Hz. Peygamberin Hayatında Yolculuk Ve Uyulması Gereken Prensipler

Sosyal bir varlık olan insanın bir takım ihtiyaçları vardır. Yolculuk da insan hayatının bir vazgeçilmezidir. Bu yolculuklar pek çok amaca yönelik olarak yapılır. Her ne surette yapılırsa yapılsın hedefin Allah’ın rızası olması teşvik edilmiştir. En büyük yolculuğu da gönderildiği dünyadan tekrar Rabb’ine dönmesidir. Nitekim şu ayet bu gerçeği ortaya koymaktadır. “Şüphesiz Allah’tan geldik, yine O’na döneceğiz.” İnsan akıllı bir varlık olmasına rağmen kendi haline bırakılmamış, hayatının düzenli olması için yol gösterici olarak peygamberler gönderilmiştir. Bu yol göstericilerin içinde en güzel örnekleri üzerinde taşıyan Hz. Peygamber’dir. Bir Müslüman hayatının her yönüyle onu örnek almak durumundadır. Çünkü O’nun yaşayışı Kur’an’dır. Bu yaşayış gereği Hz. Peygamber, hicret, İslâm’a davet, cihad gibi sebeplerle yolculuğa çıkmıştır. Bu yolculuklarındaki bir takım davranışlarıyla ümmetine örnek olmuştur. Hz. Peygamber, yolculuğa dua ile başlamış, yolculuk esnasında fikirle, zikirle meşgul olmuş, kendini ilgilendirmeyen işlerle uğraşmamış, yardım isteyene yardım etmiş, yolculuğa Perşembe günleri çıkmayı prensip edinmiş, yolculuk esnasında çevreden yararlanmayı tavsiye etmiş, ansızın dönmeyi uygun görmemiş, dönünce de mescide uğrayıp iki rek’at namaz kıldıktan sonra yine dua ederek evine dönmüştür. Bu çalışmada O’nun yolculuk esnasında hangi prensipleri ortaya koyduğu ifade edilmeye çalışılmıştır.

___

  • Kur’ân-ı Kerim, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Ahmed b. Hanbel (241/855), Müsned, c. I-VI, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Apaydın, Yunus, İlmihal-I, İstanbul: İSAM yayınları, ts.
  • Atar, Fahrettin, “Seferilik” İslam’da İnanç, İbadet ve Günlük Yaşayış Ansiklopedisi, editör: İ. Kâfi Dönmez, c. IV, İstanbul: İFAV yayınları, 2006.
  • -------------------, “Sefer” DİA, c. XXXVI, İstanbul: İSAM yayınları, 2009.
  • Belik, İzzeddin, Ayet ve Hadislerle İslâmî Hayat, çev: Salim Öğüt ve dğr, redaksiyon: Mehmet Erdoğan, c. I-IV, İstanbul: İklim yayınları, 1992.
  • Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail ( 256/870), el-Câmiu’s-Sahîh, c. I-VIII, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Bilmen, Ömer Nasuhi, Büyük İslâm İlmihali, sad: Ali Fikri Yavuz, İstanbul: Bilmen Basım ve Yayınevi, ts.
  • Çelik, Ömer, Öztürk, Mustafa, Kaya, Murat, Üsve-i Hasene, ( Altınoluk Dergisi promosyonu) İstanbul, Erkam yayınları, 1424/2003.
  • Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman ( 255/871), Es-Sünen, I-II, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Doğan, Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul, İz Yayınları, 1996.
  • Döndüren, Hamdi, Delilleriyle İslâm İlmihali, İstanbul: Erkam yayınları, 1425/2004.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’âs es-Sicistân3i ( 275/891), es-Sünen, C. I-II, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Gündoğdu, Mustafa, O’nun Gibi Yaşamak, İstanbul: Işık Yayınları, 2011.
  • Hadislerle İslâm, Heyet, 4. Baskı, c. II, İstanbul: DİB yayınları, 2017.
  • Hâkim, en-Nîsâbûrî, el-Müstedrek Ala’s-Sahîhayn, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, tarihsiz.
  • Heysemî, Nureddîn Ali b. Ebî Bekr, Mecme’uz-Zevâid ve Menbe’u’l-Fevâid, Thk. Abdullah Muhammed Derviş, Cidde: Dâru’l-Minhâc, 1. Baskı, 1436/2015.
  • İbn Hişâm, Abdülmelik b. Hişâm, Es-Sîretü’n-Nebeviyye, , tah: Mustafa es-Sekâ vdğ. c. I-IV, Beyrut: Dâru’l-Ma’rife ts.
  • İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd (273/887), es-Sünen, c.I-II, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • İbn Sa’d, Muhammed b. Sa’d, et-Tabakâtü’l-Kübrâ, c. I-IX, Beyrût: Dâru Sâder, ts.,
  • Mâlik b. Enes (179/795), el-Muvattâ’ c. I-II, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Müslim, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. Haccâc el-Kureyşî, en-Nisâbûrî (261/874), el-Câmiu’s-Sahîh, c. I-III, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Nesâî, Ebû Abdurrahmân Ahmed b. Şuayb (303/915), es-Sünen, c. I-VIII, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Severcan, Şerafettin, Hz. Muhammed Davetten Devlete Medine, c. II, Ankara: Fecr Yayınları, 2019.
  • Şulul, Kasım, Son Peygamber Hz. Muhammed’in Hayatı, 3. Baskı, İstanbul: Siyer Yayınları, 2018
  • Taberî, İbn Cerîr, Muhammed, Târîhu’r-Rusül ve Mülûk, Tah: Ebu’l-Fazl İbrahim, c. II, Kahire, 1967.
  • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ (297/909), es-Sünen, c. I-VI, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Yavuz, Ali Fikri, İslâm İlmihali, İstanbul, Çile Yayınları, 1988.