XI. Kalkınma Planı’nda Eğitim Politikaları: Milli Eğitim Bakanlığı’nın Görevleri Nelerdir?

Kalkınma planları ülkelerin eğitim yaklaşımlarını biçimlendiren politik araçlardan biridir. Son yıllarda araştırmacılar ve politika yapıcılar kalkınma planlarına ve onların yansımalarına odaklanmış durumdadır. Geçmiş araştırmalarda kalkınma planlarının eğitim otoritelerine yüklediği sorumluluklar çeşitli açılardan ele alınmıştır. Ancak cari kalkınma planında Milli Eğitim Bakanlığı’na düşen politik görevler görece ihmal edilmiştir. Bu nedenle mevcut çalışmada XI. Kalkınma Planı’nda Milli Eğitim Bakanlığı’na verilen görevler ele alınmıştır. Araştırmanın verisi ilgili kalkınma planından elde edilmiştir. İncelemeler doküman analizi deseni kullanılmış ve MAXQDA 2020 adlı yazılımdan yararlanılmıştır. Bulgulara göre hakkaniyet, eğitim yaklaşımları/politikaları ve mesleki eğitim kalkınma planında öne çıkan konulardır. Eğitim kurumlarının teknik altyapısının güçlendirilmesi, eğitimde kalitenin artırılması, öğretim programlarına ilişkin düzenlemeler, beceri-tasarım-yeterlik vurgusu ve rehberlik hizmetleri planın öne çıkan diğer alanlarıdır. Literatüre dayanılarak yapılan tartışma önceki kalkınma planları gibi mevcut kalkınma planının da doğru teşhis koyduğunu ancak etkili sonuçlara varamadığını göstermektedir. Bunda COVID-19 pandemisinin önemli ölçüde etkili olduğu düşünülmektedir. Sonuçlara dayalı olarak araştırmacılara ve politika yapıcılara kalkınma planları ve politik tedbirler hakkında bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Eğitim, Kalkınma, Milli Eğitim Bakanlığı, Plan, Politika

Education Policies in The XIth Development Plan: What Are The Duties of The Ministry of National Education?

Development plans are one of the political tools that shape the education approaches of countries. In recent years, researchers and policy-makers have focused on development plans and their implications. Previous studies discuss the responsibilities development plans impose on education authorities from various perspectives. However, the Ministry of National Education's political duties have been neglected in the current development plan. For this reason, the duties given to the Ministry of National Education in the XIth Development Plan are discussed in the present study. The data of the study was obtained from the relevant development plan. Document analysis design was used, and MAXQDA 2020 software was utilized. According to the findings, equity, educational approaches/policies, and vocational education are prominent issues in the development plan. Strengthening the technical infrastructure of educational institutions, increasing the quality of education, regulations on curricula, emphasis on skill-design-competence, and guidance services are other prominent subject areas of the plan. The discussion based on the literature shows that the current development plan, like the previous development plans, made a correct diagnosis but did not reach effective results. The COVID-19 pandemic is thought to be significantly effective in this. Based on the results, some suggestions were made to the researchers and policy-makers about development plans and political duties.

Keywords:

