Üniversitelerin Denetim Raporlarında Yer Alan Bulguların Analizi: Karadeniz Bölgesi Örneği

Türkiye’de mali denetimler 2012 yılından itibaren Sayıştay tarafından yapılmakta ve denetim raporları kamuoyuyla paylaşılmaktadır. Buradaki temel amaç, kamu kaynaklarının kamu idareleri tarafından etkin kullanılıp kullanılmadığını tespit etmek ve denetim sonucu varılan denetim görüşleri ile elde edilen denetim bulgularını kamuoyu ile paylaşmaktır. Bu çalışmada, ülkemizdeki üniversitelerde Sayıştay tarafından yapılan denetimler sonucunda elde edilen denetim bulgularını ve bu bulgular ışığında varılan denetim görüşlerini analiz etmek amacıyla Karadeniz Bölgesinde yer alan 18 devlet üniversitesinin 2016-2020 yılları arasındaki denetim raporları içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda ilgili üniversitelerin denetim raporlarına genel olarak olumlu görüş ile açıklama paragraflı olumlu görüş verildiği, denetim bulgularına bakıldığında ise; temel olarak mali tabloların hazırlanması ve raporlanması hususunda eksikliklerle karşılaşıldığı tespit edilmiştir.

Analysis of the Findings in the Audit Reports of the Universities: Example of The Black Sea Region

Financial audits in Turkey have been carried out by the Court of Accounts since 2012 and audit reports are shared with the public. The main purpose here is to determine whether public resources are used effectively by public administrations and to share with the public the audit opinions and audit findings obtained as a result of the audit. In this study, the audit findings obtained as a result of audits carried out by the Court of Accounts at universities in our country and the audit opinions reached in the light of these findings for the aim of analyzing, the audit reports of 18 state universities in the Black Sea Region between the years 2016-2020 were examined by content analysis method. As a result of the study, to the audit reports of the relevant universities generally positive opinion and positive opinion with explanation paragraph is given, when looking at the audit findings, It has been determined that there are deficiencies in the preparation and reporting of financial statements.

