“ESİR ŞEHİR ÜÇLEMESİ”NDE TEMSİL ARACI OLARAK KADIN

Bu çalışmada Kemal Tahir’in “Esir Şehir Üçlemesi”nde -Esir Şehrin İnsanları, Esir Şehrin Mahpusu, Yol Ayrımı- karşımıza çıkan kadın figürleri incelenecektir. Kemal Tahir'in “Esir Şehir Üçlemesi”nde işgal dönemi İstanbul'u ve sonrasındaki on, on beş yıllık süreçte başkahraman Kâmil Bey’in hikâyesi kurgulanır. Üçlemede Kâmil Bey’in yakın çevresinde gördüğümüz üç kadın - Nermin, Nedime ve Fatma- ise gerek onun hayatına ve ruhuna yönelik etkileri gerekse dönem Türkiye’sinde temsil ettikleri sosyal konum ya da kesimler bakımından üzerinde durulması gereken nitelikteki figürlerdir. Buna göre aynı zamanda Kâmil Bey’in eşi olan Nermin, dönemi itibarıyla artık işlevsizleşmiş aristokrat bir kadını temsil ederken; Nedime bireysel ve toplumsal sorumluluklarını yerine getiren aydın Türk kadını olarak gösterilir. Fatma ise varlığıyla düşmana direnen geniş halk kesiminin cephe gerisindeki moral kuvvetlerinin timsalidir.

Anahtar Kelimeler:

Kemal Tahir, Esir Şehir Üçlemesi, toplum, kadın, temsil

___

ARGUNŞAH, H. (2016). Kadın ve Edebiyat Kendini Yazmak. İstanbul: Kesit Yay. ÇETİNKAYA, Y. D. (2011). Uyanın Kadınlar! Hayata Bigâne Kalmamak İçin Türk Milliyetçiliğinin Kuruluşunda Kadınları Rolü ve Kadınlık Hayatı Dergisi. Tarih ve Toplum Yeni yaklaşımlar. 12, 119–139. FEDAİ, Ö. (2010). Kemal Tahir’in Romanlarında Kadınlar. Kemal Tahir 100 Yaşında (ed. E. Eğribel, M. F. Andı). Ankara: TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. FETHİ, N. (2000). Yüz Yılın 100 Romanı. İstanbul: Adam Yay. GÜNAY-ERKOL, Ç. (2011). Osmanlı-Türk Romanından Çağdaş Türk Romanına Kadınlık: Değişim ve Dönüşüm. Türkiyat Mecmuası, 21, 148-175. HAS-ER, M. (2000). Tanzimat Devri Türk Romanında Kadın Kahramanlar. Ankara: AKM Başkanlığı Yay. KANTARCIOĞLU, S. (2004). Türk ve Dünya Romanlarında Modernizm. Ankara: Akçağ Yay. TAHİR, K. (2012). Esir Şehrin İnsanları. İstanbul: İthaki Yay. TAHİR, K. (2012). Yol Ayrımı. İstanbul: İthaki Yay. TAHİR, K. (2013). Esir Şehrin Mahpusu. İstanbul: İthaki Yay. UĞURCAN, S. (2012). Osmanlı Türk Romanında Kadın Tipleri. Edebiyatımız II Yazarlar Meseleler. İstanbul: Dergâh Yay. YALÇIN, A. (2003). Siyasal ve Sosyal Değişmeler Açısından Çağdaş Türk Romanı. Ankara: Akçay Yay.