Farklı Budama Uygulamalarının “Actinidia deliciosa cv. Hayward” Kivi Çeşidinde Büyümeye Etkisinin Kantitatif Analizlerle İncelenmesi

Araştırmada, Actinidia deliciosa cv. Hayward kivi çeşidinde, kış ve yaz budamalarının oransal yaprak alanı, özgül yaprak alanı, oransal yaprak ağırlığı, oransal sürgün ağırlığı, net asimilasyon oranı, nispi büyüme hızı, yaprak kalınlığına etkisi kantitatif analizlerle incelenmiştir. Budama uygulamalarında ana konu kış budaması uygulamaları (uzun budama, orta budama ve kısa budama) alt konu ise yaz budaması uygulamaları (şiddetli ve hafif budama) olmuştur. Kış budamaları Şubat ayı içerisinde, yaz budamaları ise Ağustos ayı içerisinde uygulanmıştır. Sonuç olarak, kış ve yaz budamaları uygulamalarında oransal sürgün ağırlığı (OSA) en yüksek uzun budama uygulamasında çıkmıştır. Oransal yaprak ağırlığında (OYA) da orta budama düşük miktarda da olsa daha yüksek çıkmıştır. Özgül yaprak alanı hem kış hem de yaz budama uygulamaları arasında farklılıklar göstermemiştir. Ancak her iki yılda da en düşük özgül yaprak alanı (ÖYA) uzun kış budamasından elde edilmiştir. Oransal yaprak alanı her iki yılda da uzun budamada diğer uygulamalardan daha az çıkmıştır. Yaprak kalınlığı (YK) en yüksek uzun budama uygulamasında tespit edilmiştir. Net asimilasyon oranında (NAO) ise uzun budamadaki yaz budaması uygulamaları iki yılda da genel olarak yüksek çıkmıştır. Nispi büyüme hızı (NBH) da uzun budamadaki yaz budaması uygulamalarında iki yılda da genel olarak yüksek çıkmıştır. Elde edilen sonuçlar budamanın bitki fizyolojisi açısından önemli olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Actinidia deliciosa, budama, kantitatif analiz, bitki kuru ağırlıkları, yaprak alanı, net asimilasyon oranı

Investigating Of The Effect Of Different Pruning Applications on Growth in “Actinidia deliciosa cv. Hayward” Kiwifruit Variety with Quantitative Analyses

The aim of this study is to investigate the effect of winter and summer pruning on leaf area ratio, specific leaf area, leaf weight ratio, shoot weight ratio, net assimilation rate, relative growth rate, and leaf thickness in Actinidia deliciosa cv. Hayward kiwifruit variety by using quantitative analysis. The main subject in pruning practices was winter pruning applications (long, medium and short pruning) and the sub-topic was summer pruning practices (severe and light pruning). Winter pruning was applied in February, whereas summer pruning was applied in August. According to the result, the highest shoot weight ratio was found in long pruning both in winter and summer pruning practices. Leaf weight ratio was higher in medium pruning, albeit at a low amount. There was no difference between specific leaf area and winter and summer pruning practices. However, the lowest specific leaf area was found in long winter pruning in both years. It was determined that the leaf area ratio was less in long pruning in both years than in other pruning applications. It is found that the leaf thickness was the highest in long pruning. When it comes to the net assimilation rate, long pruning in summer pruning applications was generally high in both years. The relative growth rate was also generally high in long pruning in summer pruning applications in both years. The results show that pruning is important in terms of plant physiology.

Keywords:

Actinidia deliciosa, pruning, quantitative analyses, plant dry weights, leaf area, net assimilate rate,

