Sokakta Çalışan Çocukları Bekleyen Risk ve Tehlikeler: Diyarbakır Örneği

Bu çalışma, Diyarbakır kent merkezinde sokakta çalışan çocukların, sokağı çalışma mekânı olarak kullanmalarından dolayı maruz kaldıkları risk ve tehlikeleri ortaya koymayı hedeflemektedir. Son yıllarda bölge genelinde ve özellikle Diyarbakır’da terör ve güvenlik olayları sonucu meydana gelen zorunlu göçün ortaya çıkardığı yoksulluk, aile parçalanması, işsizlik gibi değişkenler çocukların sokakta çalışmalarında temel faktörler olmuştur. Bu araştırmada, çocukların sokakta çalışmaları sonucunda maruz kaldıkları fiziksel, duygusal, cinsel şiddet, madde kullanma alışkanlığı, suça itilme, suçluluk durumu ve trafik kazaları gibi konular üzerinde odaklanılmıştır.Bu çalışma kapsamında yapılan anketin evrenini Diyarbakır kent merkezinde sokakta çalışan çocuklar oluşturmaktadır. Bu sebeple çalışmada Diyarbakır kent merkezinde sokakta çalışan ve yaşları 6–18 arasında değişen, 347 erkek, 53 kız olmak üzere toplam 400 çocuktan alınan veriler kullanılmıştır. Çocukların çoğunun sokakta çalışmaya başladıktan sonra şiddetin birçok türüne maruz kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca bazı çocukların çalışmaya başladıktan sonra çeşitli suçları işlediği ve bağımlılık yapıcı maddeler kullanmaya başladığı görülmüştür.

THE RISKS AND THE DANGERS WHICH ARE WAITING THE CHILDREN WHO WORK ON THE STREETS: THE EXAMPLE OF DİYARBAKIR

This paper study the risk and the dangers children face when using the streets as working area. Data collection of this study is collected in the district of Diyarbakir city centre. The basic factors of working in the streets for these children may be forced migration as a result of terror and insecurity. Some outcomes of this forced migration resulted in poverty, dispersed families, unemployment etc. which in its case conduct children to work in the streets. This paper also focuses on subjects like physical, sensational and sexual violence, drug addictions, youth criminality and car accidents that the children are encountered when they work in the streets. Data was collected from children working in Diyarbakır city centre of which 347 were male and 53 female, totally 400 children ranging from 6 to 18 year old participated. The study resulted in majority of the children were exposed to many kinds of violence after they started working in the streets. It showed also that some children committed various crimes and begin to use drugs

___

  • Akyüz, Emine (2000), Ulusal ve Uluslararası Hukukta Çocuğun Haklarının ve Güvenliğinin Korunması, MEB Yayınları, Ankara.
  • Atauz, Sevil (1998), “Dünya Kentlerinin Yeni Olgusu: Sokak Çocukları”, Birikim Dergisi, sayı:116, s 68–78.Yayınları.
  • Bahçecik, Nefise vd. (2000), “İstanbul İlinde Bir Bölgede Çalışan Çocukların Durumların Ruhi, I. İstanbul Çocuk Kurultayı Araştırmalar Kitabı, İstanbul Çocukları Vakfı, İstanbul Mustafa
  • Bilgin, Rıfat (2008), Sokakta Çalışan Çocuklar Sorununa Sosyolojik Bir Yaklaşım: Diyarbakır Örneği, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi, Elazığ.
  • ÇSGB: Çalışan Çocuklar Bölümü (2004), Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi İçin Zamana Bağlı Politika ve Program Çerçevesi (Taslak).
  • Duyar, İzzet ve Barış Özener (2003), Çocuk İşçiler: Çarpık Gelişen Bedenler, Ütopya Yayınevi, Ankara.
  • Ennew, Judith (2003), Sokak Çocukları ve Çalışan Çocuklar: Planlanma İçin Bir Rehber, Gelişim El Kitabı 4, Çev: Çiçek Öztek, UNICEF Türkiye Temsilciliği.
  • Giddens, Anthony (2000), Sosyoloji, Yayına Hazırlayan: Hüseyin Özel-Cemal Güzel, Ayraç Yayınları, Ankara
  • Karatay, Abdullah (2000), “Sokakta Çalışan Çocuklar: Çocuk İşçiliği ve Sokak Çocukluğu Arasında Bir Çocuk Kategorisi”, içinde: Sayıta, Sevgi Usta, Şirin, Mustafa Ruhi, 1.İstanbul Çocuk Kurultayı Bildiriler Kitabı, Çocukları Vakfı, İstanbul. İstanbul
  • Kilbride, Philip, Suda, Collete, Njeru, Enos. (2000), Street Children in Kenya: Voices of Children in Search of a Childhood, Westport: Bergin & Garvey Publishers,. pp. 162.
  • O’Donnel, Dan. (2004), Çocuğun Korunması Parlamenterler İçin El Kitabı, UNICEF, İsviçre.
  • Phillips, W.S.K (1994), Street Children in India, Rawat Puplication Jaipur İndia, New Delhi.
  • Yücel, Harika ve Ark. (2006), Türkiye’de Çocuklara Yönelik Ticari Cinsel Sömürüye Dair Durum Analizi: İstanbul ve Diyarbakır, Yeniden ve ECPAT (End Child Prostitution, Child Pornography and Trafficking of Children Sexual Purposes Çocuk Fahişeliğine, Çocuk Pornografisine Cinsel Amaçlarla Ticaretine Son) International Yayınları. for ve Çocukların