ÖRGÜTSEL İLETİŞİMİN ÖRGÜTSEL SESSİZLİĞE ETKİSİNDE ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞIN ARACI DEĞİŞKEN ROLÜ: GÖRGÜL BİR ARAŞTIRMA

Bu çalışma; örgütsel iletişim ve çalışanların örgütsel sessizlik davranışları arasındaki ilişkide örgütsel bağlılığın aracı değişken rolünü incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada “örgütsel iletişim” bağımsız değişken, “örgütsel bağlılık ve örgütsel sessizlik” ise bağımlı değişkenler olarak incelenmiştir. Bu kapsamda örgütsel iletişim “dikey iletişim, bilgi paylaşımı ve yönetici davranışları” alt boyutlarıyla, örgütsel bağlılık “duygusal bağlılık” alt boyutuyla, örgütsel sessizlik ise “kabullenici sessizlik, savunma amaçlı sessizlik ve örgüt yararına sessizlik” alt boyutlarıyla ele alınmıştır. Çalışma için Ankara’da faaliyet gösteren havacılık bakım merkezlerinde görevli 324 çalışana anket uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, örgütsel iletişimin çalışanların duygusal bağlılığını olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir Diğer taraftan “örgütsel iletişim ile örgütsel sessizlik” arasında ve “duygusal bağlılık ile örgütsel sessizlik” arasında negatif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Modelde yer alan örgütsel iletişim ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişkide örgütsel (duygusal) bağlılığın aracı değişken rolü tespit edilmiş, bu kapsamda duygusal bağlılığın örgütsel iletişim-örgütsel sessizlik ilişkisini negatif yönlü anlamlı şekilde etkilediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Örgütsel iletişim, örgütsel bağlılık, örgütsel sessizlik, aracı değişken

THE MEDIATOR ROLE OF ORGANIZATIONAL COMMITMENT IN THE EFFECTS OF ORGANIZATIONAL COMMUNICATION ON ORGANIZATIONAL SILENCE: AN EMPIRICAL RESEARCH

The aim of this study is to investigate the mediator role of organizational commitment in the relationship between organizational communication and organizational silence behaviors of the employees. Organizational communication is the independent variable, organizational commitment and organizational silence are the dependent variables of this research. In that context, the sub-dimensions of organizational communication are “vertical communication, knowledge sharing and managerial behaviors”. The organizational commitment is examined with the sub-dimension of emotional commitment. Organizational silence is studied with “acquiescent/accepted silence, defensive silence and prosocial silence” sub-dimensions. With this purpose, an empirical study was conducted on 324 employees working in aircraft maintenance centers in Ankara. The results of the study revealed that organizational communication affects emotional commitment of the workers in a positive way. On the other hand, it is proved that there are significant negative relationships between “organizational communication and organizational silence” and “emotional commitment and organizational silence”. It is also determined that organizational (emotional) commitment has a mediator role acting negatively in the relation between organizational communication and organizational silence.

Keywords:

Organizational communication, organizational commitment, organizational silence, mediator variable,

