Mimarlık Öğrencileri için Müze Eğitimi: Ankara'yı Öğrenmek için Alternatif Bir Program

21. yüzyılda insanüstü hız ve toplumsal yaşama etkileri, kısa sürede büyüyen ve değişen yerleşimler, kent mimarisinin ömrünü kısaltmakta, beraberinde kent kimliği, kültürü ve tarihi bu hıza ayak uyduramayıp zarar görmektedir. Mimarlık eğitimi bağlamında öğrenciler, yaşadıkları kentlerin kimliğini, kültürünü ve tarihini şekillendiren mimari ögeleri ne ölçüde biliyorlar sorusu bu araştırmanın çıkış noktasını oluşturmuştur. Müzelerin değişen ve yenilenen işlevleriyle mimarlık eğitimi süreçlerinde etkili öğrenme alanları oldukları bilgisiyle Ankara özelinde gerçekleştirilen bu çalışmada, mimarlık eğitimi veren öğretim elemanları ve öğrencilerle gerçekleştirilen uygulama ve görüşmelerden elde edilen veriler, mimarlık eğitimine başladıklarında öğrencilerin, yaşadıkları kentin mimarlık tarihine ilişkin çok az bilgiye sahip oldukları yönündedir. Önerilen eğitim çalışmasında Ankara’da eğitim gören mimarlık öğrencilerinin mekânları deneyimleyerek, üreterek ve paylaşarak, yaşadıkları kentin tarihini zengin bir içerikle tanımaları sağlanırken; beraberinde mimarlık eğitimlerinin müze eğitimi ölçütleri ve yöntemleri ile desteklenmesi ve bu yolla, öğrencilerin kentlilik bilinçlerinin geliştirilmesi amaç edinilmiştir. Bu doğrultuda kent tarihi ile ilgili derslerin içerik ve kazanımları incelenerek mimarlık öğrencileri için hazırlanan müze eğitimi paketinin uygulama bulguları; öğrencilerin müze eğitimi etkinliklerine gönüllü olarak katıldıklarını, aktif rol aldıklarını ve bilgilendiklerini, memnuniyetlerini ve müze eğitimine tekrar katılma isteklerini ifade ederek eğitimi tamamladıklarını göstermiştir. Bu araştırmada mimarlık fakültelerinde okutulan kentlerin mimarlık tarihine ve kente dair derslerin örgün eğitim programındaki içeriklerinin güncellenebileceği, mimarlık eğitiminin okul dışı faaliyetleri kapsamında müze eğitimi çalışmaları ile desteklenebileceği, her kentte benzer yeni araştırmalar ve uygulamalar yapılabileceği sonucuna varılmıştır.

Museum Education for Architecture Students: An Alternative Program to Learn Ankara

In the 21st century, superhuman speed and its effects on social life, settlements growing fast and changing in a short time shorten the life of urban architecture, and urban identity, culture, and history cannot keep up with this speed and are damaged. In the context of architectural education, the question of "to what extent architectural students know about the architectural elements that shape the identity and history of the cities they live in" is the starting point of this research. With the awareness that museums are effective learning areas in architectural education processes with their changing and renewed functions, this study was conducted specifically in Ankara. The data obtained from the applications and interviews conducted with the faculty members and students who teach architecture education indicate that students have quite limited knowledge about the architectural history of the city they live in when they start their architectural education. In the proposed educational study, architecture students studying in Ankara are enabled to get to know the history of the city they live in with rich content by experiencing, producing, and sharing the spaces; The aim is to support architectural education with museum education criteria and methods and, in this way, to develop students' urban awareness. In this regard, the application findings of the museum education package prepared for architecture students by examining the content and achievements of courses related to urban history show that: Students participated in museum education activities voluntarily, took an active role, and were informed. They expressed their desire to participate in museum education again. Consequently, it has been concluded that the contents of the courses related to cities and their architectural history in the formal education program can be supported by museum education within the scope of the informal activities of architectural education. Similar new research and applications can be applied in each city.

