19049

MEHMED MEMDUH PAŞA’NIN "YEMEN ISLÂHÂTI VE BA’ZI MÜTÂLA’ÂT" İSİMLİ ESERİNİN İÇERİĞİ VE KAYNAK DEĞERİ

Çalışmada Mehmed Memduh Paşa’nın telif ettiği Yemen Islâhâtı ve Ba’zı Mütâla’ât isimli eserin içeriği ve kaynak değeri ele alınmıştır. Öncelikle müellif Mehmed Memduh Paşa’nın biyografisine kısaca değinilmiştir. Daha sonra ilgili eserin içeriği değerlendirilmiş, eserde yer alan bilgilerin kaynak değeri sorgulanmıştır. Neticede Mehmed Memduh Paşa’nın eserinde ele aldığı ya da kaynak göstermeden yayınladığı belgelerin büyük kısmının Osmanlı Arşivi’nde yer aldığı tespit edilmiştir. Eserin büyük ölçüde belge neşri olduğu görülmüştür. Bu sayede eserdeki bilgileri arşiv belgeleri ile karşılaştırma, müellif bilgilerini tevsik/teyid etmek imkânı doğmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Mehmed Memduh Paşa, Yemen Islâhâtı ve Ba’zı Mütâla’ât, Yemen Meselesi, Osmanlı Arşivi

CONTENT AND SOURCE VALUE OF MEHMED MEMDUH PASHA’S WORK NAMED “YEMEN ISLÂHÂTI VE BA’ZI MÜTÂLA’ÂT”

In the study, the content and source value of the work named Yemen Islâhâtı ve Ba’zı Mütâla’ât, which was copyrighted by Mehmed Memduh Pasha, is discussed. Primarily, the biography of the author Mehmed Memduh Pasha is briefly mentioned. Afterward, the content of the relevant work was evaluated and the source value of the information contained in the work was questioned. Consequently, it has been determined that most of the documents that Mehmed Memduh Pasha dealt with in his work or published without citing the source are in the Ottoman Archives. It was seen that the work is largely a document publication. By this means, it has become possible to compare the information in the work with archival documents and to certify/confirm the author’s information.

Keywords:

Mehmed Memduh Pasha, Yemen Islâhâtı ve Ba’zı Mütâla’ât, Problem of Yemen, Ottoman Archives,

PDF

___

Akalın, D.-Şimşek, K. (2017). Yemen Vâlîsi Ahmed Muhtar Paşa Dönemi ve Yemen’de Osmanlı İdaresi (1868-1909). Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi XVII/34 (2017-Bahar/Spring), 5-42.
Aslantaş, S. (2001). Bir Osmanlı Bürokratı: Mehmed Memduh Paşa. KÖK Araştırmalar, III/I (Bahar), 185-202.
Çakar, S. (2020). Osmanlı İmparatorluğu’nun Taşrasında İdari Bir Problem: Yemen ve Hicaz Vilâyeti Öreneiğinde Vâlî-Kumandan İkiliği (1895-1908). Vakanüvis-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, 5/2, Güz 2020, 530-564.
Çakmak, B. ve Öztürk. M. (2021). Mehmed Memduh Paşa (Kariyeri ve Telif-Tercüme Eserleri). İçinde Z. Yaman (Ed.). Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Uluslararası Araştırmalar VI (ss. 987-1026). Konya: Eğitim Yayınevi.
Gökalp, Y. (2013). Zeydîyyye. TDVİA, 44, 328-331.
Karaman, F. (2020). Mehmed Memduh Pasha: An Imprerial Biography from Tanzimat to Republic. In Partial Fulfilment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosphy in History. Istanbul: A Thesis Submitted to the Graduate School of Humanities and Social Sciences of Istanbul Şehir University. Kurşun, Z. (2003). Mehmed Memduh Paşa. TDVİA, 28, 495-497.
Mehmed Memduh (1325). Yemen Islâhâtı ve Ba’zı Mütâla’ât. Dersaâdet: Nümûne-i Tıbaât.
Mehmed Memduh (1328a). Esvât-ı Sudûr. İzmir: Vilâyet Matbaası.
Mehmed Memduh (1328b). Tasvîr-i Ahvâl Tenvîr-i İstikbâl. İzmir: Vilâyet Matbaası.
Polat, H. A. (2018). II. Meşrutiyet Döneminde Siyasi Sürgünler (1908-1918). Doktora Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı.
Yeşilyurt, Y. (2011). Yemen’de Osmanlı-İngiliz Mücadelesi (1871-1914). Doktora Tezi. Erzurum: Erzurum Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı.
Yeşilyurt, Y. (2013). Hüseyin Hilmi Paşa’nın Yemen Vâlîliği ve Ona Yapılan Suikast. OTAM, 34/Güz 2013, 257-285.