Astronomi Bilimlerine Arz Yoluyla Hadiste Metin Tenkidi

Bu makale Hz. Peygamber’in gök bilimi ile ilgili hadislerini, Astronomi ilimlerinin yardımıyla incelemeyi hedeflemektedir. Bu nedenle tenkit uygulamasına bağlı olarak konunun önemi ve gerekçeleri bu çalışmada işlenmiştir. Ayrıca, bu araştırma genel olarak deneye dayalı ilimler, özelde ise astronomi ilimleri ve uygulamaları ışığında ilkeler tespit etmekte ve bu ilkelerle hadis rivâyetlerini yorumlamaktadır. Buna ek olarak Kur’ân ve Sünnet’i Astronomi bilimleri yardımıyla genel olarak araştırmaktadır. Özellikle de muhaddislerin rivayet ve dirayet ilimleriyle ilgili yöntemlerini söz konusu ilkeler bağlamında ele almaktadır. Çalışmada incelenen rivâyetlerin metinleri, astronomi bilimindeki kurallarla mukayese edilerek hadislerin sıhhatine dair kaideler belirlemeye çalışılmıştır. Netice itibariyle bu araştırmada ele alınan hadislerde geçen bilgiler ile astronomi ilminde yer alan bilgiler arasında tam bir uyum olduğu tespit edilmiştir.

___

  • Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî el-Mervezî, el-. Müsned, thk.Şuayb Arnavût,vd. Beyrut:Müessesetü’r-Risâle, 2001.
  • Akeyla, Sultan Sened. Nakdu’l-hadîs bi’l-arad alâ’l-vekâi’ ve’l-ma’lûmâti’t-târîhiyye. Amman: Daru’l-feth li’n-neşr ve’tevzî’, 2002.
  • Aynî, Bedrüddîn Mahmûd b. Ahmed. Umdetü’l-kârî şerhi Sahîhi’l-Buhârî. Beyrut: Dâru ihyâ-i türâsi'l-Arabî, t.y.
  • Bedr, Abdürrahim. el-Muhayirâtü’l-felekiyye. Kuveyt: Müessesetü’l-Kuveyt li’tekaddümi’l-ilmî, 1984.
  • Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu‘fî. Sahîhu’l-Buhârî. Thk. Mustafa Dîb el-Beğa Dimeşk. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 3.basım, 1987.
  • Cerâr, Abdurrahman Mustafa. et-Tevkît fî’l-ıbâdât şeriyyen ve felekiyyen. Ammân: Ürdün Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 1987.
  • Demradâş, Sabri. Li’l-kevn ilâh kırâtun fî kitâbi’llahi’l-manzûr. Kuveyt: Mektebetu’l-Menâr, 2001.
  • Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî. Sünen-i Ebû Dâvûd. thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamid, yy. Dâru’l-fikr, ty.
  • el-Munazzamatu’l-Arabiyye li’l-terbiye ve’s-Sekâfe, Mustalahâtu’l-feleki fî’t-ta’lîmi’l-âlî, Daru’l-beydâ, 1977.
  • Es-Seyyid, Azmî Taha. el-felsefe: Medhalü hadîs. Ammân: Dâru’l-Menâhic, 2003.
  • Hâkim, Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh b. Muhammed el-Hâkim en-Nîsâbûrî. el-Müstedrek. Thk. Mustafa Abdülkadir Atâ. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.
  • Hârizmî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Yusuf, Mefâtîhu’l-ulûm. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1987.
  • Hasâvne, Avnî Muhammed. Tatbîkâtü ilmi’l-felek fî’ş-şerîati’l-İslâmiyye. Ürdün: Âl-I Beyt Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 1999.
  • Hawking. Stephen. Târîhu Mûciz liz-zamân mine’l-inficâri’l-azîm hattâ’sukûbi’s-Sevdâi. Kahire: el-heyetül- Mısrıyyetü’l-Âmme li’l-kitâb, 2006.
  • İbn Ḥacer el-ʿAsḳalânî, Aḥmed b. ʿAli. Fetḥu’l-bârî bi şerḥi Saḥîḥi’l-Buḫârî. thk. Abdulaziz b. Abdullah b. Bâz. 13 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Mâʿrife, 1379.
  • İbn Hazm, Alî b. Ahmed b. Saîd b. Hazm el-Endelüsî. et-Taḳrîb li-ḥaddi’l-manṭıḳ ve’l-medḫal ileyhi bi’l-elfâẓi’l-ʿâmmiyye ve’l-ems̱ileti’l-fıḳhiyye. Thk. İhsân Abbâs. Beyrut: el-Müessetü’l-Arabiyye lil-dirâsât, 1987.
  • İbn Hibbân, Muhammed b. Hibbân b. Ahmed el-Büstî. Sahîhu İbn Hibbân. thk.Şuayb Arnavût. Beyrut:Müessesetü’r-Risâle,1993.
  • İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem el-Ensârî. Lisanü'l-Arab. Beyrut: Dâru Sâdır, 3. Basım, 1414/1993.
  • İbnü’l-Esîr, Mecdüddîn el-Mübârek b. Esîrüddîn Muhammed b. Muhammed eş-Şeybânî. en-Nihâye fî ğarîbi’l-ḥadîs̱ ve’l-es̱er. Thk. Tâhir Ahmed ez-Zâvî, Mahmud Muhammed. Beyrut: el-Mektebetü’l-İlmiyye, 1979. İbnü’n-nedîm, Ebü’l-Ferec Muhammed b. Ebî Ya‘kūb İshâk b. Muhammed b. İshâk. el-Fihrist. Beyrut: Dâru’l-Marife, 1978.
  • İzhîr. Cemal Muhammed Mahmud. et-Tevkît fî’l-Âhvâli’ş-Şahsiyye. Ürdün: Necâh el-Vataniyye Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2001.
  • Mansûr. Haseb Nebiy. el-İşârâtu’l-Kurâniyye li’surati’l-uzma ve’n-Nisbiyye. Mısır: Dâru’l-Maârif, 2002.
  • Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî. Sahîh-i Müslim. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâs’il-Arabî, ty.
  • Taberânî, Ebü’l-Kāsım Müsnidü’d-dünyâ Süleymân b. Ahmed b. Eyyûb. Müsnedü’ş-Şâmiyyîn. thk. Hamdî b. Abdülmecid. Beyrut: Müessetü’r-Risâle, 1984.
  • Tâî, Muhammed Bâsil. Halku’l-kevn beyne’ilm ve’l-imân. Amman: Dâru’n-Nefâis, 1998.
  • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ et-Tirmizî. Sünen-i Tirmizî. thk. Beşâr Avâd Ma’rûf. Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 1998.
  • Zebîdî, Ebü’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed el-Bilgrâmî el-Hüseynî. Tâcü’l-ʿarûs min cevâhiri’l-Kâmûs, thk. komisyon, Kuveyt: Dâru’l-hidâye, 1965.
  • Zemahşerî, Ebü’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer b. Muhammed el-Hârizmî. el-Keşşâf ʿan ḥaḳāʾiḳı ġavâmiżi’t-tenzîl ve ʿuyûni’l-eḳāvîl fî vücûhi’t-teʾvîl. Beyrut: Dâru ihyâi’t-turâsi’l-Arabî, ty.
  • Zürkânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdilbâkī b. Yûsuf. Şerhu’l-Muvatta. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1411.