___

  • Avcıoğlu, S. S. & Akın, O. (2017). Kolektif bellek ve kentsel mekân algısı bağlamında İstanbul Tuzla Köyiçi Koruma Bölgesi mekânsal değişiminin irdelenmesi. İdealkent Dergisi, 8(22), 423-425.
  • Başkent Üniversitesi, Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü. (2018). Ders Müfredatı. http://mim.baskent.edu.tr/kw/ders_listesi.php
  • Bayraktar, N. (2017). Ankara yazıları. Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Bilsel, C. (2006). Kentsel dönüşüm, çözülen kentler ve parçalanan kamusal alan. Mimarlık Dergisi, 327.
  • Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü-Uluslararası Mimarlar Birliği (UNESCO-UIA). (2004). Mimarlık eğitim şartı. http://www.mo.org.tr/index.cfm?sayfa=belge&sub=detail&bid=73&mid=73&recid=9159 adresinden erişilmiştir.
  • Duru, B. (2017). Mustafa Kemal döneminde Ankara’nın imarı. Cantek, F.Ş. (Yay. haz) İcad edilmiş Ankara içinde (s.107-123), İletişim Yayınları.
  • Güler,T., Şahnagil, S. & Güler, H. (2016). Kent kimliğinin oluşturulmasında kültürel unsurların önemi: Balıkesir üzerine bir inceleme. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11(3), 86-104.
  • International Council of Museum (ICOM). (2023). Museum definition. https://icom.museum/en/resources/standards-guidelines/museum-definition/ adresinden erişilmiştir.
  • İlhan, Ç.A., Artar, M., Okvuran, A. & Karadeniz, C. (2011). UNICEF Müze Eğitimi Yetişkin Kitabı, Ankara.
  • Infante, G. C. (2004). Şehirler kitabı (Z.Önal, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Kahvecioğlu, N. P. (2001). Mimari tasarım eğitiminde bilgi ve yaratıcılık. Doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi
  • Karadeniz C. & Çıldır Z. (2014). İngiltere’de müze eğitimi “Londra’dan İzlenimler”, Kalemkitap Yayınları.
  • Karadeniz, C., Okvuran, A., Artar, M. & İlhan, Ç.A. (2015). Yeni müzebilim bağlamında müze eğitimine çağdaş yaklaşımlar ve müze eğitimcisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 48(2), 203-226.
  • Karadeniz, C. (2018). Müze kültür toplum. İmge Kitapevi Yayınları.
  • Karasar, N. (2015), Bilimsel araştırma yöntemi, Nobel Akademik Yayıncılık
  • Keleş, R. (1998). Kentbilim terimleri sözlüğü. İmge Kitapevi Yayınları
  • Lynch, K. (2016). Kentin imgesi (İ. Başaran, Çev.) Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
  • Nora, P. (2006). Hafıza Mekânları (M.E. Özcan, Çev.). Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
  • Ocakçı, M. & Türk, Y.A. (2016). Kentsel kimlik. Ersoy, M. (Yay. haz), Kentsel planlama ansiklopedik sözlük içinde (s.226-228), Ninova Yayınları.
  • Onur, B. (2012). Çağdaş müze eğitim ve gelişim müze psikolojisine giriş. İmge Kitabevi Yayınları
  • Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü. (2018). Ders müfredatı. http://archweb.metu.edu.tr/bachelor-architecture adresinden erişilmiştir.
  • Tankut, G. (1993). Bir başkentin imarı: (1929-1939). Anahtar Kitaplar Yayınevi
  • Trilling, B. & Fadel, C. (2009). 21st century skills. Jossey-Bass.
  • Türk Mühendis & Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Mimarlar Odası. (2018). UIA ve mimarlık eğitimi düşünceler ve tavsiyeler, UIA 22. Genel kurulu, Berlin, 2002. http://mo.org.tr/UIKDocs/reflectionsTR.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Türk Eğitim Derneği Üniversitesi (TEDÜ), Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü. (2018). Ders müfredatı. https://www.tedu.edu.tr/tr/arch/course-descriptions adresinden erişilmiştir.
  • Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Mimarlar Odası. (2018). UNESCO/UIA Mimarlık eğitim şartı revize edilmiş metin, 2004. http://mo.org.tr/UIKDocs/UNESCO-UIA-egitimsarti2004.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB ETÜ), Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü (2018). Ders müfredatı. https://www.etu.edu.tr/tr/bolum/mimarlik/ders-icerikleri adresinden erişilmiştir.
  • Uluslararası Mimarlar Birliği (UIA). (2002). UIA ve mimarlık eğitimi: düşünceler ve tavsiyeler. http://www.mo.org.tr/index.cfm?sayfa=belge&sub=detail&bid=73&mid=73&recid=9159 adresinden erişilmiştir.
  • Yıldırm, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık