasted until the last quarter of 16th century. After the truce that was made in 1578, relations weakened and both countries started to deal with their own internal problems. With the treaty of alliance and commercial in 1782, the Ottoman-Spanish relations raised continuously. Spain, who wanted to have a say in Mediterranean, sent delegates to Istanbul and opened many embassies to trade and establish political relations with the area. It is possible to get more information from Ottoman archive documents about the name of Jerusalem, Alexandria, Aleppo, İzmir, Thessaloniki ambassadors which was appointed to trade centers and also the dates of their appointment, the reasons of their resignation.

___

  • Şule Karabıyık, Osmanlı Devleti’nde Görev Yapan İspanyol Konsoloslar (1785-1912), Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, c. 2, s. 1, Sakarya, Mart 2017, ss. 119-138