SOSYAL GÜVENLİK HARCAMALARI GELİR DAĞILIMINDA ETKİN Mİ? TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN NEDENSELLİK ANALİZİ

Çalışmanın amacı Türkiye’de sosyal güvenlik harcamaları ile gelir dağılımı adaletsizliği arasındaki nedensellik ilişkisini analiz ederek literatüre katkı sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda 1985-2016 yılları için yıllık veriler kullanılarak eş bütünleşme analizi, vektör hata düzeltme modeli ile nedensellik analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda GINI katsayısından kamu harcamaları büyüklüğüne doğru tek yönlüne nedensellik ilişkisi saptanmıştır. Bu sonuca göre gelir dağılımındaki adaletsizlik azaldıkça kamu harcamalarının da azalacağı anlaşılmaktadır. Analizden çıkan diğer bir sonuç ise sosyal güvenlik harcamaları/GSMH değişkeninden kamu harcamaları değişkenine doğru tek yönlü nedensellik vardır. Bu sonuç da teorik beklentilerle uygunluk göstermekte olup sosyal güvenlik harcamalarında meydana gelecek artış kamu harcamalarını arttıracaktır.

DO SOCIAL SECURITY EXPENDITURES AFFECT INCOME DISTRIBUTION? A CAUSALITY ANALYSIS FOR TURKEY

The aim of this study is to analysis the causality relationship between the income distribution and the social security spending in Turkey and also to contribute to the literature. For this purpose, cointegration analysis and causality analysis via vector error correction model were performed using annual data over the period 1985-2016. As a result of the analysis, causality relation was determined in one direction from GINI coefficient to public expenditures. According to this result, as the unfairness of income distribution decreases, public expenditures will decrease. Another result from the analysis is one-way causality from social security expenditures / GNP to public expenditures. This result is in line with the theoretical expectations and the increase in social security expenditures will increase public expenditures

___

  • Alper, Y. (2011). Sosyal güvenlik reformu ve finansmanla ilgili beklentiler, Sosyal Güvenlik Dergisi, Haziran 2011, 1(1), 7-47.
  • Alper, Y. (2012). Sosyal güvenlik reformu ve finansmanla ilgili beklentiler. Sosyal Güvenlik Dergisi, 1(1), 7-47
  • Alper, Y.,& Tokol, A. (2012). Sosyal politika, Bursa: DORA Yayıncılık.
  • Altunöz, U (2017). Sosyal güvenlik politikaları açısından bütçe transferlerinin makroekonomik etkileri: Türkiye deneyimi, International Review of Economics and Management, 5(1), 58-77.
  • Arpa, T., & Kolçak, M. (2017). Türkiye ve OECD ülkelerinde sosyal güvenlik harcamaları, Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3),652-677.
  • Bertola, G. (2010). Inequality, integration, and policy: Issues and evidence from EMU. The Journal of Economic Inequality, 8 (3), 345-365.
  • Canbay, T. & Demir, M. (2013). Türkiye’de sosyal güvenlik açıkları ve sosyal güvenlik ahlakı, Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., 20(2), 303-315.
  • Clements, B. (1997). Income distribution and social expenditure in Brazil (IMF Working Paper WP/97/120).
  • De Mello, L., & Tiongson, E. (2006). Income ınequality and redistributive government spending. Public Finance Review, 34, 282–305.
  • Dickey, D.A., & Fuller, W.A. (1981). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root, Econometrica, 49, 1057-72.
  • Dişbudak, C. (2017). Kamu harcamaları bileşiminin gelir dağılımı ve refah etkileri: Türkiye örneği, V. Anadolu International Conference in Economics, 1-10.
  • Eğilmez, M. (2017). Gelir dağılımı bozulmaya devam ediyor, (Çevrimiçi), Erişim: 9.1.2018, devam-ediyor.html.
  • Enders, W. (1995). Applied econometric time series, John Wiley&Sons, Inc., New York.
  • Erdoğan, E. S. (2018). Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye’de sosyal güvenlik harcamalarının değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezi (Ataum) Araştırma Dizisi No:41, Ankara.
  • Ersezer, D. (2006). Gelir dağılımı politikası ve araçları, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 255-268.
  • Granger, C.W.J. & Newbold, P. (1974). Spurious regressions ineconometrics, Journal of Econometrics, 2, 111-120.11. GUJARATI, Damodar N. (Çev: Ü. Şenesen ve G .G. Şenesen)
  • Hazman Gürler, G. (2011). Türkiye’de gelir dağılımında adalet ve sosyal güvenlik harcamaları arasındaki nedensellik ilişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 213.
  • Johansen , S. & Juselius K. (1990). Maximum likelihood estimation and inference on cointegration with applications to the demand for money, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52(2), 169-209. Kalkınma Bakanlığı, Ekonomik göstergeler. http://www.sbb.gov.tr/temel-ekonomik-gostergeler/#1542268521132-a9825b93- fa4c, Erişim Tarihi: 03.07.2018
  • Kara, O., M. Kurutkan N., & Çolak M. (2016). Sosyal güvenlik açığının seçilmiş makroekonomik değişkenler ile ilişkisi: ARDL sınır testi yaklaşımı, The Journal of Academic Social Science Studiesınternational Journal of Social Science Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS3502, 49, 205-224
  • Kayalıdere, G., & Şahin, H.(2014). Sosyal devlet anlayışı çerçevesinde Türkiye’de sosyal koruma harcamalarının gelişimi ve yoksulluk, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 57-75.
  • Kolçak, M., & Arpa, T. (2015). Türkiye ve OECD ülkelerinde sosyal güvenlik harcamaları, EconWorld2015@Torino 18-20 August, 2015; IRES, Torino, Italy,1-18.
  • Maddala, G. S. (1992). Introduction to econometric, Second Edition, Macmillan Publishing Company, New York.
  • Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü, İstatistiki veriler, Erişim Tarihi: 10.05.2018, https://www.hmb.gov.tr/.
  • Niehues, J. (2010). Social spending generosity and income inequality: A dynamic panel approach. IZA Discussion Paper No. 5178.
  • Özmen, İ. (2010). Kamu harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye örneği (1980–2008), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Konya.
  • Santos, V. F., da Cruz Vieira, W., & dos Santos Reis, B. (2009). Effects of alternative policies on ıncome redistribution: Evidence from Brazil, Development Policy Review, 27(5), 601-616.
  • Sayan, İ. (2008). Sosyal güvenlik sistemi kamu personel yönetimi, Ankara Üniversitesi Siyasal http://80.251.40.59/politics.ankara.edu.tr/bguler/pp/sosyalguvenlik.ppt. Erişim Tarihi: 8.1.2018, Çevrimiçi
  • SGK, Erişim tarihi: 10.02.2018, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr.
  • Tridico, P. (2010). Growth, ınequality and poverty in emergingand transition economies, Transition Studies Review, 16(4), 979-1001.
  • Yılmaz, V., & Yenitürk, N. (2015). Türkiye’de sosyal güvenlik harcamalarının uzun dönemli analizi değerlendirme notu, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sivil Toplum Çalışmaları Merkezi.