ARKEOLOJİ VE SANAT TARİHİ NEREDE BAŞLAMALI, NEREDE BİTMELİDİR?

Arkeoloji bilimi; eski eserler bilimi olarak da tanımlanır ve geçmişte insan elinden çıkmış her türlü nesneyi araştıran, bulan, tarif ve tasnif eden ayrıca anlamlandıran bir bilim dalı olarak tanımlanır. Sanat tarihi ise görsel sanatların tarihsel evrimini inceleyen bir alandır. Hem sanat tarihi hem de arkeoloji maddi kültür ile ilgilidir, ancak sadece belirli nesneler sanat tarihine uygun olarak düşünülür. Bu iki disiplin arasındaki ayrım hangi eserlerin hangi kategoriye dâhil edileceği hakkında çok zor bir kararı da vermeyi gerektirecektir. Hangi nesnelerin veya eserlerin estetik değere sahip olduğuna karar vermek kolay bir iş değildir. Bu gibi nedenlerden dolayı sanat tarihi tanımı, arkeolojisinin disiplini ile birçok açıdan örtüşmesine neden olmaktadır. Arkeoloji Bilimi giderek Sanat Tarihi alanından uzaklaşmaktadır. Yakın bir gelecekte arkeoloji tamamen sanat ve estetikten çok insanoğlunun dününü araştıran, bulan, açığa çıkartan, belgeleyen ve tasnif eden bir bilim dalı olacaktır. Böylece “Osmanlı Dönemi Kalıntılarını” Sanat Tarihçiler mi, yoksa Arkeologlar mı kazmalıdır veya “Osmanlı Arkeolojisi”, Arkeolojinin mi yoksa Sanat Tarihinin mi alt uzmanlık alanı olmalıdır gibi tartışmalar kendiliğinden ortadan kalkacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Arkeoloji, sanat tarihi, sanat, tipoloji, üslup

___

Çal, H. (2014). Türkiye’de sanat tarihinin durumu. 21. Yüzyılda Sosyal Bilimler Türkoloji Yazıları, 7(21), 85-114.
Engelmark R. and Linderholm, J. (1997). The role of environmental archaelogy; To measure- to interpret, or both?. Proceeding of the VII Nordic Conference on the Application of Scientific Methodsin Archaelogy, 1996 in Iskos-Helsinki, 9-13.
Freedberg, D. (1994). Context, visuality, and the object of art history. ArtB, 76(3), 394-396.
Meyer, L. (1987). Toward a theory of style. Lang. B. (ed.) In The concept of style (Ithaca) (p. 21-71).
Ridgway, B. S. (1986). The state of research on ancient art. ArtB, 68, 7-23.
Timothy, T., Vickers, M., Morphy, H., Smith, R.R.R. and Renfrew, C. (1994). Is there a place for aesthetics in archaeology?. CAJ, 4(2), 249-269.
Taylor, T., Vickers, M., Morphy, H., Smith, R.R.R., Renfrew, C. (1994). Vewpoint: Is there a place for aesthetics in archaeology?. Cambridge Archaeology, (4), 249-269.
Tütüncü-Çağlar, F. (2017). The historiography of Ottoman archaeology: A terra incognita for Turkish archaeologist. Cihannüma Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi, III(1), 109-122.
Wicker, N. L. (1999). Archaeology and art history: Common ground for the new millenniumi Medieval Archaeology, 43(1), 161-171.
Wölfflin, H. (1950). Principles of art history. M.D. Hottinger (trans.), New York.