İslam ülkeleri arasında işbirliğine giden yolda yeni arayışlar

İslam ülkeleri arasında dayanışma ve işbirliğinin geliştirilmesi konusunda uzun yıllardan beri gayret gösterilmesine rağmen, arzu edilen seviyeye ulaşılamamıştır. İslam ülkelerinin bir topluluk olarak ekonomik büyümesi ve refah seviyesini artırabilmesi için gerekli maddi ve kültürel koşullar mevcuttur. Buna karşın İslam ülkeleri arasındaki ekonomik ve ticari işbirliğinin mevcut seviyesi, bu ülkelerin sahip oldukları potansiyeli kullanabilmekten çok uzak olduklarını göstermektedir. Son yıllarda İslam ülkeleri arasında belirli bir “yakınlaşma “ sağlanmıştır. Bu yakınlaşmanın etkisi ile, karşılıklı ticaretin az da olsa artan bir seyir izlediği görülmektedir. Bu çalışmada, İslam ülkeleri arasındaki işbirliğinin geliştirilmesine ilişkin fırsatlar ile işbirliğinin önündeki engeller üzerinde durulmuş ve ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesine yönelik öneriler geliştirilmiştir.

New pursuıt en route to cooperatıon among the ıslamıc countrıes

In spite of the efforts for development of solidarity and cooperation among Islamic countries through many years, desired level has not been reached yet. Necessary physical and cultural conditions exist for the economical growth and increase in prosperity for the Islamic countries as a community. However the existing level of economic and commercial cooperation among Islamic countries shows that they are far from utilizing the potential they have. In recent years, after the realization of the attracting force of the Islamic countries, a convergence was achieved between the Islamic countries up to an extent. With the effect of this convergence, it is observed that mutual trade have a slightly progressive course. In this study, the opportunities for development of cooperation among Islamic countries and the obstacles to this cooperation were emphasized and suggestions related with the development of economic and commercial relations were brought forward.

