II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ MİZAH GAZETECİLİĞİNİN ÖNEMLİ BİR ÖRNEĞİ: BOŞBOĞAZ ile GÜLLABİ

II. Meşrutiyet Dönemi, Türk toplumunun her açıdan önemli değişiklikler ve yenilikler yaşadığı bir dönemdir. Basın, bu dönemde yenilenen ve ivme kazanan en önemli kurumlardan birisidir. Bu nedenle dönem basınına yönelik birçok araştırma mevcuttur. Fakat Meşrutiyet’in neredeyse ilk ve önemli mizah gazetelerinden biri olan Boşboğaz ile Güllabi gazetesi henüz tam anlamıyla tahlil edilmemiştir. Bu boşluğu giderme çabasındaki çalışmada, önce tarihsel süreç takip edilmiştir. II. Meşrutiyet öncesi ve II. Meşrutiyet dönemi basın faaliyetleri ile yine söz konusu dönemlerde mizah gazeteciliğinin tahlili ile yapılan takip, Boşboğaz ile Güllabi’nin nasıl bir ortamda doğduğunu göstermektedir. Çalışmada daha sonra gazete hakkında genel bilgiler verilmiş ve gazetenin önemli köşeleri tanıtılmıştır. Gazetenin yayın politikası ise üzerinde ısrarla durulan meseleler eşliğinde tahlil edilmiştir. Çalışma Boşboğaz ile Güllabi’de yayımlanan karikatürler hakkında verilen bilgilerle sona ermektedir.

Anahtar Kelimeler:

II. Meşrutiyet, basın, mizah, Boşboğaz ile Güllabi

PDF

___

AKŞİN, S. (2009). Jön Türkler ve İttihat ve Terakki. İstanbul: İmge Kitabevi.
ALTIN, H. (2014). II. Meşrutiyet Devri Osmanlı Mizah Basını. Ankara: Grafiker Yayınları.
BOA. DH. MKT 02720
BOA. DH. MKT 02726
Boşboğaz ile Güllabi (1324) Sayı 1-36.
BOZASLAN, M. (2016). II. Meşrutiyet Dönemi Mizah Gazeteciliğine Bir Örnek; Eşek Gazetesi. Tarih ve Gelecek Dergisi. C.2, S.3, s.155-167.
ÇEVİKER, T. (1988). Gelişim Sürecinde Türk Karikatürü. Meşrutiyet Dönemi. İstanbul: Adam Yayınları.
ERTUĞ, H. R. (1970). Basın ve Yayın Hareketleri Tarihi. İstanbul: Yenilik Basımevi.
GEVGİLİLİ, A. (1983). Türkiye Basını. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt I, İstanbul: İletişim Yayınları. s.201-228.
GÜRPINAR, H. R. (1995). İki Hödüğün Seyahati, Kesik Baş. İstanbul: Özgür Yayınları.
Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Mektupları ve Tiyatro Eleştirileri. (1998). Hzl. Abdullah-Gülçin Tanrınınkulu. İstanbul: Özgür Yayınları.
KABACALI, A. (2000). Başlangıcından Günümüze Türkiye’de Matbaa, Basın ve Yayın. İstanbul: Literatür Yayınları.
KLEIN, A. (1999). Mizahın İyileştirici Gücü. İstanbul: Epsilon Yayınları
KORTANTAMER, T. (2014). Kuruluştan Tanzimat’a Kadar Osmanlı Dönemi Türk Mizahının Kısa Bir Tarihi. Türkler, Cilt 11. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, s. 605-621.
ORAL, F. S. (1967). Türk Basın Tarihi. Ankara: Yeni Adım Matbaası.
SEVENGİL, R. A. (1944). Hüseyin Rahmi Gürpınar. İstanbul: Hilmi Kitabevi.
TANSEL F. A. (1993). Hüseyin Rahmi. İslam Ansiklopedisi. C.5, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
TİKEN, S. (2015). Cenevre’de Bir Jön Türk Mizah Gazetesi: Tokmak. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 54, s.403-415
TOPUZ, H. (2011). Türk Basın Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
VARLIK, M. B. (1985). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Mizah. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi. Cilt 4. İstanbul: İletişim Yayınları. s.1092-1100.