Vakıa Sûresi 79. Ayet Bağlamında Mushaf'a Abdestsiz El Sürme Meselesi
Dört büyük mezhep mensuplarınca Vakıa Suresi 79. Ayet, Mushaf'a abdestsiz olarak el sürmenin haram olması hükmünün bir delili olarak kabul edilmiştir. Buna göre ayette, Mushaf'a abdestli olanlardan başkası el süremez, buyrulur. Bu görüş bazı hadislerle de desteklenir. Bu makalede bu ayetin bağlamı, ihtiva ettiği kelimeler ele alınarak söz konusu yargıya delil olup olamayacağı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu makalede amacımız Mushaf'a dokunmanın haram olup olmamasından daha çok, Vakıa Suresi 79. Ayetin bu hükme delil olup olamayacağıdır.
The Issue of Touching Mushaf without Wud? in the Context of S?rah alW?qi'ah, al-?yah 79
Companions of the four major madhhabs acknowledged that the ?yah 79 of S?rah al-W?qi'ah is the evidence of the provision about prohibition of touching the Mushaf without wud?. According to those scholars, it is commanded in this ayah that no one can touch Mus'haf except the persons who performed wud?. This opinion is also supported by several hadiths. In this article, we tried to determine whether this ayah can be adduced as the evidence to support the aforementioned provision by discussing the context of the ayah and the words the ayah is comprised of. In the present article, we aimed to clarify whether or not the 79th ayah of S?rah al-W?qi'ah could be accepted as the evidence for the provision about the prohibition rather than discuss the prohibition of touching Mus'haf without wudü.
___
- Abbas Hasan, en-Nahvü'l-Vâfî, Dâru'l-Maârif, Mısır tsz.
- Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, Dâru'l-Hadîs, Kahire, 1995.
- Ahmed Salim Mülhim, Feydu'r-Rahman fi'l-Ahkâmi'l-Fıkhiyye el-Hâssabi'l-Kur'an, Daru'n-Nefais, Amman 2001.
- Akpınar, Ali, "Mushaf'a Abdestsiz Dokunma Meselesi", Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2001, cilt: C. V, S.: 1, s. 81-109.
- Askeri, Ebu Hilal, el-Furûk el-Lügaviyye, Daru'l-İlmve's-Sekafe, Kahire 1997.
- Atay Hüseyin, 'Kur'an ve Temizlik',' Erciyes Üniversitesi. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1985, II. s. 13-62.
- Beydâvî, NâsıruddinEbu'l-Hayr Abdullah b. Ömer, Envâru't-Tenzîl ve Esrâru't-Te'vîl, Dâruİhyâi't-Türâsi'l-Arabî, Beyrut, tsz.
- Beyhakî, Ebubekir Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali, es-Sünenü'l-Kübra, Daru'l-Kütübi'l- İlmiyye, Beyrut tsz.
- Buhârî, Muhammed b. İsmail, el-Camiu' s-Sahîh, el-Matbaatü's-Selefiyye, Kahire, 1400.
- Cessâs, Ebubekir Ahmed b. Ali, Ahkâmü'l-Kur'an, Dâruİhyâi't-Türâsi'l-Arabî, Beyrut, 1992.
- Çetin, Abdurrahman, "Abdestsiz Kur'an Okuma Meselesi", Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1993, C. V, S.5, s. 105-118.
- Dârimî, Ebu Muhammed Abdullah b. Abdirrahman, es-Sünen, Kahire, 1386.
- Ebu Davud, Süleyman b. el-Eş'as es-Sicistânî, SünenüEbî Davud, Dâruİbn Hazm, Beyrut, 1997.
- Ebu Hayyân, Muhammed b. Yusuf el-Endelûsî, el-Bahru'l-Muhît, Dâru'-l-Kütübi'l- İlmiyye, Beyrut, 1993.
- Elik, Hasan, "Mushaf'a Abdestsiz Dokunulup Dokunulamayacağı Problemi", Kur'an Mesajı İlmî Araştırmalar Dergisi, 1998, C. I, S. 6, s. 48-78.
- Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, Eser Neşriyat, İstanbul, 1979.
- Ferrâ, Ebu Zekeriyya Yahya b. Ziyad, Me'ânî'l-Kur'an, Âlemü'l-Kütüb, Beyrut 1983.
- İbn Âşûr, Muhammed Tahir, Tefsiru't-Tahrîrve't-Tenvîr, ed-Dâru't-Tûnusiyye, Tunus, 1384.
- İbn Cüzeyy, Ebu'l-Kasım Muhammed b. Ahmed el-Kelbî, et-Teshîlli 'Ulûmi't-Tenzîl, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1995.
- İbn Hazm, Ebu Muhammed Ali b. Ahmed b. Said, el-Muhallâ, İdaretu't-Tıbâa elMünîriyye, Mısır 1352.
- İbn Kayyim el-Cevziyye, Ebu AbdillahŞemsüddin Muhammed b. Ebî Bekir b. Eyyûb ezZürâîed-Dımaşkî el-Hanbelî ed-Dav'u'l-Münîrale't-Tefsîr, Mektebetu Dâri'sSelâm, Riyad, tsz.
- Bedâi'u't-Tefsîr el-Câmi' limâ Fesserahu'l-İmâm İbn Kayyim el-Cevziyye, Dâruİbni'lKayyim, Beyrut, tsz.
- İbn Kesîr, İmaduddinEbulFida İsmail ed-Dimeşkî, Tefsîru'l-Kur'âni'l-Azîm, Mektebetu Evlâdi'ş-Şeyh li't-Türâs, Cîze, 2000.
- el-Bidâye ve'n-Nihâye, DâruİbnKesîr, Beyrut, 2010.