Education, Development, Ministry of National Education, Plan, Policy,

PDF

___

Adem, M. (1981). Eğitim Planlaması. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Araştırmaları Merkezi.
Akça, Y., Şahan, G., ve Tural, A. (2017). Türkiye’nin Kalkınma Planlarında Eğitim Politikalarının Değerlendirilmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 394-403.
Altan, E. B., Yamak, H., ve Kırıkkaya, E. B. (2016). FeTeMM Eğitim Yaklaşımının Öğretmen Eğitiminde Uygulanmasına Yönelik Bir Öneri: Tasarım Temelli Fen Eğitimi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 212-232.
Altundemir, M. E. (2012). Kalkınma Planlarından Eğitime Bakış: Kamusal Mallar Teorisi Perspektifinden. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 7(1), 94-105.
Aslan, O., ve Yılmaz, M. (2021). Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Planları Kapsamında Eğitim Yapılarının Analizi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 114-132.
Asteriou, D., ve Agiomirgianakis, G. M. (2001). Human Capital and Economic Growth: Time Series Evidence from Greece. Journal of Policy Modelling, 23, 481-489.
Ay, A. Y. (2010). Sekiz Yıllık Kesintisiz Temel Eğitime Geçişten Günümüze Kalkınma Planlarının İlköğretimde Okullaşma Oranı ve Sınıf Mevcudu Açısından İrdelenmesi (No.: 280559) [Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
Aypay A. (2015). Eğitim Politikası (2. bs.). Pegem.
Borras, S., ve Edquist, C. (2015). Education, Training and Skills in Innovation Policy. Science and Public Policy, 42(2), 215-227.
Buluç, B. (1997). İlköğretim İkinci Kademe Okullarda Eğitimde Fırsat ve İmkân Eşitliği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 9(9), 11-22.
Buyruk, H. (2016). Ekonomik Kalkınma Hedefinden Bin Yıl Kalkınma Hedeflerine: Eğitim-Kalkınma İlişkisine Dair Bir Çözümleme. Mülkiye Dergisi, 40(1), 11-142.
Bümen, N. T., Ateş, A., Çakar, E., Ural, G., ve Acar, V. (2012). Türkiye Bağlamında Öğretmenlerin Mesleki Gelişimi: Sorunlar ve Öneriler. Milli Eğitim Dergisi, 42(194), 31-50.
Büyükarslan, M. A. (1995). Toplumsal Kalkınma ve Eğitim. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4(4), 535-544.
Çakmak, Ö. (2008). Eğitimin Ekonomiye ve Kalkınmaya Etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 33-41.
Çalışkan, M. (2011). Türkiye’de ve Dünyada Patent Süreçleri ve Bu Süreçlerin Patent Sistemine Etkisi [Uzmanlık Tezi, Ankara Üniversitesi]. Sınai Mülkiyet Hakları Eğitim Merkezi.
Çoruk, A. (2019). Planlı Kalkınma Dönemindeki Milli Eğitim Şûra Kararlarının Kalkınma Planlarındaki Eğitime İlişkin Hedefler Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 15(4), 297-318.
DPT. (1963, Ocak). Kalkınma Planı: I. Beş Yıl. TCCSBB.
DPT. (2000, Haziran). Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (No. 697). TCCSBB.
Fırat, E., ve Aydın, A. (2015). İnsani Kalkınma Endeksine Göre Türkiye’nin Eğitim Endeks Göstergelerinin OECD Ülkeleri ile Karşılaştırılması. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15(29), 62-87.
Gönülaçar, Ş. (2014). Kalkınma Planları ve Eğitim. Academia.
Gülbahar, Y., ve Kalelioğlu, F. (2018). Bilişim Teknolojileri ve Bilgisayar Bilimi: Öğretim Programı Güncelleme Süreci. Millî Eğitim Dergisi, 47(217), 5-23.
Günkör, C. (2017). Eğitim ve Kalkınma İlişkisinin İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 3(1), 14-32.
Hamarat, E., ve Arkan, A. (2018, Aralık). 2023 Eğitim Vizyon Belgesi’nde Gelecek Becerileri (Sayı: 222). Seta Perspektif.
Hanushek, E., ve Woesmann, L. (2010). Education and Economic Growth. In D. J. Brewer, and P. J. McEwan (Eds.), Economics of Education (1st ed., pp. 60-67). Academic.
Kalkınma Bakanlığı. (2006, Temmuz). IX. Kalkınma Planı (2007-2013). Kalkınma Bakanlığı.
Kalkınma Bakanlığı. (2013, Temmuz). X. Kalkınma Planı (2014-2018). Kalkınma Bakanlığı.
Karabulut, A., ve Marul, M. (2011). Mesleki ve Teknik Eğitimde Eğitim Modeli Tasarımı. Milli Eğitim Dergisi, 41(191), 78-85.
Karakütük, K. (2020). Eğitim Planlaması (4. bs.). Pegem.
Karasu, T., ve Mutlu, Y. (2014). Öğretmenlerin Perspektifinden Özel Eğitimde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Muş İli Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 47-66.
