AKADEMİK MOTİVASYONU ETKİLEYEN FAKTÖRLER: ÇEVRİMİÇİ ÖĞRENMEDE ÖĞRENCİ ENGELLERİ
Günümüzde yaşanan salgın ve afet durumlarında çevrimiçi öğrenmeden sıklıkla yararlanılmaktadır. Yüz yüze eğitimle karşılaştırıldığında çevrimiçi öğrenmenin avantajlarına karşılık birçok dezavantajı bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi çevrimiçi öğrenme sürecinde ortaya çıkan öğrenme engellerinin akademik motivasyonu etkilemesidir. Bu araştırmanın amacı, çevrimiçi öğrenme sürecinde üniversite öğrencilerinin akademik motivasyonlarının yordayıcısı olarak öğrenci engellerinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini İç Anadolu’da bulunan üniversitelerde 2021-2022 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde öğrenimine devam eden 386 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında “Akademik Motivasyon Ölçeği”, “Çevrimiçi Öğrenmede Öğrenci Engelleri Ölçeği” ve araştırmacıların hazırladığı kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde çoklu regresyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda çevrimiçi öğrenme engellerinin akademik motivasyon ile genel olarak orta düzeyde ve anlamlı ilişkilere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra çevrimiçi öğrenme engellerinin akademik motivasyon için anlamlı yordayıcılar olduğu ortaya koyulmuştur. Araştırma sonuçları akademik motivasyonu etkileyen çevrimiçi öğrenme engellerinden en önemli yordayıcının akademik beceriler olduğunu göstermiştir.
___
- Aksu, Z. C. (2020). Distance education in COVID-19 pandemic: Insights from Turkish students.
Research Methods in Social Sciences Final Report. Istanbul, 11 June-21 June 2020.
- Bakioğlu, B. ve Çevik, M. (2020). COVID-19 pandemisi sürecinde fen bilimleri
öğretmenlerinin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Turkish Studies, 15(4), 109-129.
https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.43502
- Başaran, M., Doğan, E., Karaoğlu, E. ve Şahin, E. (2020). Koronavirüs (COVID-19) pandemi
sürecinin getirisi olan uzaktan eğitimin etkililiği üzerine bir çalışma. Academia Eğitim
Araştırmaları Dergisi, 5(2), 179-209.
- Bayburtlu, Y. S. (2020). COVID-19 pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinde öğretmen
görüşlerine göre Türkçe eğitimi. Turkish Studies, 15 (4), 131-151.
https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.44460
- Bayındır, N. (2021). Çevrimiçi öğretim sürecinde motivasyon faktörü. Gaziantep Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 291-303.
- Berry, W. D., Feldman, S. ve Stanley F. D. (1985). Multiple regression in practice (No. 50),
Sage. https://doi.org/10.4135/9781412985208
- Bilgiç, H. G. ve Tüzün, H. (2015). Yükseköğretim kurumları web tabanlı uzaktan eğitim
programlarında yaşanan sorunlar. AUAD, 1(3), 26-50.
- Chen, K. C. ve Jang, S. J. (2011). Self-determination theory: Implications for motivation in
online learning. MacTeer, C. F. (Ed.), Distance Education (127-147). Nova Science
Publishers, Inc.
- Cunningham, G. K. (2003). Can education schools be saved? American Enterprise Institute.
Çokluk, Ö. S., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli
istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Erfidan, A. (2019). Derslerin uzaktan eğitim yoluyla verilmesiyle ilgili öğretim elemanı ve
öğrenci görüşleri: Balıkesir Üniversitesi örneği.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in
education. 7, McGraw-hill, 429.
- Francis, A., Goheer, A., Haver-Dieter, R., Kaplan, A. D., Kerstetter, K., Kirk, A. L. ve Yeh, T.
(2004). Promoting academic achiement and motivation: A discussion and contemporary
issues based approach. University of Maryland.
- Harmer, J. (2001). The practice of English language teaching. Pearson Longman.
https://doi.org/10.1177/003368820103200109
- Hart, C. (2012). Factors associated with student persistence in an online program of study: A
review of the literature. Journal of Interactive Online Learning, 11(1), 19-42.
- Hartnett, M. (2016). Motivation in Online Education (1st ed.). Singapore: Springer.
https://doi:10.1007/978-981-10-0700-2
- Horton, W. (2000). Designing web based training. John Wiley & Sons.
