DAĞLIK KARABAĞ SAVAŞI’NIN ÇÖZÜMÜ BAĞLAMINDA TÜRKİYE VE RUSYA

SSCB döneminde, Moskova yönetiminin uyguladığı sert politikaların etkisiyle Sovyet Cumhuriyerlerinin arasında etnik çatışmalar, dondurulmuş sorunlar haline gelmiştir. SSCB’nin son lideri Gorbaçov’un uygulamaya koyduğu Glasnost (Açıklık) ve Perestroyka (Yeniden Yapılanma) politikaları, dondurulmuş sorunların yeniden gündeme gelmeye başlamasına sebep olur. SSCB, dağılma sürecine girince Transdinyester, Abhazya, Güney Osetya, Donbass (Donetsk ve Lugansk) ve Güney Kafkasya bölgelerindeki ağırlıklı olarak etnik kökene dayalı problemler ortaya çıkmıştır. Bu makalede Güney Kafkasya’da yer alıp geçmişten bu yana Azerbaycan ve Ermenistan arasında problem olan ve Sovyetlerin dağılmasıyla birlikte bölgede çatışmalara neden olan Dağlık Karabağ konusu ile bu konuya yönelik Türkiye ve Rusya'nın tutumunu vermeye çalışılacaktır. Dolayısıyla öncelikle Azerbaycan-Ermenistan arasında daima problem olarak duran Dağlık Karabağ sorununun temeli ve tarihsel süreç içindeki gelişimi ele alınacak ve söz konusu soruna Rusya ile Türkiye’nin yaklaşımı ve Güney Kafkasya stratejileri incelenmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Dağlık Karabağ, Türkiye, Rusya Federasyonu, Kafkasya, Güney Kafkasya, Azerbaycan-Ermenistan Savaşı

PDF

___

Araz, Aslanlı, Karabağ Sorunu ve Türkiye-Ermenistan İlişkileri, (Berikan Yay.), Ankara, 2015.
Ömer Göksel İşyar, Sovyet-Rus Dış Politikaları ve Karabağ Sorunu, (Alfa Yay.), Bursa, 2004.
İbrahim Yıldırım, Azerbaycan-Ermeni İlişkileri ve Dağlık Karabağ Sorunu, (Babıali Kültür yay.), İstanbul, 2018.
Anadolu Ajansı, “Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki Dağlık Karabağ anlaşması dünya medyasında yankı buldu”, (10.11.2020).
Barış Kaygusuz, “Buzluktan çıkan savaş: Dört soruda Dağlık Karabağ sorunu”, Habertürk, (28.09.2020).
Delovaya Gazeta Vzglyad, “Kreml' otreagiroval na zayavleniye Turtsii o voyennoy podderzhke Azerbaydzhana / Кремль отреагировал на заявление Турции о военной поддержке Азербайджана”, (29.09.2020).
Ece Göksedef, “Dağlık Karabağ: Ateşkes anlaşması sonrası Türkiye'nin rolü ne olacak, arka planda neler yaşandı?”, BBC Türkçe, (10 Kasım 2020).
Gazeta.ru, “Kosachev nazval «strannym» zayavleniye Erdogana ob okkupatsii territorii Azerbaydzhana / Косачев назвал «странным» заявление Эрдогана об оккупации территории Азербайджана”, (28.09.2020).
Hakan Kantarcı, “Kafkasya Jeopolitiğinde Kriz Alanları ve Güç Mücadelelerinin Türkiye’ye Etkileri”, 2023, Ankara, 2005, S. 53, s. 33.
Hüsamettin İnaç, “Yeni Dünya Düzeninin Bir Habercisi Olarak Azerbaycan-Ermenistan Çatışmasının Sosyo-Politik Analizi”, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2021; 3(3), 509-521.
İzborskclub, “Леонид Ивашов: В случае поражения Армении Россия потеряет остатки своего былого авторитета на Кавказе / Leonid Ivashov: V sluchaye porazheniya Armenii Rossiya poteryayet ostatki svoyego bylogo avtoriteta na Kavkaze”, (30.09.2020).
Kürşad Zorlu, “Karabağ’daki işgal artık son bulmalıdır!”, Habertürk, (28.09.2020).
Milliyet Gazetesi, “MSB paylaştı! Türkiye ve Rusya'dan tarihi imza”, (11.11.2020).
Mustafa Aydın, Üç Büyük Gücün Çatışma Alanı Kafkaslar, İstanbul, (Gökkubbe yay.), 2005, s. 237.
Nesrin Sarıahmetoğlu, “Karabağ Sorununun Çözüm Sürecinde Türkiye ve Rusya”, Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi, C. 3/2, İstanbul, 2016, s. 93-119.
RSMD/РСМД, Azerbaydzhana / Турция меняет соотношение сил в пользу Азербайджана”, (28.09.2020).
Sönmez Can, “Jeopolitik Açıdan Kafkasya”, Avrasya Dosyası, ASAM, C.3/S.5, Ankara, 1996, s. 209.
,Sputnik Türkiye, “Rusya Savunma Bakanlığı: Karabağ’da Türk-Rus Ortak Merkezinin kurulması için anlaşmaya varıldı”, (01.12.2020).
Sputnik Türkiye, “Rusya: Karabağ’daki ateşkesi denetleyecek Rus-Türk merkezinin oluşturulmasına ilişkin muhtıra imzalandı”, (11.11.2020).
TASS, “Slutskiy prizval vneshnikh igrokov napravit' usiliya na uregulirovaniye v Nagornom Karabakhe / Слуцкий призвал внешних игроков направить усилия на урегулирование в Нагорном Карабахе”, (28.09.2020).
Vzglyad, “Ekspert ob"yasnil, kak Turtsiya vliyayet na konflikt Armenii i Azerbaydzhana / Эксперт объяснил, как Турция влияет на конфликт Армении и Азербайджана “Turtsiya menyayet sootnosheniye sil v pol'zu”, (28.09.2020).