___

  • Acar, M. (2010). İktisadın ezeli sorunsalı; serbest ticaret mi korumacılık mı?. www.muhasebetr. com
  • Akgül, M. S. (2013). Türkiye’nin İslam İşbirliği Teşkilatı ile ilişkileri ve ticari potansiyeli: çekim modeli yaklaşımı. Uzmanlık Tezi, T.C.Merkez Bankası, Ankara.
  • Arslan, K. (2009b). İslam ülkeleri arasındaki işbirliğinin artan önemi. Dış Ticarette Durum Dergisi, 61, 55-62.
  • Arslan, K. (2009a). Yeni rekabet koşullarında stratejik ortaklıkların artan önemi. Dış Ticarette Durum Dergisi, 51, 77-83.
  • Arslan, K. (2010b). İslam ülkeleri arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinde Türkiye’nin rolü ve önemi: Yükselen Değer Türkiye İçinde. İstanbul: MÜSİAD Yayınları.
  • Arslan, K. (2010). İslam ülkeleri arasındaki ticaretin geliştirilmesi. İstanbul: Ticaret Odası Yayınları.
  • Arslan, K. (2011). İslam ülkeleri arasındaki ticaretin geliştirilmesinde standartların harmonizasyonunun rolü ve önemi. TSE Standard Dergisi, 589, 98-104.
  • Baier, S. L., & Bergstrand, J. H. (2007). Do free trade agreements actually increase members internationale trade?. Journal of International Economics, 71.
  • Balkır, C., & Demirci, M. (1989). Uluslararası ekonomik bütünleşme ve Avrupa Topluluğu. İstanbul: Filiz Kitabevi. Cattani, M. (2008). The importance of trade facilitation to business. UNECE International Forum on Trade Facilitation, Geneva.
  • Chatti, H. (1984). Economic cooperation among OIC member states-building the ground work for an Islamic common market. Journal of Economic Cooperation Among Islamic Countries. Cünedioğlu, E., & Yücel, E. (2011). Does every stone fall in the same way?. New Gravity Evidence on World Trade. MPRA Tebliği, No. 30870.
  • Çalışkan, Ö. (2005). Tek idari belge reformu ve varış öncesi-kalkış öncesi beyanlar. Gümrük Müsteşarlığı Uzmanlık Tezi. Ankara.
  • Dabour, N. M., & Zeinelabdin, H. (2008). Economic problems of the least -developed and land-locked OIC countries. Economic Cooperation and Development Rewiew, 1(1). DPT (1995). Dünyada küreselleşme ve bölgesel entegrasyonlar ve Türkiye ilişkileri. Ankara:DPT Yayın No:2380-ÖİK 44.
  • Ersun, N., & Arslan, K. (2010). İslam ülkeleri arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinde çok taraflı kliring birliği projesinin rolü ve önemi. Muhasebe Finansman Dergisi, 48, 96-105.
  • Ertürk, E. (1993). Ekonomik entegrasyon teorisi. Bursa: Ezgi Kitabevi.
  • Kalaycı, C. (2007). Ticareti kolaylaştırma çalışmaları ve etkileri. dtm.gov.tr Kar, M. (2011). İslam dünyası Türkiye’nin doğal ticaret ortağı olabilir mi?. Ortadoğu Analiz, 28.
  • Karluk, R. (2002). Küreselleşen dünyada uluslararası ekonomik kuruluşlar ve entegrasyonlar. İstanbul: Tütünbank Yayınları.
  • Hassan, K. (2009). Economic performance of the OIC countries and the prospect of an Islamic common market. Economic Research Forum, No.461.
  • Hassan, K. (2002). An empirical investigation of economic cooperation among the OIC member countries. Economic Research Forum, No.212.
  • Head, K. (2003). Gravity for beginners rethinking the line. The Canada – U.S. Border Conferences, Vancouver.
  • Head, K., & Mayer, T. (2011). Gravity, market potential and economic development,.Oxford University, The Journal of Economic Geography,11,2.
  • Hellqvist, M. (2002). Trade faciliation impact and potential gains, national board of trade. Swedish Trade Procedures Council (SWEPRO), Stockholm. Helliwell, J. F. (1996). Do national borders matter for Quebec’s trade?. NBER Çalışma Tebliği, no. 5215.
  • Helliwell, J. F., & McCallum, J. (1995). National borders still matter for trade, Policy Options, 16.
  • Öztürk, İ. (2008). İslam ülkeleri arasında işbirliğine giden yolda fırsatlar ve engeller. Çerçeve Dergisi, 48, 36-44.
  • Rose, A. K. (2000). One money, one market: the effect of common currencies on trade. Economic Policy, 15,30.
  • SESRIC (2008). Saving, investment and expenditure trends in The OIC member countries. Ankara: OIC Outlook. SESRIC BASEIND veri tabanı, 2011 yılı İİT yıllık ekonomi raporu.
  • Seyidoğlu, H. (1998). Uluslararası iktisat. İstanbul: Güzem Yayınları.
  • TASAM (2013). Başkanın sonuç deklerasyonu. 4. İİT Ülkeleri Düşünce Kuruluşları Forumu , Mısır. Uğurel, İ. (2004). Achivements of the COMCEC in the past twenty years and its future prospects for OIC economic and commercial cooperation. Economic Cooperation and Development Review, 1(1), Ankara.
  • UNCTAD. (2005). Kıta coğrafyasına hapsolmuş ülkelerin çok taraflı ticaret sistemine katılımı. Bakanlar Toplantısı, Paraguay.
  • Unger, B., Bikker, J., Chang, H. H., Ferverda, J., & Groot, L. (2011). Gravity models of trade- based money laundering. DNB Tebliği, No.318.
  • Ünsal, S. (2007). Ticareti kolaylaştırılması bağlamında tek pencere uygulaması. Gümrük Müsteşarlığı Uzmanlık Tezi, Ankara.