SÜRECE DAYALI FAALİYET TABANLI MALİYETLEMENİN KAPASİTE YÖNETİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE BİR HASTANE UYGULAMASI

Sağlık ve idari yapı olarak iki ayrı dünyada hizmet sunan hastane işletmelerinin, insanın en büyük hazinesi olan sağlığı ile ilgili müdahale, teşhis, tedavi ve bakım hizmet döngüsünün hızlı ve doğru olması gerekliliği zamana karşı duyarlılıklarını arttırmıştır. Hastane işletmelerinin tüm kaynak ve kapasitelerinin doğru yönetilmesinde geleneksel maliyet sistemi yetersiz kalmıştır. Bu nedenle zamanı temel alan, Sürece Dayalı Faaliyet Tabanlı Maliyetleme SDFTM farklı bir alternatif olarak ortaya çıkmıştır. Çalışmanın amacı SDFTM’nin kapasite yönetimi açısından sağladığı katkıları tespit etmektir. Çalışmada özel bir hastanenin Kulak Burun Boğaz bölümünün, yatan hasta kabulü ve taburcu işlemleri ile klinik servisi faaliyetlerinin, kullanılan ve kullanılmayan kapasitesi ve maliyetleri SDFTM yöntemine göre hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Hastane İşletmeleri, Kapasite Yönetimi, Kullanılmayan Kapasite, Sürece Dayalı Faaliyet Tabanlı Maliyetleme.

A CAPACITY MANAGAMENT EVALUATION OF TIME DRIVEN ACTIVITY BASED COSTING AND A HOSPITAL MANAGEMENT PRACTICE

Hospitals, serving two separate businesses in the world such as health and the administrative structure,have increased their sensitivity against time due to the necessity for diagnosis, intervention, treatment and accurate care services in health which is man’s greatest treasure. The management of the whole the resources and capacities of hospital businesses traditional cost system have failed to meet the needs of health care businesses, therefore Time Driven Activity Based Costing TDABC has emerged as an alternative. The goal of the study is determining the role of SDFTM in Active Capacity Management. During the study, otorhinolaryngology department, inpatient admission and discharge and inpatient service activities of a private hospital is calculated by using SDFTM method

Keywords:

Health Care Businesses, Capacity Management, Unused Capacity, Time-Driven Activity-Based Costing,

PDF

___

Akatay, A.(2003). Örgütlerde zaman yönetimi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 281-299.
Akbolat, M., & Işık, O. (2012). Hastanelerde rekabet stratejileri ve performans. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 401-424.
Anderson, S., & Putterman, L. (2005). Building the profit focused supply chain: a game plan for capturing real value. White Paper, February, 1-18.
Antmen, Z. F., & Oğulata, S. N. (2012). Üçüncü basamak yoğun bakım üniteleri kapasite planlama problemi için benzetim modelleri ve uygulaması. Ç.Ü. Fen Ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 28-1, 42-47.
Barrett, R. (2005). Time-driven costing: The bottom line on the new ABC.Erişim Tarihi: 12.12.2013,http://businessfinancemag.com/business-performance management/time- driven-costing-bottom-line-new-abc
Barsky, N. P., & Marchant, G. (2000). The most valuable resource: measuring and managing intellectual capital. Strategic Finance, 81(8), 59-62.
Çarıkçıoglu, P., & Polat, L. (2007). Zaman sürücülü faaliyet tabanlı maliyetleme (ZSFTM) ve Bir KOBİ örneği. 4.KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi, İstanbul.
Demeerec, N., Stouthuysena, K., & Roodhooft, F. (2009). Time-driven activity-based costing in an outpatient clinic environment: development, relevance and managerial impact. Health Policy, (92), 296–304.
Hoozee, S., & Bruggeman, W. (2010). Dentifying operational improvements during the desing process of a time-driven abc system: the role of collective worker participation and leadership style. Management Accounting Research, ( 21), 185.
Kaplan, R. S., & Anderson, S. R. (2004). Time-driven activity based costing, Harvard Business Review, November Business Review, November.
Kaplan, R. S., &Anderson, S. R. (2007). Time-driven activity-based costing: Asimpler and more poerful path to higher profit. Harvard Business Press Books.
Kaplan, R. S., & Porter, M. E. (2011). The bıg idea, how to solve the cost crisis in health care. Harvard Business Review, 46-64.
Kıdak, B. L. (2011). Hastane yöneticilerinin zaman yönetimi tutumlarının belirlenmesi: izmir ili eğitim ve araştırma hastaneleri uygulaması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (25), 160-172.
Mcgowan, C. (2009). Time-driven activity-based costing: A new way to drive profitability. Accountancy Ireland, 41.6, 60-61.
Mitchell, M. (2007). Leveraging process documentation for time-driven activity based costing. Journal of Performance Management, 20(3), 25.
Öker, F., & Özyapıcı, H. (2013). A new costing model inhospital managementtime-driven activity-based costing system. The Health Care Manager, January–March, 32(1).
Polat, L. (2008). Zaman sürücülü faaliyet tabanlı maliyetlime ve bir sanayi işletmesi uygulaması. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü: İstanbul, Doktora Tezi.
Selvi, Y. (2009). Sağlık kuruluşlarında tıbbı cihaz yönetimi. Yönetim Dergisi, 20(63), Haziran, 99-118.
Tanış, V. N., & Özyapıcı, H. (2012). The measurement and management of unused capacity in a time driven activity based costing system, Jamar, 10(2).
Tse, M. S. C,.& Gong, M. Z. (2009). Recognition of idle resources in time driven activity- based costing and resource consumption accounting models, The Journal of Applied Management Accounting Research, 7(2).
Uslu, A. (2013). Özel hastanelerde liderlik sorunları. Yönetici Hemşireler Derneği Bülteni. Haziran, 12-13.
Yılmaz, B. (2008). Hastane işletmelerinde rekabet üstünlüğü sağlamada faaliyet esasına dayalı maliyetleme yönteminin rolü ve bir uygulama. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü:Konya, Doktora Tezi.
Yiğit, V., & Ağırbaş, İ. (2004). Hastane işletmelerinde kapasite kullanım oranının maliyetlere etkisi: Sağlık Bakanlığı Tokat Doğum Ve Çocuk Bakımevi Hastanesi’nde bir uygulama. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 7(2), 142-162.
Yükçü, S., & Gönen, S. (2009). Zaman esaslı faaliyete dayalı maliyetleme yaklaşımının otomobil parçaları üreten bir işletmede uygulanması. Muhasebe Ve Denetime Bakış, Nisan, 21.
Wegmann, G. (2007). Developments around the activity-based costing method: a state-of-the art literature review. Erişim Tarihi:15.12.2013, http://ssrn.com/abstract=1012664
White, L. (2009). Resource consumption accounting: managerfocused management accounting. Journal of Corporate Accounting & Finance, 20(4), 63-77.