Müzelerde Çağdaş Sergileme Yöntemleri: Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi Örneği

Müze, sanat izleyicisine/ziyaretçisine yeni bir sanat deneyimi ve atmosferi yaratır. Günümüz müzecilik anlayışı ve bu bağlamda uygulamalarını incelediğimizde söz konusu atmosfer manzarasının ziyaretçisini gerek sürekli gerekse süreli sergiler kategorilerinde farklı küratöryel kavramlarla karşılar. Bu karşılaşmada ziyaretçinin gözlem noktasında müzelerdeki objelerle/sanat eserleriyle herkesin deneyimlediği bağlam önemlidir. Bunun için de her objenin veya obje grubunun iyi bir sergileme ile birlikte sunulması hem mekânın ve sergilemenin karşılıklı konuşması, ziyaretçinin fiziksel ve duyusal durumlarını etkilemesi önemlidir. Günümüz sergi, sergileme yöntem ve uygulamalarının geldiği boyut, geliştiği atmosfer düşünüldüğünde, müze ziyaretçisinin sanat eserinden/objeden ne kadar etkilendiği sergileme ile direk bağlantılıdır. Bu bakış açısından hareketle araştırmada, Dünya ve Türkiye müzelerindeki çağdaş sergileme yöntemleri incelenmiş, çağdaş sergileme yöntemlerinin müzenin varlığına ve müzenin içerisinde yaşattığı dünyanın tanıtımına etkisi İş Bankası İktisadi ve Bağımsızlık Müzesi’nin çağdaş sergileme yöntemlerini vurgulayarak ortaya koyulmuştur. Ankara İş Bankası İktisadi bağımsızlık Müzesi hem süreli sergi salonları hem de “İktisadi bağımsızlık” adı altında müzenin giriş katında yer alan sürekli sergisiyle, özellikle 2000’li yıllarla birlikte ülkemizde gelişen müzecilikte çağdaş sergileme yaklaşımlarının uygulanmasında öne çıkan bir kurum müzesidir. Araştırmada nitel betimsel tarama modeli kullanılmış, araştırma sonucunda çağdaş sergileme yöntemlerinin müzenin yaşattığı dünyayı anlatmasındaki etkisi vurgulanmıştır. Ayrıca, müze, toplumsal belleğe katkı ve belleğin geleceğe aktarılması, yaşatılması ve anımsanma bakımından da ülkemizin Cumhuriyet tarihine çağdaş sergileme uygulamalarındaki görsel, bilgi ve belgeye dayalı tasarımları ve müze sergi kurgusunun uyarlanmasıyla da önem taşımaktadır.

Contemporary Exhibition Methods in Museums: The Case of the Turkish Isbank Museum of Economic Independence

The museum creates a new art experience and atmosphere for the art spectator/visitor. When we examine today's understanding of museology and its applications in this context, it welcomes the visitor of the aforementioned atmospheric landscape with different curatorial concepts in both permanent and temporary exhibitions categories. In this encounter, the context that everyone experiences with the objects/artworks in the museums at the visitor's observation point is important. Thus, it is important that each object or group of objects is presented together with a good display, and that both the space and the exhibition speak to each other and affect the physical and sensory conditions of the visitor. Considering the extent and the atmosphere in which today's exhibition, exhibition methods and practices have developed, the more the museum visitor appreciates/likes the artwork/object, the more effective the exhibitions are to stay in mind and create a memory. Based on this perspective, the current regime methods in the world and in Turkey were examined in the research, and the effect of contemporary exhibition methods on the existence of the regime and the world presentation that the museum offers was revealed by emphasizing the contemporary exhibition methods of İş Bankası Economic and Independence Museum. Ankara İş Bankası Economic Independence Museum is an institution museum that stands out in the application of contemporary exhibition approaches in museology, which has developed in our country especially in the 2000s, with both temporary exhibition halls and a permanent exhibition under the name "Economic Independence" on the ground floor of the museum. Qualitative descriptive scanning model was used in the research, and as a result of the research, the effect of contemporary exhibition methods in explaining the world that the museum creates was emphasized. In addition, the museum is important in terms of contributing to social memory and transferring the memory to the future, keeping it alive and remembering it, with its visual, information and document-based designs and adaptation of the museum exhibition setup in contemporary exhibition practices to the history of the Republic of our country.