- Horzum, F. (2019). Çevrimiçi öğrenmeye yönelik hazırbulunuşluk ile algılanan engeller
arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya:
Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Horzum, M. B., Demir Kaymak, Z. ve Canan Güngören, Ö. (2017). Çevrimiçi öğrenmede
öğrenci engelleri ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması.
Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 61-84.
https://doi.org/10.51280/yjer.2017.009
- Karagüven, M. H. (2012). Akademik motivasyon ölçeğinin Türkçe'ye adaptasyonu. Kuram ve
Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2599-2620.
- Kaya, Z. (2002). Uzaktan eğitim. Ankara: Pegem yayınları.
- Keller, J. M. (2016). Motivation, learning and technology: applying the arcs-v motivation
model. Participatory Educational Research (PER) Vol. 3(2), pp.
https://doi.org/10.17275/per.16.06.3.2
- Khan, I. M. (2009). An Analysis Of The Motivational Factors In Online Learning,
Yayımlanmamış Doktora Tezi, Phoenix: University of Phoenix.
- Maguire, L. L. (2005). Literature review–faculty participation ın online distance education:
barriers and motivators. Online Journal of Distance Learning Administration, 8(1), 1-
16.
- Matuga, J. M. (2009). Self-regulation, goal orientation, and academic achievement of secondary
students in online university courses. Educational Technology & Society, 12(3), 4-11.
- Mızrak, Ş. (2018). Anne baba tutumları ve denetim odağının akademik motivasyonla ilişkisinde
öz düzenlemenin aracı rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Gaziantep: Hasan
Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Moore, M. (1986). Self- directed learning ve distance education. International Journal of ELearning & Distance Education/Revue internationale du e-learning et la formation à
distance, 1(1), 7-24.
- Muilenburg, L. Y. ve Berge, Z. L. (2005). Student barriers to online learning: a factor analytic
study. Distance education, 26(1), 29-48. https://doi.org/10.1080/01587910500081269
- Orhan, B. (2021). Uzaktan eğitimin öğrencilerin Türkçe derslerine yönelik akademik
motivasyonlarına yansımaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ: Fırat
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Özbaşı, D., Cevahir, H. ve Özdemir, M. (2018). Çevrimiçi öğrenme motivasyon ölçeği’nin
Türkçe uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 8(2), 352-368. https://doi.org/10.24315/trkefd.331973
- Shapiro, H. B., Lee, C. H., Roth, N. E. W., Li, K., Çetinkaya-Rundel, M. ve Canelas, D. A.
(2017). Understanding the massive open online course (MOOC) Student experience: An
examination of attitudes, motivations, and barriers. Computers & Education, 110, 35-
50. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2017.03.003
- Simuth, J. ve Sarmany-Schuller, I. (2010). Online learning barriers. In Technological
Developments In Education And Automation. Springer. pp 109-111.
https://doi.org/10.1007/978-90-481-3656-8_21
- Sintema E. J. (2020). Effect of COVID-19 on the performance of grade 12 students:
Implications for STEM education. EURASIA Journal of Mathematics, Science and
Technology Education, 16(7). https://doi.org/10.29333/ejmste/7893
- Srichanyachon, N. (2014). The barriers and needs of online learners. Turkish Online Journal of
Distance Education, 15(3), 50-59. https://doi.org/10.17718/tojde.08799
- Stevens, N. (2009). Applied multivariate statistics for the social sciences (5th ed.). Taylor ve
Francis Group.
- Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed). Pearson.
- Telli-Yamamoto, G. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (online) eğitimin
önlenemeyen yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34.
https://doi.org/10.32329/uad.711110
- Toplu, G. (2019). Farklı yaş grubunda ilkokula başlamış 5. Sınıf öğrencilerinin benlik saygıları
ile akademik motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, İstanbul: Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Usta, E. ve Mahiroğlu, A. (2008). Harmanlanmış öğrenme ve çevrimiçi öğrenme ortamlarının
akademik başarı ve doyuma etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi
Dergisi, 9(2), 1-15.
- Vallerand, R.J., Pelletier, L.G., Blais, M.R., Biere, N.M., Senecal, C. ve Valleries, E.F., (1992).
The academic motivation scale: A measure of intrinsic, extrinsic and amotivation in
education. Educational Psychological Measurement, 52, 1003- 1017.
https://doi.org/10.1177/0013164492052004025
- YÖK. (2020). YÖK'ten üniversitelerdeki uzaktan eğitime yönelik değerlendirme. YÖK YÖK'ten
Üniversitelerdeki Uzaktan Eğitime Yönelik Değerlendirme (yok.gov.tr)