- İbn Kudâme, Muvaffakuddin Ebu Muhammed Abdullah b. Ahmed b. Muhammed elMakdisi el-Cemmâîlîed-Dimeşkî, el-Muğnî, DaruAlemi'l-Kütüb, Riyad 1997.
- İbn Mâce, Ebu Abdillah Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, Sünenü İbn Mâce, Dâru'l-Cîl, Beyrut, 1998.
- İbn Rüşd, Ebu'l-Velîd Muhammed b. Ahmed el-Kurtubî, Bidâyetü'l-Müctehid ve Nihâyetü'l-Muktesıd, Dâru'l-Ma'rife, Beyrut, 1982.
- İbn Sa'd, Muhammed b. Menî' ez-Zührî, Kitabü't-Tabakâti'l-Kübrâ, Mektebetü'l-Hâncî, Kahire, 2001.
- İbnü'I-Arabî, Ebubekir Muhammed b. Abdullah, Ahkâmü'l-Kur'an, Dâru'l-Kütübi'l- İlmiye, Beyrut, tsz.
- İbnü'l-Esîr, İzzuddînEbu'l-Hasen Ali b. Muhammed el-Cezerî, Üsdü'l-Gâbe fî Temyîzi'sSahâbe, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, tsz.
- İsfehânî, Râgıb, el-Müfredât fî Garîbi'l-Kur'an, Dâru'l-Kalem, Dimaşk, 1992.
- Karaman, Hayreddin; Çağrıcı, Mustafa; Dönmez, İbrahim Kâfi; Gümüş, Sadrettin, Kur'an Yolu, C. I-V, Ankara 2007.
- Kâsânî, Alaüddin Ebubekir b. Mesud el-Hanefi, Bedâi'u's-Sanâi' fî Tertibi'ş-Şerâi', Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1986.
- Kurtubî, Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmed, el-Câmi' liAhkâmi'I-Kur'an, Müessesetü'r-Risâle, Beyrut, 2006.
- Kuşeyrî, Abdülkerim b. Hevâzin b. Abdülmelik en-Neysâbûrî, Letâifü'l-İşârât, elMektebetü't-Tevfîkiyye, Beyrut, tsz.
- Mâlik b. Enes, el-Muvattâ, Dâru'l-Garb el-İslâmî, Beyrut, 1997.
- Maşalı, Mehmet Emin, "Mushaf", DİA, C. XXXI. s. 242-248, İstanbul, 2006.
- Müslim, Ebu'l-Huseyn b. el-Haccâc el-Kuşeyrî, Sahîhu Müslim, Dâru'l-Hilâfeti'l-Aliyye, İstanbul, 1330.
- Nevevî, Ebu ZekeriyyaMuhyiddin b. Şeref, el-Mecmû' Şerhu'l-Mühezzeb, Meketebü'l- İrşad, Cidde tsz.
- Paksoy, Kadir, "Kur'an'a Abdestli Dokunmakla ilgili Rivayetlerin Tahlili", Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1999, C. V.s. 331-378.
- Râzî, Muhammed b. Hüseyin Fahruddin, Mefâtîhu'l-Gayb, Dâru'l-Fikr, Beyrut, 1981.
- Sâbûnî, Muhammed Ali, Ravâi'u'l-Beyân Tefsîru Âyâti'l-Ahkâm mine'l-Kur'an, Dâru'lKalem, Dimaşk, 1992.
- SeyyidKutub, Fî Zılâli'l-Kur'an, Dâru'ş-Şurûk, Beyrut, 1972.
- Suyûtî, Celâlüddin Abdurrahman, ed-Dürrü'l-Mensûrfi't-Tefsîrbi'l-Me'sûr, Merkezu Hecr, Kahire, 2003.
- Târîhu'l-Hulefâ, Dâru İbn Hazm, Beyrut, 2003.
- Şener, Abdülkadir, "Abdest", DİA, C. I. s. 68-70, İstanbul, 1988.
- Şevkânî Muhammed b. Ali b. Muhammed, Fethu'l-Kadîr, Dâru'l-Vefâ, Mısır, tsz.
- Neylü'l-EvtârŞerhuMünteka'l-Ahbâr, Dâru İbni'l-Cevzî, ed-Dimâm, 1427.
- Taberî, Ebu Ca'fer Muhammed b. Cerîr, Câmi'u'l-Beyân an Te'vîli Âyi'l-Kur'an, Mısır, 1988.
- Tahâvî, Ebu Cafer Ahmed b. Muhammed b. Selâme b. Abdülmelik b. Seleme el-Ezdi elHaceri el-Mısri, ŞerhuMeâni'l-Âsâr, Alemü'l-Kütüb, Beyrut 1994.
- Tirmizî, Ebu İsa Muhammed b. İsa b. Sevra, el-Câmi'u's-Sahîh, Şirketu Mektebe ve Matbaa Mustafa el-Bâbî el-Halebî, Mısır, tsz.
- Uğur, Hakan, "Eski Ahid'deki "Dua" Kavramının Kur'an'daki "Salât" Kavramıyla İlişkisi", Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. VIII, S. II, s. 152-155.
- Zerkeşî, Bedruddin Muhammed b. Abdillah, el-Burhan fi Ulûmi'l-Kur'an, Daru't-Türas, Kahire tsz.
- Zeyla'î, Cemalüddin Abdullah b. Yusuf b. Muhammed, Nasbü'r-Râye, C. I-V, Kahire, 1995.
- Zuhaylî, Vehbe, Mevsû'atü'l-Fıkhı'l-İslâmî ve'l-Kadâya'l-Mu'âsıra, C. I-XIV, Dimaşk, 2012.
- ISSN: 1305-2632
- Başlangıç: 2004
- Yayıncı: İSTANBUL SABAHATTİN ZAİM ÜNİVERSİTESİ