19560

Kayseri Zincidere Hilâl-i Ahmer Nekahethanesi/Şifa Yurdu’nun Faaliyetleri (1916-1918)

I. Dünya Savaşı yıllarında, Hilâl-i Ahmer Cemiyeti tarafından yaralı ve hasta askerlere yardım amacıyla hastane, nekahethane şifa yurdu gibi kurumlar açılmıştır. Bu amaçla açılan kurumlardan birisi de, Kafkas Cephesi’ne yakın olan Kayseri’nin Zincidere mahallinde kurulan Zincidere Hilâl-i Ahmer Nekahethanesi/Şifa Yurdu’dur. İlk önce Erzurum’da açılan bu kurum, savaş sırasındaki geri çekilme nedeniyle Erzincan, Kemah ve Kayseri’ye nakledilmiştir. 2.000 yataklı kapasitesiyle bölgenin en büyük sıhhî kurumlarından birisi olan Zincidere Nekahethanesi/Şifa Yurdu askerlerin dışında savaş sırasında memleketlerini terk etmek zorunda kalan mültecilere, kimsesiz çocuklara ve bölge insanına hem sıhhî hem de insanî önemli yardımlarda bulunmuştur Bu çalışmada başta Kızılay Arşivi olmak üzere Osmanlı Arşivi, raporlar ve ikinci el kaynaklar incelenerek bu Zincidere Hilâl-i Ahmer Nekahethanesi/Şifa Yurdu’nun cephe gerisinde sıhhî ve diğer alanlardaki faaliyetleri ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Hilâl-i Ahmer Cemiyeti, Kayseri, Zincidere Nekahethanesi/Şifa Yurdu, Kafkas Cephesi

The Activities of Kayseri Zincidere Hilal-i Ahmer (Red Crescent) Convalescence/ Healing Dormitory (1916-1918)

During the First World War, institutions like hospitals, convalescence and healing houses were established by the Red Crescent Society to help the wounded and sick soldiers. One of the institutions founded for this purpose was the Zincidere Hilal-i Ahmer Convalescence/Healing House, established in Zincidere, Kayseri, which is close to the Caucasian Front. This institution, first set up in Erzurum, was transferred to Erzincan, Kemah and Kayseri, respectively, due to the withdrawal during the war. Zincidere Hilal-i Ahmer Convalescence/Healing House, one of the largest sanitary institutions in the region with its 2,000-bed capacity, has served not only the soldiers, but also the refugees and orphans who had to leave their homeland during the war and the people of the region, not only in the sanitary field, but also in the humanitarian field.The aim of this study is to discuss the activities of Zincidere Convalescence/Healing House behind the front by means of the documents from especially the Red Crescent Archive, the Ottoman Archive, reports and related literature.

Keywords:

The Ottoman Red Crescent Society, Kayseri, Zincidere Convalescence/Healing House, the Caucasian Front,

PDF

___

Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti Salnamesi (1329-1331), Matbaa-i Ahmet İhsan ve Şürekâsı, İstanbul, (t.y).
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Hilâl-i Ahmer İcraat Raporları (1914-1928), Yay. Haz. Murat Uluğtekin, M. Gül Uluğtekin, Türk Kızılayı Yayınları, Ankara, 2013.
Türkiye Hilâl- i Ahmer Cemiyeti Merkez-i Umumisi Tarafından 1339 Senesi Hilâl- i Ahmer Meclis- i Umumisine Takdim Edilen (1335- 1338) Dört Senelik Devreye Ait Rapor, Matbaa-i Ahmed İhsan ve Şürekâsı, İstanbul, 1339.
ADA, Hüsnü, Osmanlı Devletinin Hizmetinde İlk Modern Osmanlı Sivil Toplum Örgütü: Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti (1868-1911), Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul 2011.
AKGÜN, Seçil Karal- Uluğtekin, Murat, Yeni Belgeler Işığında Hilâl-i Ahmer’den Kızılay’a, Türk Kızılayı Derneği Yayınları, Ankara 2020. Besim Ömer, Hanımefendilere Hilâl-i Ahmer’e Dair Konferans, Ahmet İhsan ve Şürekâsı Matbaacılık Osmanlı Şirketi, İstanbul 1330.
ÇAPA, Mesut, Kızılay (Hilâl-i Ahmer) Cemiyeti, Türkiye Kızılay Derneği Yayınları, Ankara 2009. DEVELİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi, 2013.