Türkiye'de Turizm Sektöründe Esnek İstihdam Uygulamalarının Değerlendirilmesi

Turizm gelişmiş ve gelişmekte olan bütün ekonomiler için ödemeler bilançosundaki dengesizlikleri gideren, ekonomilerdeki iş hacminin genişlemesini sağlayan, sektörlerin büyümesini ve canlanmasını etkileyen önemli makroekonomik etkiye sahip bir sektördür. Esnek çalışma uygulamaları küreselleşen dünyada hemen hemen bütün sektörlerde uygulanan bir istihdam modeli olarak durmaktadır. Bundan dolayı Turizm sektörü istihdamı sağlamada önemli bir katkısı olduğundan turizmde çalışan işgücünün çalışma şartlarını düzenlenmesi, değişen piyasa koşullarına göre ayarlanması ve esnek çalışma modelinin işletme ve işgücü verimliliğini arttıracak şekilde ayarlanması turizm sektörünün geleceği için önem arz etmektedir. Bu çalışmada temel amaç esnek çalışma modelinin uygulandığı temel sektörlerden bir tanesi olan turizm sektöründeki işgücünün iş-yaşam dengesinin sağlanması ve işgücünün işletmedeki işlerinin devamlığı sağlamak için esnek çalışma modelinin önemi ve hukuki düzenlemelerin gerekliliğine dikkat çekmektir. Esnek çalışma ile ilgili kurumsal veri eksikliğinden dolayı bu çalışmada turizm sektöründe esnek çalışma modelini Türkiye değerlendirmesi teorik olarak incelenmiştir. Teknolojideki gelişmelere paralel olarak gelişen işgücü piyasasın niteliği sektörden sektöre farklılık göstermektedir. Turizm sektöründeki işgücü niteliği ve bu işgücünün istihdamı da diğer sektörlerden farklılık göstermektedir. Turizm sektöründe kaliteli hizmet sunumu turist çekmede önemli bir faktör olarak görülmektedir. Bundan dolayı turizm sektöründe kaliteli hizmetin sürekliliği için söz konusu bu sektörde esnek çalışma modeli kapsamında çalışan işgücünün istihdamında sürekliliğin sağlanması ve bu kapsamda işgücünün sosyal haklarının hukuki temellere göre ayarlanması işçi-işveren ve turizm sektörünün geleceği için önem arz etmektedir. Turizm sektöründe esnek istihdam ile ilgili literatürde az sayıda çalışma mevcuttur. Bundan dolayı bu çalışma literatüre katkı sağlayacaktır.

___

  • Aydıntan, B., & Kördeve, M. K. (2016), “Çalışanların Esnek Çalışma Modeli Çerçevesinde Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Değerlendirilmesi”, Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 2(3), s.s27-48.
  • Avci, M., & Yavuz, E. (2020), “Çalışanların Esnek Çalışma Düzenlemelerine Yönelik Tutumlarının İşe Devamsızlık Algıları Üzerindeki Etkileri: Kamu Kurumlarında Bir Alan Araştırması”, Journal of Administrative Sciences/Yonetim Bilimleri Dergisi, 18(35), s.37-55. ,
  • Bolat, T., Seymen, O. A., & Bolat, O. İ. (2006), “Örgütlerde Esnek Çalışma Uygulamaları Ve Buna İlişkin Olarak 4857 Sayılı İş Kanununda Getirilen Düzenlemelerin İncelenmesi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), s.1-30.
  • Çamlı, L. G. (2010). Çamlı, Latife. (2010). Esnek Çalışma Saatleri ve Çalışanların Esnek Çalışma Saatleri Düzenlemelerine Yönelik Tutumlarının Örgüte Bağlılıkları Üzerine Etkisi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Doğan, M. S. (2005), “21. yüzyılda esnek çalışma biçimleri ve toplumların iş hayatına uygulanması”, Sosyoloji Konferansları, (31), s.93-98.
  • Doğru, Ç. (2015). “İnsan Kaynakları Açısından Esnek Çalışmanın İstihdama Etkilerinin İncelenmesi: Türkiye Örneği”, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü dergisi, sayı:7, s.109-130.
  • Demir, F., & Gerşil, G. (2008). “Çalışma hayatında esneklik ve Türk hukukunda esnek çalışma”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 16/ 2, s.68-89.
  • Hall, L., & Atkinson, C. (2006), “Improving working lives: flexible working and the role of employee control”, Employee Relations, Employee Relations ,28/4, s. 374-386.
  • Ivanauskaite, A. (2015), “The impact of flexible work arrangements on employee engagament and organizational commitment through the mediating role or work-family enrichment”, unpublished master thesis, University of Vilnius.
  • Kutal, G. (2005), “Türkiye’de Çalışma Hayatında Esneklik Uygulamaları”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 55(1), s.23-43. Karadeniz, E., Beyaz, F. S.,
  • Ünlübulduk, S. N., & Kayhan, E. (2020). “Covid-19 salgınının turizm sektörüne etkilerinin ve uygulanan stratejilerin değerlendirilmesi: otel yöneticileri üzerinde bir araştırma”, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(4), s.3116-3136.
  • Kuzgun, İ. K. (2007), ”Türkiye’de Firma Açısından Esnekliğe Dayalı İstihdam Stratejisi”, Journal of Yaşar University, 2(8),s. 841-861.
  • Kodz, J., Harper, H., & Dench, S. (2002), “Work-life balance: Beyond the rhetoric”, Brighton: Institute for Employment Studies. S.1-83
  • Lütfi, A. T. A. Y. (2020), “COVID-19 salgını ve turizme etkileri”, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 17(1), s.168-172. Brewster, C., Mayne, L., & Tregaskis, O. (1997), “Flexible working in Europe: A review of the evidence”, MIR: Management International Review, s.85-103. Mehmet, K. A. Y. A., & Doğan, B. B. “Esnek Çalışma Modeli: Ev Eksenli Çalışma”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, s.15(58).
  • Mustafa, Ş. İ. T. (2016), “Türkiye’de turizm sektörünün istihdama katkısı”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(1), s.101-117. Öztürkoğlu, Y. (2013), “Tüm Yönleriyle Esnek Çalışma Modelleri”, Beykoz Akademi Dergisi, 1(1), s.109-129.
  • Shamir, B., & Salomon, I. (1985), “Work-at-home and the quality of working life”, Academy of Management Review, 10(3), s.455-464. Sánchez, A. M., Pérez, M. P., de Luis Carnicer, P., & Jiménez, M. J. V. (2007), “Teleworking and workplace flexibility: a study of impact on firm performance”, Personnel Review, 36/1, s. 42-64.
  • Taşoğlu, J., & Limoncuoğlu, S. A. (2010). “4857 Sayılı Kanun Kapsamında Esnek Çalışma” Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(2), 77-85. Tutar, F., Alpaslan, C., Tutar, E., & Erkan, Ç. (2013), “Turizm sektörünün istihdam üzerine etkileri”, Global Journal of Economics and Business Studies, 2(4), s.14-27.
  • Yıldız, Z. (2011), “Turizmin sektörünün gelişimi ve istihdam üzerindeki etkisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(5), 54-71.
  • Yanardağ, M. Ö., & Avci, M. (2012), “Turizm sektöründe istihdam sorunları: Marmaris, Fethiye, Bodrum ilçeleri üzerine ampirik bir inceleme”, Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 3(2), s.39-62.