___

  • Acar, D. & Akçakanat, Ö. (2012). Özel Bütçeli İdarelerden Üniversitelerin Muhasebe Birimlerinin İç Kontrol Uygulamalarına Yönelik Bir Araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 25- 46.
  • Aksoy, M., Geçgel, B. & Öz, Y. (2018). Sayıştay Hesap Yargısı. Sayıştay Başkanlığı Yayınları, Ankara.
  • Balyemez, A. Sinan (2018). Sayıştay Performans Denetimlerinin Uygulama ve Sonuçları Üzerine Bir Tartışma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10 (2), 276-311.
  • Bozkurt, N. (2006). Muhasebe Denetimi. İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Demirbaş, T. & Çetinkaya, Ö. (2018). Kamu Mali Yönetiminde Kontrol ve Denetim. Bursa: Ekin Yayınevi.
  • Din, M., Munawarah., Ghozali, I. & Achmad, T. (2017). The Follow Up of Auditing Results, Accountability of Financial Reporting and Mediating Effect of Financial Loss Rate: An Empirical Study in Indonesian Local Governments. European Research Studies Journal, 20(4), 443–59.
  • Ede, K. (2019, 11, 21-22). Avrupa Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatının Diğer INTOSAI Bölge Teşkilatları ile İş Birliği Çabaları ve Birinci EUROSAI-AFROSAI Ortak Konferansı. Yüksek Denetim Dünyasından Haberler. Birinci EUROSAI-AFROSAI Ortak Konferansı, Lizbon (ss. 137-146). Ankara.
  • Gonzalez Diaz, B., Garcia Fernandez, R. & Lopez Diaz, A. (2013). Communication as a Transparency and Accountability Strategy in Supreme Audit Institutions. Administration and Society,45(5), 583-609.
  • Gonzalez Diaz, B., Garcia Fernandez, R. & Lopez Diaz, A. (2015). Auditor Tenure And Audit Quality İn Spanish State-Owned Foundations. Article In Press Revısta Da Contabılıdad- Spanısh Accounting Revıew, 32, 1-12.
  • Gök, M. & Akar, S. (2014). Türkiye'de Kamu Yönetim Birimlerinde Saydamlık Uygulamalarının Genel Bütçeli Kuruluşlar Açısından Değerlendirilmesi. Business and Economics Research Journal, 43-69.
  • Gönül, Ç. (2008). Muhasebe Finansman Bilim Dalı Muhasebe Denetiminde Parasal Birim Örneklemesi Yöntemi ve Bir Uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Görgün, E. (2011). Türk Kamu Mali Yönetiminde Sayıştay Denetimi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
  • Gücenme, Ü. (2004). Muhasebe Denetimi. İstanbul: Alfa Yayınları
  • Güredin, E. (2014). Denetim ve Güvence Hizmetleri. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
  • Gürsoy, İ. (2021). Türkiye'de Kamu Sektörü Finansal Tablolarına Verilen Denetim Görüşleri Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(2), 329-354.
  • Husnatarina, F. & Halim, A. (2013). Relationship Between The Type of Auditor Opinions With the Difference of Local Government Forms in Indonesi. Review of Integrative Business and Economics Research, 2(1), 102-119.
  • International Organization of Supreme Audit Institutions (INTOSAI). (2012). Uluslararası Yüksek Denetim Kurumları Standartları- I- (ISSAI), (Sayıştay Başkanlığı, Çev.). Ankara: Sayıştay Başkanlığı Yayınları.
  • Kaçer, F. (2019). Kamu Mali Yönetiminde Değişim ve Sayıştay’ın Performans Denetimi Yetkisinin Gelişimi. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3), 29-47.
  • Kaval, H. (2005). Uluslararası Raporlama Standartları (IFRS/IAS) Uygulama Örnekleri ile Muhasebe Denetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Kavas Bilgiç, A. (2020). Verimlilik, Etkinlik ve Tutumluluk İlkeleri Bağlamında Sayıştay’ın Büyükşehir Belediyeleri Üzerindeki Performans Denetimi, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 1-29.
  • Kavut, L., Taş O. & Şavlı T. (2009). Uluslararası Denetim Standartları Kapsamında Bağımsız Denetim. İstanbul: İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) Yayın No: 130.
  • Kılıçaslan, A., Telek, C., Şit, A. & Telek, A. (2018). Türkiye'de Kamu Kaynaklarının Kullanımında Sayıştay Denetimi Etkisi: Üniversiteler Örneği. 1st Internatıonal Economıcs and Busıness Symposıum, 9-20.
  • Köse, H. Ömer (2007). Dünyada ve Türkiye'de Yüksek Denetim. Ankara: Sayıştay Yayınları.
  • Küçükaycan, D. & Ağdeniz, Ş. (2019). Devlet Üniversitelerinin Performans Denetimi Sonuçlarında Raporlanan Bulguların Analizi. Maliye Araştırmaları 3, 292-306.
  • Nezir, B. (2021). Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Sisteminde Bütçenin Denetimi: Uluslararası Karşılaştırmalı Analizi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Pamungkas, B., Ibtida, R. & Avrian, C. (2018). Factors İnfluencing Audit Opinion Of The Indonesian Municipal Governments Financial Statements. Cogent Business and Management, 5(1).
  • Sayın, İ. Hakkı (1998). Avrupa Birliği Sayıştay’ı İnceleme. Ankara: Cumhuriyet 75 Yıl Dönümü Dizisi Yayın Kurulu.
  • Selen, U. & Taytak, M. (2017). Türkiye’de Bütçenin Yasama Organı Tarafından Denetimi ve Sayıştay’ın Konumu. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (19), 193-223.
  • Şahin İpek, E.A. (2018). 1996 2017 Döneminde Sayıştay Performans Yönetiminin Kamu Mali Yönetim Sistemindeki Rolünün Değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 650-671.
  • T.C. Sayıştay Başkanlığı (2022). Sayıştay Tanıtım Kitapçığı. Ankara: Sayıştay Başkanlığı Yayınları.
  • T.C. Sayıştay Başkanlığı (2014). Performans Denetimi Rehberi. Ankara: Sayıştay Başkanlığı Yayınları.
  • T.C. Sayıştay Başkanlığı (2022). Erişim 19 Nisan 2022. https://www.sayistay.gov.tr/
  • Tosun, A. (2021). Muhasebe Denetimi ve Denetim Türleri, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, (7), 101.
  • Usta, H. (2018). Porto Üniversitesi İç Denetim Örneği. Denetişim Dergisi, (18), 88-98.
  • Yalçın, S. (2017). Yüksek Denetim Kurumlarının Kurumsal Yapısı ve Mali Performans. Ankara: Sayıştay Başkanlığı Yayınları.
  • Yücel, Ö. & Ağcakaya, S. (2018). Yargısal Yüksek Denetim Modelinde Fransa Sayıştay’ının Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(3), 1117-1130.
  • 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (2003). Resmî Gazete (25326).h ttps://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5018.pdf
  • 6085 Sayılı Sayıştay Kanunu (2010). Resmî Gazete (27790). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6085.pdf