___

Ahmad, S., Ali, H., Ur Rehman, A., Khan, R. J. Z., Ahmad, W., Fatima, Z., & Hasanuzzaman, M. (2015). Measuring leaf area of winter cereals by different techniques: A comparison. Pakistan Journal of Life Social Science, 13(2), 117-125.
Biasi, R., Costa, G., & Manson, P. J. (2005). Light ınfluence on kiwifruit (Actinidia deliciosa) qulity. http://search.lycos.com/default.asp?loc=searchbox&tab=web&query=kiwifruit+light+intensity, Access date: January 15, 2006.
Bostan, S. Z., & Günay, K. (2014). Hayward (Actinidia deliciosa Planch) kivi çeşidinin meyve kalitesi üzerine rakım ve yöneyin etkisi. Akademik Ziraat Dergisi, 3(1), 13-22.
Cangi, R., & Atalay, D. A. (2006). Effects of different bud loading levels on the yield, leaf and fruit characteristics of Hayward kiwifruit. Horticulture Science, 33(1), 23-28.
FAO, 2018. Food and Agriculture Organization of the United Nations. http://www.fao.org.tr., Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
Gullo, G., Branca, V., Dattola, A., Zappia, R., & Inglese, P. (2013). Effect of summer pruning on some fruit quality traits in Hayward kiwifruit. Fruits, 68, 315-322.
Kahraman, K. A. & Dardeniz, A. (2015). Kivide (Actinidia deliciosa cv. Hayward) çeşitli seyreltme ve bilezik alma uygulamalarının meyve kalitesi ve verime etkileri. Bahçe, 44(2), 49-64.
Kahraman, K. A., Dardeniz, A. & Atak, A. (2018). Kivide (Actinidia spp.) meyve kalitesini etkileyen faktörler ve uygulamalar. Bahçe, 47(1), 327-333.
Kandemir, D. M. (2005). Sera şartlarında sıcaklık ve ışığın biberde (Capsicum annuum L.) büyüme, gelişme ve verim üzerine kantitatif etkileri. Doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Kandemir, D. M., & Uzun, S. (2019). Farklı ışık ve sıcaklık şartlarının sera biber yetiştiriciliğinde büyüme parametreleri üzerine kantitatif etkilerinin modellenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 34, 1-11.
Kevseroğlu, K. (2004). Bitki Ekolojisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, No: 31 (2. Baskı) 146, Samsun.
Köse, B. (2006). Samsun ekolojik şartlarında tüplü asma fidanı yetiştiriciliğinde ışık ve sıcaklığın vegetatif gelişme ve fidan kalitesi üzerine etkisinin saptanması. Doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Minchin, P .E. H., Snelgar W. P., Blattmann, P., & Hall, A. J. (2010). Competition between fruit and vegetative growth in Hayward Kiwifruit. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 38(2), 101-112.
Öner, F., & Sezer, İ. (2007). Işık ve sıcaklığın mısırda (Zea mays L.) büyüme parametreleri üzerine kantitatif etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(1), 55-64.
Özcan, M. (2016). Suptropic Fruits Lecture Notes. Ondokuz Mayıs University, Faculty of Agriculture, Department of Horticulture, Samsun, Turkey.
Öztürk, A., & Demirsoy, L. (2006). Gölgelemenin Camarosa çilek çeşidinde büyümeye etkisinin kantitatif analizlerle incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitsi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(3), 283-288.
Öztürk, A., & Demirsoy, L. (2014). Değişik gölgeleme uygulamalarinin Sweet Charlie çilek çeşidinde büyümeye etkisinin kantitatif analizlerle incelenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 29(2), 87-99.
Öztürk, A., Demirsoy, L., & Demirsoy, H. (2014). Çilekte net asimilasyon oranı ve nispi büyüme hızı üzerine değişik gölgeleme uygulamalarının etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 29(3), 167-173.
Palmer, J. W. (2005). Computed effects spacing on light interception and distribution within hedgerow trees in relation to productivity. http://www.actahort.org/books/114/114 5htm. Acta Horticulturae, 114. Access date: January 15, 2006.
Sarıbaş, H. Ş. (2013). Organik domates (Solanum lycoper-sicum L.) ve patlıcan (Solanum melongena L.) fidesi üretiminde fide kalitesi ile çevre şartları arasındaki ilişkilerin belirlenmesi ve üretimin planlanması. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Singh, D., Basu, C., Meinhardt-Wollweber, M., & Roth, B. (2015). LED’s for energy efficient greenhouse light-ing. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 49, 139-147.
Shakeel, A., Hakooma, A., Atique, R., Rana, J. Z. K., Waqas, A., Zartash, F., Ghulam, A., Muhammad, I., Hina, A., Muhammad, A. K., & Mirza, H. (2015). Measuring leaf area of winter cereals by different techniques: A comparison. Pakistan Journal of Life Social Science, 13(2), 117‐125.
TUIK, 2019. Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr. Erişim tarihi: 22 Aralık 2020.
Uzun, S., & Kar, H. (2004). Quantitative effects of planting time on vegetative growth of broccoli (Brassica oleracea var. italica L.). Pakistan Journal Botany, 36(4), 769-777.
Yalçın, T. (2006). Kiwifruit growing. Publication office publication number: 2006/33. T.C. Ministry of Agriculture and Rural Affairs, Ankara, Turkey.