TÜRKİYE EKONOMİSİNDE BÜYÜMEYİ ETKİLEYEN İKTİSADİ DEĞİŞKENLER: ARDL YAKLAŞIMI

Günümüzde ekonomik büyüme kavramı dünyada en çok tartışılan konuların başında gelmektedir. Pandemi döneminde yaşanan iktisadi daralma süreci önemli bir sorun olarak algılanmıştır. Daralma sürecini tersine çevirmek ve ekonomiyi tekrar canlandırmak amacıyla tüm ülkeler çeşitli destek politikaları uygulamıştır. Gelişmekte olan ülkeler de ekonomik büyüme konusu daha da önem kazanmaktadır. Türkiye ekonomisi de 1980 sonrası süreçte çeşitli ekonomik krizlere maruz kalmış ve zaman zaman büyüme süreci kesintiye uğramıştır. Bu çalışmanın amacı, ekonomik büyümeyi etkileyen iktisadi değişkenlerin belirlenmesi ve söz konusu etkilerin yönü ve şiddetinin ortaya konmasıdır. Bu bağlamda ekonomik büyümeyi etkilediği düşünülen dış ticaret, enflasyon ve sanayileşme değişkenleri bağımsız değişken olarak ele alınmıştır. Çalışmada ARDL analizi yöntemi kullanılmış ve bu çerçevede eşbütünleşme analizi yapılmıştır. Ayrıca uzun dönem parametreleri tahmin edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi söz konusudur. Enflasyon ve dış ticaretin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi negatif olarak bulunmuştur. Sanayi değişkeni ise büyümeyi pozitif yönde etkilemektedir. Son olarak hata düzeltme modeli kurulmuş ve modelin çalıştığı saptanmıştır.

___

  • Akbar, M. ve Naqvi, Z. F. (2000), Export Diversification and The Structural Dynamics in The Growth Process: The Case of Pakistan, The Pakistan Development Review, 39:4, Part:2, Winter 2000, s.573-589. Alagöz, M. (2009), İçsel Büyüme Teorisi Çerçevesinde Türkiye’de Dış Ticaret ve Büyüme İlişkisi Üzerine Bir Nedensellik Analizi (1980 – 2006), Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, Cilt:46, Sayı:529, Mart 2009. Behun, M., Gavurova, B., Tkacova, A. ve Kotaskova, A. (2018), The Impact of the Manufacturing Industry on the Economic Cycle of European Union Countries. Journal of Competitiveness, 10(1), 23-39. Berber, M. ve Artan, S. (2004,. Enflasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Tartışma Metni. Türkiye Ekonomi Kurumu. Yayın No: 2004/21. Bhagwati, J.N. (1958), Immiserizing Growth: A Geometric Note, Review of Economic Studies, 25, 201-205. Breusch, T.S. (1978), Testing for Autocorrelation in Dynamic Linear Models, Australian Economic Papers, 17, 334-355