HASTA HAKKI OLARAK ÖZEL HAYATIN KORUNMASI BAĞLAMINDA BEDEN MAHREMİYETİ

Özel hayat, bir insan hakkı olarak temel hak ve özgürlükler arasında yer alır. İlk çağdan günümüze tarihin her döneminde, özel hayat korunmuştur. Özel hayat kapsamında korunan hukuki çıkarlardan bir kısmı, kişi ile ilgili bilgi ve belge gizliliği, kişisel verilerin korunması ile bireyin beden mahremiyeti hakkıdır. Çalışmada öncelikle özel hayat kavramı, özel hayatın korunması ile ilgili uluslararası ve ulusal düzenlemeler ele alınmış, hastanın beden mahremiyeti ile ilgili düzenlemeler incelenmiştir. Bununla birlikte, uygulamada konuyla ilgili en sık ortaya çıkan aksaklıklara dikkat çekilmiştir. Daha sonra, mahremiyet ihlalinin hasta üzerindeki etkileri belirtilmiş ve ihlalleri azaltma önerileri ele alınmıştır. Son olarak, mahremiyet ihlalinden doğan tazminat sorumluluğu incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Özel Hayat, Özel Hayatın Korunması, Tıbbi Müdahale, Beden Mahremiyeti, Mahremiyet İhlalleri

PDF

___

AKGÜL, Aydın: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Kişisel Verilerin Korunması Hakkı, Terazi Aylık Hukuk Dergisi, Y. 2014, C. 9, S. 92, s. 72-81.
AKTEN, Refik: Hastanelerde Hasta Mahremiyetine Gösterilen Özenin Hasta Bakış Açısıyla Değerlendirilmesi (Antalya Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Konya 2017.
ALAN, Sultan/ERBAY, Hasan: Tıp Etiği Açısından Ambulans Hizmetlerinde Hasta Mahremiyeti, Akademik Acil Tıp Dergisi, Y. 2011, S. 10, s. 33-38.
ARSLAN, Elif Türkan/DEMİR, Hüseyin: Sağlık Çalışanlarının Hasta Mahremiyetine İlişkin Tutumu, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Y. 2017, C. 17, S. 4, s. 191-220.
AYAN, Mehmet, Tıbbi, Müdahalelerden Doğan Hukuki Sorumluluk, Ankara 1991.
BEKMEZCİ, Hediye/ÖZKAN, Hava: Ebelik Uygulamalarında Mahremiyetin Önemi, HSP, Y. 2015, C. 2, S. 1, s. 113-124.
BERAN, Roy G.: The Doctor/Patient Relationship, Confidentiality and Public Responsibility, Medicine and Law, 2002, Vol. 21, Issue 3, s. 617-637.
BOSTAN, Sedat: Hasta Mahremiyeti Sorun mu? http://www.ussam. co/tr/ussam/hasta-mahremiyeti-sorun-mu/ (E.T.: 22.08.2018).
BÜYÜKAY, Yusuf: Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğü, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 2004, C. VIII, S. 1-2, s. 383-396.
ÇETİN, M. Esad: Hastayı İkilemde Bırakmayın, http://www.star.com. tr/pazar/hastayi-ikilemde-birakmayin-haber-1318719/ (E.T.:23.08.2018).
DERYAL, Yahya: Hastanın Özel Yaşamına Saygı Hakkının İki Boyutu: Hasta Sırrının Korunması ve Beden Mahremiyeti, Sağlık Hukuku Kurultayı 1-3 Kasım 2007, Ankara Barosu Yayınları, Ankara 2008, s. 71-84.
DOĞAN, Cahid: Sağlık Haklarından Hekimlerin Sır (Kişisel Veri) Saklama Mükellefiyeti, Sağlık Hukuku Kurultayı 1-3 Kasım 2007, Ankara Barosu Yayınları, Ankara 2008, s. 105-144.
DONAY, Süheyl: Meslek Sırrının Açıklanması Suçu, İstanbul 1978.
DUTERTRE, Gilles: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarından Örnekler, Ankara 2003.
DÜLGER, Murat Volkan: Sağlık Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması ve Hasta Mahremiyeti, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y.2014, C. 1, S. 2, s. 43-80.
FRIEDLAND, Bernard: Physician-Patient Confidentiality: Time to re-Examine a Venerable Concept in Light of Contemporary Society and Advances in Medicine, The Journal of Legal Medicine, 1994, Vol. 15, Issue 2, s. 249-277.
GÖÇMEN, Erkin: Özel Hastanelerde Kamera Kaydı Alınması Hukuka Uygun mu? https://www.medikalakademi.com.tr/oezel-hastanelerdekamera- kaydi-alinmasi-hukuka-uygun-mu/ (Erişim Tarihi: 26.08.2018).
GÖKCAN, Hasan Tahsin: Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk, 2. Baskı, Ankara 2014.
GÜNTÜRK, M. Serdar: Özel Hayatın Gizliliğinin Korunması, Ankara 2012.
HAKERİ, Hakan: Tıp Hukuku, 10. Baskı, Ankara 2015.
KARAMAN, M. ihsan: Hasta saygınlığı ve mahremiyet ihlalleri üzerine, http://www.fikriyat.com/yazarlar/akademi/mihsankaraman/ 2018/03/05/hasta-sayginligi-ve-mahremiyet-ihlalleri-uzerine (E.T. 23.08.2018).
KILINÇ, Doğan: Anayasa Mahkemesinin Özel Hayatın Korunmasına İlişkin 2013/1614 Sayılı Kararı Üzerine Değerlendirmeler, International Journal of Legal Progress, Y. 2015, C. 1, S. 2, s. 178-204.
LISSEL, P. M.: Die Schweigepflicht bei der Behandlung von Patienten, Notfall+Rettungsmedizin, Ausgabe 2, 2006, s. 205-211.
LUKÁCS, Andrienn: What is Privacy? The History and Definition of Privacy, Keresztes, Gábor (Ed.): Tavaszi Szél 2016 Tanulmánykötet I, Budapest, 15-17 April. 2016 Budapest, s. 256–265 (http://publicatio. bibl.u-szeged.hu/10794/7/3188699.pdf, E.T. 09.08.2018).
MCGOWAN, Claire: Patients’ Confidentiality, Critical Care Nurse, 2012, Vol. 32, No. 5, s. 61-64.
MORSE, Jerome R./CASEMORE, Anna L.: Doctor-Patient Confidentiality: To Disclose or Not to Disclose, Advocates Quarterly, 2000, Vol. 22, s. 312-336.
ÖZDEMİR, Hayrunnisa: Hadım Etme ve Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğü, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 2010, C. XIV, S. 1, s. 125-164.
ÖZTÜRK, Havva/ÖZÇELİK, Semanur K./BAHÇECİK, Nefise: Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Özen Gösterme Durumu, Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, Y. 2014, C. 30, S. 3, s. 19-31.
PARENT, W. A.: A new definition of privacy for the law, Law and Philosophy, 1983, Vol. 2, Issue 3, s. 305-338.
PETEK, Hasan: Sağlık Hukuku, (Ed. Hasan Petek, Meral Gürbüz), Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 2013.
SALİHPAŞAOĞLU, Yaşar: Özel Hayatın Kapsamı: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatları Işığında Bir Değerlendirme, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 2013, C. XVII, S. 3, s. 227-266.
SCHLUND, Gerhard H.: § 65 Entwicklung und allgemeine Grundsätze der Schweigepflicht, in: (Hrsg. Adolf Laufs, Bernd-Rüdiger Kern) Handbuch des Arztrechts, 4. Aufl., München 2010.
SERDAR TEKEL, Esra: Kadın cinayetlerinin haberleştirilmesi bağlamında medya etiğini yeniden tartışmak: Habertürk gazetesi örneği, Abant Kültür Araştırmalar Dergisi, Y.2016, C. 1, S. 1, s. 129-142.
SERT, Gürkan: Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Açısından Sağlık Hizmetlerinde Mahremiyet Hakkı Kavramı, Doktora Tezi, İstanbul 2007.
TACİR, Hamide: Hastanın Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı, İstanbul 2011.
TÖRENLİ ÇAKIROĞLU, Maral: Hekimin Borçlarından Özel Olarak Sır Saklama Borcu, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 2010 (Basım Yılı 2012), C. 12, S. 2, s. 159-181.
ULSENHEIMER, Klaus: § 69 Die personelle Reichweite der §§ 203, 204 StGB, in: Handbuch des Arztrechts, (Hrsg. Adolf Laufs, Bernd-Rüdiger Kern), 4. Aufl., München 2010, Rn. 1-3.
WARREN, Samuel D./BRANDEIS, Louis D.: The Right to Privacy, Harvard Law Review, 1890, Vol. 4, No. 5, s. 193-220 (http://www.cs.cornell. edu/~shmat/courses/cs5436/warren-brandeis.pdf, E.T.09.08.2018).
YILDIRIM, M. Fadıl: Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğü, Sağlık Hukuku Sempozyumu, Erzincan 15-16 Mayıs 2006, Ankara 2007, s.57-64.
YILDIZ, Pervin: Hastanın Mahremiyet Hakkı, http://www. savunmahareketi.org/pervin-yildiz-hastanin-mahremiyet-hakki/ (E.T.: 24.08.2018).
YOKUŞ SEVÜK, Handan: Tıp Ceza Hukukunda Kişisel Verilerin Açıklanması, Tıp Ceza Hukukunun Güncel Sorunları, V. Türk Alman Tıp Hukuku Sempozyumu, 28 Şubat – 1 Mart 2008, Ankara 2008, s. 782- 811.
ZAFER, Hamide: Ceza Muhakemesi Hukukunda Hekimin Meslek Sırrını Saklama Yükümlülüğü, Sağlık Hukuku’nda Dünyadaki Son Gelişmeler, İstanbul 2009, s. 33-64.
ZAYBAK, Ayten/EŞER, İsmet/GÜNAY İSMAİLOĞLU, Elif: Bir Üniversite Hastanesinde Hastaların Hasta Haklarını Kullanma Tutumunun İncelenmesi, İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, Y. 2012, C. 20, S. 2, s. 104-111.
ZEYTİN, Zafer: Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğü, Türkiye Klinikleri J. Med. Ethics, Y. 2006, S. 14, s. 77-82.
https://www.aksam.com.tr
http://hastahaklari.com.tr
http://www.inhak.adalet.gov.tr
https://www.kararara.com
http://www.kent32.com
http://marmaracagdas.com
http://www.tdk.gov.tr
http://www.ttb.org.tr