Boşanmanın psiko-sosyal sebepleri üzerine bir değerlendirme

Evlilik kadar eski bir kurum olan boşanma eşlerin, birlikteliklerinden psikolojik olarak doyum sağlamadıkları, karşılıklı beklenti ve gereksinimlerini karşılayamadıkları evliliklerine yasal olarak son vermeleridir. Büyük mutluluklar, hayaller ve geleceğe yönelik planlar ile başlayan evlilik süreci, hem ülkemizde hem de dünya genelinde artan bir şekilde pek çok insan için boşanma ile nihayete ermektedir. Aile ve evlilik müessesesinin dağılmasına yol açan ve önemli psiko-sosyal durumların doğmasına neden olan boşanma; tüm boyutlarıyla ve nedenleriyle incelenmesi gereken bir olgudur. Bu çalışmada evlilik ve boşanma sürecinin incelenmesi, Türkiye’de ve dünyada artan boşanma rakamlarına ilişkin psiko-sosyal bir değerlendirme yapılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda günümüz dünyasındaki sosyal, kültürel, teknolojik değişimlerin bireylerin kişilik yapılanmaları, yaşamları, kişiler arası ilişkileri, gelecek beklentileri, evliliğe bakış açıları, evlilik ve boşanma süreci üzerine etkilerinin neler olduğu değerlendirilmiş; evlilik kurumu, kişileri evlenmeye yönelten nedenler, eş seçimi, evliliğin başlaması ve sürdürülmesi, boşanma süreci psiko-sosyal açıdan incelenmiştir. 
Anahtar Kelimeler:

Evlilik, Boşanma, Değişim, Etki

An evaluation on psycho-social reasons of divorce

Divorce as old institution as marriage is the legal ending of a marriage which couples are not psychologically satisfied with their partnership, and they can not meet their mutual expectations and needs. Marriage which begins with great happiness, dreams and plans for the future, ends with divorce increasingly for many people both in our country and world-wide. Divorce which leads to the dissolution of the family and marriage institution and leads to the emergence of important psychosocial situations; is a phenomenon that needs to be examined for all dimensions and reasons. In this current study, it is aimed to investigate marriage and divorce processes and to make an psycho-social evaluation on the reasons of the increasing divorce rates in Turkey and the world. For this purpose, the effects of the social, cultural and technological changes in today's world on the personality structures of individuals, their lives, interpersonal relations, future life expectations, view of marriage, process of marriage and divorce are evaluated. Besides institution of marriage, reasons leading people to the marriage, spouse selection, starting and sustaining of marriage and divorce process are investigated in terms of psycho-social perspective.

___

  • Akıcı, H. (2012).Türkiye’de boşanmanın dini ve psiko-sosyal sebepleri üzerine bir inceleme. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi:İstanbul.
  • Amato, P. R. (2010). Research on divorce: continuing trends and new developments.Journal of Marriage and Family, 72 (3):650-666. Doi: https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2010.00723.x
  • Amato, P. R. (2000). The consequences of divorce for adults and children. Journal of Marriage and the Family, 62:1269-1287. doi:10.1111/j.1741-3737.2000.01269.x
  • Arıkan, Ç. (1996). Halkın Boşanmaya İlişkin Tutumları Araştırması, Ankara: T.C. Başbakanlık A.A.K.
  • Aydın, O. (2012). Ebeveynleri boşanma sürecinde olan 9-12 yaş grubundaki çocukların boşanmaya uyum düzeylerinin incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1 (1):35-51.
  • Bohannan, P. (Ed.). (1970). Divorce and After. New York: Dobleday E. Company, Inc.
  • Boşanma sonrası çocuk psikolojisi. (2018, 5 Ağustos). https://www.cocukludunya.com/uzman-yazilari/bosanma-sonrasi-aile-iliskileri.html adresinden erişildi.
  • Cevizci, A. (2000). Paradigma Felsefe Sözlüğü, ‘’Dünyevileşme’’. İstanbul:Paradigma Yayınları.
  • Duman, N. (2018). Gelişim Psikolojisine Giriş [Yayınlanmamış ders notları ]. Bartın Üniversitesi: Bartın.
  • Giddens, A. (2012). Modernliğin Sonuçları, (E, Kuşdil, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Hovardaoğlu, S. (1996). Sosyal mübadele: evlilikle ilgili değerlendirmelere etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 11 (36): 12-24.
  • İdiz, Z. (2009). Evlilik uyumu, evlilik yatırımı, aile içi şiddet ve intihar girişimi arasındaki bağlantıların sosyal psikolojik açıdan incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi:Ankara.
  • İlgar, Ş. (2011). Yavuzer, H. (Ed). Evlilik birlikteliğinin bozulması –boşanma, evlilik okulu, 7.Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Kahraman, S. (2016). Boşanma sonrasında genç-ebeveyn ilişkilerinin sürdürülmesi ve öğrencinin akademik başarısına etkisi (Afyon ili örneği). Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi:Konya.
  • King, V. ve Heard, H. E. (1999). Nonresident father visitation, parental conflict, and mother’s satisfaction: What’s best for child well-being? Journal of Marriage and the Family, 61 (2):385–396.
  • Korkut, Y. (2012). Bir geçiş krizi olarak boşanma. Psikoloji Çalışmaları / Studies in Psychology, 23 (2012): 99-112.
  • Köroğlu, T. (2013). Üniversite gençliğinin evlilik, aile ve boşanma konusundaki düşünce ve görüşleri üzerine sosyolojik bir araştırma: Karabük Üniversitesi örneği. Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi:Karabük.
  • Özkaya, C. (2016). Türkiye’de aile (Ailenin Yapısal Özellikleri, İşlevleri ve Değişimi). İstanbul:Sekam Yayınları.
  • Saygın, A. U. (2016). Anthony Giddens’ın sosyolojisinde modernliğin boyutları. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi (AKAR), 1 (2): 69-80.
  • Sevim, Y., Güldeste, A. ve Öner, C. (2016). Boşanan erkeklerin sorunları üzerine sosyolojik bir araştırma (Elazığ ili örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi The Journal of International Social Sciences, 26 (2):293-312.
  • Tarhan, N. (2010). Son sığınak aile. 1. Baskı, İstanbul: Nesil Yayınları.
  • Tarhan, N. (2012).Evlilik psikolojisi öncesi ve sonrasıyla evlilik. 12.Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • TÜİK Boşanma istatistikleri. (2018, 5 Ağustos). https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=111&locale=tr adresinden erişildi