Kuckartz, U., ve Rädiker, S. (2019). Analyzing Qualitative Data With MAXQDA. Springer.
Kurul, N. (2012). Eğitim Finansmanı (2. bs.). Siyasal.
Küçüker, E. (2008). Kalkınma Planları Kapsamında Yapılan Eğitim Planlarının Analizi (1963-2005) (No.: 235724) [Doktora Tezi, Türk Patent Enstitüsü]. Ulusal Tez Merkezi.
Küçüker, E. (2012). Türkiye’de Kalkınma Planları Kapsamında Yapılan Eğitim Planlarının Analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(1), 9-26.
Markowitsch, J., ve Hefler, G. (2019). Future Developments in Vocational Education and Training in Europe: Report on Reskilling and Upskilling Through Formal and Vocational Education Training (No.: 2019/07). EconStor.
Mavi, D. (2022). Disadvantages and Solutions of a Model in Asylum Seeker Education: Temporary Education Centers (TECs). Participatory Educational Research, 9(3), 428-444.
MEB. (2018, Kasım). 2023 Eğitim Vizyonu. MEB.
MEB. (2020, Aralık). 2021 Yılı Bütçe Raporu. MEB.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation (3rd ed). Jossey-Bass.
Miles, M. B., ve Huberman, A. M. (1994/2019). Nitel Veri Analizi: Genişletilmiş Bir Kaynak Kitap (3. bs.). (S. A. Altun, ve A. Ersoy, Çev. Ed.). Pegem.
Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
Patton, M. Q. (2015). Qualitative Research, and Evaluation Methods: Integrating Theory, and Practice (4th ed.). SAGE.
Resmi Gazete. (1973, Haziran). Milli Eğitim Temel Kanunu (No.: 1739). Resmi Gazete.
Resmi Gazete. (2011, Eylül). Millî Eğitim Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (No.: 28054). Resmi Gazete.
Saldaña, J. (2019). Nitel Araştırmacılar İçin Kodlama El Kitabı. Pegem.
Seferoğlu, S. S. (2007). İlköğretim Bilgisayar Dersi Öğretim Programı: Eleştirel Bir Bakış ve Uygulamada Yaşanan Sorunlar. Eurasian Journal of Educational Research, 29, 99-111.
Sequeira, T. N. (2021). Inflation, Economic Growth and Education Expenditure. Economic Modelling, 99, 105475.
Strateji Geliştirme Başkanlığı. (2022, Ocak). 2022 Yılı Performans Programı. MEB.
Şirin, R. Ş. (2015). Yol Ayrımındaki Türkiye: Ya Özgürlük Ya Sefalet. Doğan.
Taş, U. (2007). Türkiye’de Kalkınma Planları Işığında Eğitimin Kalkınmadaki Rolü (No.: 206409) [Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
Taş, U., ve Yenilmez, F. (2008). Türkiye’de Eğitimin Kalkınma Üzerindeki Rolü ve Eğitim Yatırımlarının Geri Dönüş Oranı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 155-186.
TCCSBB. (2019, Temmuz). XI. Kalkınma Planı (No.: 1225). TCCSBB.
Topal, M. (2021). 2023 Eğitim Vizyonu Belgesi’yle XI. Kalkınma Planı'nda Eğitimle İlgili Hedeflerin Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 156-195.
Topaloğlu, H., ve Özdemir, M. (2020). Mültecilerin Eğitime Erişmeleri Sürecinde Yaşadıkları Sorunlar ve Sosyal İçerilme Beklentileri. Electronic Turkish Studies, 15(3), 2033-2059.
Toprakçı, E., ve Bakır, D. (2019). Eğitim Alanı Açısından 10. Kalkınma Planı, 2018 Yılı Programı ve MEB Stratejik Planı’nın Uyumluluğunun İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(222), 103-126.
Toran, M. (2017). Erken Çocukluk Eğitimi İçin Sürdürülebilir Kalkınma: Türkiye Kökenli Yayınlara Yönelik Bir Değerlendirme. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi 1(1), 33-44.
Tunç, K. (2022). Türkiye ve Seçilmiş OECD Ülkelerinde Eğitim ve Kalkınma İlişkisinin Sınanması: ARDL Modeliyle Kanıtlar. Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(1), 146-160.
Turan, S. (2020). Covid-19 Sürecinde Okul Müdürlerinin Teknolojik Liderliği. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 175-199.
World Bank. (2010, May). Innovation Policy: A Guide for Developing Countries. World Bank.
World Bank. (2021). World Development Report 2021: Data for Better Lives. World Bank.
Yıldırım, A., ve Şimsek, H. (1999/2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. bs.). Seçkin.
Yılmaz, T., ve Sarpkaya, R. (2016). Eğitim Ekonomisi: Eleştirel Bir Yaklaşım. Anı.
Yücel, F. H., ve Çalık, T. (2022) Kalkınma Planlarında Yükseköğretime Yüklenen Roller. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(3), 778-797.