___

  • Akşit, Ş. S. (2010). Ulusalcı Mimarlık ve Başkentte Finans Merkezi: Ankara İş Bankası Genel Müdürlüğü. Ankara, Yüksek Lisans Tezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=k1P4j7SKZnYhUTDpXg5tQg&no=Vp0qM2E1sTK5WW8IVntjjA
  • Atagök, T. (2001). Toplumsal Tarih Müzelerinin Başlangıcındaki Temel Sorunlar, Koleksiyon Geliştirme Yöntemi Üzerine Bir Önerme, Kent toplum müze deneyimler katkılar, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, s. 185-191.
  • Bayçu, S. ve Ustaoğlu, F. (2015). “Kurum kimliği: logo ve rengin çağrışımları”. Selçuk Üniversitesi Social Sciences İnstitute Journal. Sayı: 34, s. 27-40.
  • Bedford, L. (2014). The art museum exhibitions how story and ımagination create aesthetic experience, USA.
  • Boyraz, B. (2013). Müze Teknolojileri ve Sergileme Farklılıkları, Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 7, s. 1-14. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/382663
  • Boyraz, B. (2020). From showcase to virtual museum (1. Baskı). İstanbul.
  • Buyurgan, S. ve Buyurgan, U. (Haziran 2022). Sanat eğitimi ve öğretimi (eğitimin her kademesine yönelik yöntem ve tekniklerle), (Geliştirilmiş 8. Baskı) Ankara.
  • Buyurgan, S. (Ed.). (2019). Müzede eğitim öğrenme ortamı olarak müzeler (1. Baskı), Ankara.
  • Dean, D. (2002). Museum exhibition theory and practice. New York. Taylor & Francis e- Library. file:///C:/Users/asus/Desktop/Museum_Exhibition.pdf
  • Dıvrak, M. (2020). Müzecilikte iletişim ve atmosfer (2. Baskı). İstanbul.
  • Erbay, M. (2011). Müzelerde sergileme ve sunum tekniklerinin planlanması ( 1. Baskı), İstanbul.
  • Gerçek, F. (1999). Türk MÜZECİLİĞİ, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Güngör, S. ve Özcan, U. (2022). “Şehir Mimarı Hermann Jansen’in planlama anlayışı ve başkent Ankara’nın imarı” International Journal of Social and Humanities Sciences (IJSHS), 6 (3), s. 155-172.
  • Karadeniz, C. (2018). Müze kültür toplum (1. Baskı), Ankara.
  • Karasar, N. (1991). Bilimsel araştırma yöntemi, (4. Baskı.), Ankara.
  • Madran, B. (1999). Müze sergileri tasarlamak, müzebilimin ABC’si (1. Baskı), İstanbul, S. 283-306.
  • Merdim, E. (06 Temmuz 2018). “Tokyo’da Dijital Sanat Müzesi Açıldı”, Arkitera, https://www.arkitera.com/haber/tokyoda-dijital-sanat-muzesi-acildi/ https://core.ac.uk/download/pdf/230194485.pdf
  • http://www.dspace.yildiz.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/1/6590/0041435.pdf?sequence=1&isAllowed=y Şalgamcıoğlu, M.E. ve Cabadak, D. (2017). PERMANENT AND TEMPORARY MUSEUM SPACES: A Study on Human Behavior and Spatial Organization Relationship in Refunctioned Warehouse Spaces of Karaköy, Istanbul https://www.researchgate.net/publication/318501711_PERMANENT_AND_TEMPORARY_MUSEUM_SPACES_A_Study_on_Human_Behavior_and_Spatial_Organization_Relationship_in_Refunctioned_Warehouse_Spaces_of_Karakoy_Istanbul
  • The British Museum International Training Programme Ders Notları (2018).
  • Tosun, Ç.B. – Özsu, A. (2014). “Cumhuriyet Döneminin Art Deco Mobilya Tasarımları: Selahattin Refik Sırmalı ve Atatürk’ün Çalışma Odası”, Ankara Araştırmaları Dergisi, 2 (2), s. 216-235.
  • Yücel, D. (2012). Yeni medya sanatı ve yeni müze- dijital sanat pratiklerinin müzeolojik bağlamda değerlendirilmesi, İstanbul.