Üniversite Öğrencilerinin Sigara Bağımlılıklarının Nitel Araştırma Yöntemi İle İncelenmesi: Karabük Üniversitesi Örneği

Sigara, Türkiye’de her yaş grubundan insanların kullandığı, bağımlılık yapan maddelerden birisidir. Sigara bağımlılığı olan insanlar, birçok uyarıcı faaliyetler düzenlenmesine rağmen, bu uyarıları göz ardı etmektedirler. Bu araştırmada, sigara kullanan üniversite son sınıf öğrencilerinin sigaraya başlama nedenleri ve sigara bağımlılığı sürecinde yaşadıkları durumlar değerlendirilmiştir. Yapılan nitel araştırma sonucunda sigara kullanmaya çok erken yaşta başlayan gençlerin, sigara içmeyi arkadaş çevresi sebebiyle öğrenmesi ve toplumsal bir yer bulma amacıyla başladıkları görülmüştür. Araştırmaya katılan öğrencilerin, genellikle arkadaş ortamlarında sıklıkla sigara içmeleri, dış etkenlerin sigara bağımlılığındaki etkisini göstermektedir. Üniversite son sınıf öğrencilerinin sigara içmelerinde, iş bulma kaygısının yerinin çok az olduğu saptanmıştır. Öğrencilerle yapılan görüşmelerde duygu durum değişikliği, merak, stres, ailede sigara bağımlısının olması, arkadaşların ısrarı gibi faktörler, öğrencilerin sigara kullanma nedenlerini oluşturmaktadır.

Investigation of Smoking Dependence of University Students by Qualitative Research Method: The Case of Karabük University

Cigarette in Turkey used by people of all ages, is one of the addictive substance. People who are addicted to cigarettes ignore these warnings even though many cautionary activities are organized. In this study, the reasons of smoking of senior students and the situations they experienced during the cigarette addiction process were evaluated. As a result of the qualitative research, it was seen that young people who started smoking at a very early age started smoking because of their friends and in order to find a social place. That the students who participated in the research were generally smoking frequently in friends' environments indicates the effect of external factors on smoking dependence. It has been found that the concern of finding a job for university senior students is very low. In the interviews with students, factors such as mood changes, stress, family dependence, friends' insistence are the aims of smoking.

___

  • AKAN, Hülya, HAYRAN, Osman, ÖZCAN, Mustafa ve ACAR, Utkucan (2010), "Üniversite Öğrencileri Arasında Sigara İçme Sıklığı: Kesitsel Bir Çalışma", Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, S.14(2), ss.71-76.
  • AKKUŞ, Dilek, KARACA, Aysel, ŞENER, Dilek Konuk ve ANKARALI, Handan (2017), "Lise Öğrencileri Arasında Sigara ve Alkol Kullanma Sıklığı ve Etkileyen Faktörler", Anadolu Kliniği Dergisi, S.1(22), ss.36-45.
  • AKYOL, Bilal (2014), "Sigara Tüketimini Etkileyen Faktörler: Sakarya İlinde Bir Alan Araştırması", Yüksek Lisans Projesi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • BAŞKURT, İrfan (2003), "Gençlik, Madde Bağımlılığı ve Korunma Yolları", İ.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.8, ss.73-114.
  • BBC NEWS (2016), "Dünya Sigarayı Bırakma Günün'nde Grafiklerle Türkiye", E-Haber (Haber Tarihi: 31.05.2018), https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-40092125 (Erişim Tarihi: 20.04.2019).
  • BOYACI, Haşim, ÇORAĞÇIOĞLU, Aytül, ILGAZLI, Ahmet, BAŞYİĞİT, İlknur ve YILDIZ, Füsun (2003), "Kocaeli Üniversitesi Öğrencilerinin Sigara İçme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi", Solunum Hastalıkları Dergisi, S.14, ss.169-175.
  • DOĞAN, Derya Gümüş ve ULUKOL, Betül (2010), "Ergenlerin Sigara İçmesini Etkileyen Faktörler ve Sigara Karşıtı İki Eğitim Modelinin Etkinliği", İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, S.17 (3), ss.179-185.
  • DOĞU, Sema ve BERKİTEN ERGİN, Ayla (2008), "Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen Faktörler ve Gebelikteki Zararlarına İlişkin Bilgileri", Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, S.1, ss.26–39.
  • ERDAMAR, Gürcü ve KURUPINAR, Abdülhamit (2014), "Ortaöğretim Öğrencilerinde Görülen Madde Bağımlılığı Alışkanlığı ve Yaygınlığı: Bartın İli Örneği", Sosyal Bilimler Dergisi, S.1(16), ss.65-84.
  • ERDEM, Gizem, EKE, Ceyda Y., ÖGEL, Kültegin ve TANER, Sevil (2006), "Lise Öğrencilerinde Arkadaş Özellikleri ve Madde Kullanımı", Bağımlılık Dergisi, S.7, ss.111-116.
  • HABERTÜRK GAZETESİ (2018), "Sigara Bağımlılığının nedenleri nelerdir?", E-Haber (Haber Tarihi: 30.05.2018), https://hthayat.haberturk.com/saglik/haber/1062208-sigara-bagimliliginin-nedenleri-nelerdir (Erişim Tarihi: 24.04.2019).
  • KARAHAN, Tevfik Fikret ve KOÇ, Hatice Epli (2005), "Üniversite Öğrencilerinin Alkol ve Sigara Kullanım Sıklığına Göre Stresle Başaçıkma Tarzlarının İncelenmesi", Ege Eğitim Dergisi, S.6(2), ss.113-131.
  • KARASAR, Niyazi (2014), Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayınları, Ankara, 27.Baskı.
  • KULAKSIZOĞLU, Adnan (2001), Ergenlik Psikolojisi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • KUTLU, Ruhuşen, ÇİVİ, Selma ve ŞAHİNLİ, Ayla Songül (2009), "Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Depresif Belirti ve Sigara İçme Sıklığı", TAF Prev Med Bull, S.8(6), ss.489-96.
  • YILDIRIM, Ali ve ŞİMŞEK, Hasan (2004), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınları, Ankara, 4.Baskı.
  • YILDIRIM, İbrahim, (1997), "Sigara, Alkol ve Uyuşturucu Kullanan Üniversite Öğrencilerinin Bazı Değişkenler Açısından Incelenmesi", Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.13, ss.147-155.