PDF

___

Ada, N., Alver, İ. Ve Atlı, F. (2008), Örgütsel İletişimin Örgütsel Bağlılığa Üzerine Etkisi: Manisa Organize Sanayi Bölgesinde Yer Alan ve İmalat Sektörü Çalışanları Üzerinde Yapılan Bir Araştırma, Ege Akademik Bakış, 8 (2): 487-518.
Argyris, C., & Schon, D. (1978). Organizational learning. Reading, MA: Addison-Wesley.
Akat, İ., Budak, G. (2002) İşletme Yönetimi, 4.Baskı, İzmir, Barış Yayınları.
Ashford, S. J., Rothbard, N. P., Piderit, S. K., & Dutton, J. E. (1998). Out on a limb: The role of context and impression management in selling gender-equity issues. Administrative Science Quarterly, 43: 23-57.
Bal, H. (2001). Bilimsel Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Basımevi, Yayın No: 20, Isparta.
Baron Reuben M. ve Davıd A. Kenny (1986) The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations Journal of Personality and Social Psychology 61(6): 1173-1182.
Becker, H.S. (1960). Notes on the concept of commitment. American Journal of Sociology, 66: 32-42.
Bitmiş, M. G., Güney, S., & Demirel, H. (2014). İletişim Doyumu Verimlilik İlişkisinde Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmininin Rolü: Çoklu Aracılı Bir Model Testi, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, (2).
Bovee, Courtland L., & John V. Thill (2010). Business Communication Today. (Tenth Edition, Global Edition). New York: Pearson Company
Çakıcı, A., (2007), Örgütlerde Sessizlik: Sessizliğin Teorik Temelleri ve Dinamikleri, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, Sayı 1: 145-162.
Cheney, G., Page, D. J. ve Zorn, E. (2000). Nuts About Change: Multiple Perspectives on Cnange-Oriented Communication in a Public Sector Organization. Management Communication Quarterly, 13(4): 515-566.
Çalışkan, A., (2015). Örgütsel Adaletin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Etik İklimin Aracılık Rolü. Journal of International Economics and Administrative Sciences, 1(2), 115-141.
Çalışkan, A. ve Pekkan, N. Ü. (2017). Örgütsel Sessizliğin İş Performansına Etkisi: Etik İklimin aracılık Rolü. Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Türk sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(1), 4.
Çalışkan, S. C. (2011). Çalışanların Psikolojik Güçlendirme Algıları Üzerinde İşyeri Arkadaşlıkları ve Örgütsel İletişimin Etkisi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3): 77-92.
Çavuşoğlu, S., & Sevinç, K. Ö. S. E. (2016). Örgüt Kültürünün Örgütsel Sessizlik Davranışına Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1): 115-146.
Çetin, vd. (2008). Aile İşletmelerinde Örgüt İçi İletişimin Çalışanların Örgütsel Bağlılıklarına Etkisi: Bir Araştırma. 3. Aile İşletmeleri Kongresi Kongre Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları, 78: 121-136.
Çetin, F., Şeşen, H., & Basım, H. N. (2012). Örgüt kültürünün rol ötesi olumlu davranışlara olan etkisi: Örgütsel bağlılığın aracı değişken rolü, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (2) 2012: 197-211.
DeCotiis, Thomas A. ve Timothy P. Summers (1987). “A Path Analysis of a Model of the Antecedents and Consequences of Organizational Commitment”. Human Relations 40 (7): 445-470.
Deming, W. E. (1986). Out of the crisis. Cambridge, MA: MIT Press.
Dilek, Y. ve Taşkıran, E. (2016), Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Sessizlik Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 7, Sayı 13: 402-434.
Durak, G. (2012). Korku kültürü ve örgütsel sessizlik. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
Durğun, S. (2006). Örgüt kültürü ve örgütsel iletişim. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:3, Sayı: 2: 112-132.
Dutton, J. E., & Ashford, S. J. (1993). Selling issues to top management. Academy of Management Review, 18: 397-428.
Dyne, L. V., Ang, S., & Botero, I. C. (2003). Conceptualizing employee silence and employee voice as multidimensional constructs. Journal of management studies, Vol. 40 Issue 6: 1359-1392.
Erkutlu, H. V.(2015), Pozitif Örgütsel Davranış, Ankara: Akademisyen Kitabevi.
Eroğlu, A. H., Adıgüzel, O., Öztürk, A. G. U. C. (2011). Sessizlik Girdabı ve Bağlılık İkilemi: İşgören Sessizliği ile Örgütsel Bağlılık İlişkisi ve Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2): 99-124.
Ewing, D. W. (1977). Freedom inside the organization. New York: Dutton.
Floyd, S. W., & Wooldridge, W. (1994). Dinosaurs or dynamos? Recognizing middle management's strategic role. Academy of Management Executive, 8(4): 47-57.
Glauser, M. J. (1984). Upward information flow in organiza- tions: Review and conceptual analysis. Human Relations, 37: 613-643.
Gök, G., A. (2016). Bir Bağlılık Pratiği Olarak Örgütsel Sessizlik, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14 (1): 104-124.
Günlük, M. Özer, G., & Özcan, M. , (2017). Meslek Memnuniyeti ve Bireysel İş Performansı İlişkisinde Mesleki Bağlılığın Ara Değişken Etkisi: Muhasebe Meslek Mensupları Üzerinde Bir Çalışma, International Review of Economics and Management. 5 (4): 1-22.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz, (Gözden geçirilmiş ve Güncellenmiş 3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hall, Douglas, Benjamin Schneider ve (and) Harold Nygren. (1970) “Personal Factors in Organizational Identification”, Administrative Science Quarterly. V. 15, N. 2.
Hayes, Andrew F. (2009) Beyond Baron and Kenny: Statistical Mediation Analysis in the New Millennium Communication Monographs, Volume 76, Issue 4, December: 408-420.
Heffner, Tonia ve (and) Joan Rentsch ( 2001). “Organizational Commitment and Social Interaction: A Multiple Constitencies Approach”, Journal of Vocational Behavior, V.59,N.3.
Heldon, M.E. (1971). Investments and involvements as mechanisms producing commitment to the organization. Administrative Science Quarterly, 16 :143-150.
İnce, Mehmet ve Hasan Gül (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Konya: Çizgi Kitabevi.
Kaya, Y. K. (1999). Eğitim Yönetimi Kuram ve Türkiye’deki Uygulama (7. Baskı). Ankara: Bilim Yayıncılık.
Karcıoğlu, F., Timuroğlu, M. K., ve Çınar, O. (2009). Örgütsel İletişim ve İş Tatmini İlişkisi-Bir Uygulama. Yönetim, Yıl: 20 (63) : 59-76.
Kelly, D. (1999) “Using Vision to Improve Organizational Communication”, Leadership & Organization Development Journal, 21(2): 92-101.
Kılıç, G., Tunç, T., Saraçlı, S., & Kılıç, İ. (2013). Örgütsel Stresin Örgütsel Sessizlik Üzerine Etkisi: Beş Yıldızlı Termal Otel İşletmelerinde Bir Uygulama, İşl. Araştırmaları Dergisi. 5/1: 17-32.
Kılıç T., Saygılı, İ. (2018) Örgütsel İletişimin Duygusal Bağlılığa Etkileri: Havacılık Bakım Merkezleri Örneği, 6’ncı Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, Isparta : 205-216.
Knoll, M., & Van Dick, R. (2013). Do I hear the whistle…? A first attempt to measure four forms of employee silence and their correlates. Journal of business ethics, 113(2): 349-362.
Meydan, C.H., Basım, H.N., Çetin, F. (2011). Örgütsel adalet algısı ve örgütsel bağlılığın tükenmişlik üzerine etkisi: Kamuda bir araştırma. Ahmet Yesevi Üniversitesi Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 57: 175-200.
Meyer, J.P., Allen, N.J. (1984). Testing the side-bet theory of organizational commitment: Some methodological considerations. Journal of Applied Psychology, 69: 372-378.
Meyer, J.P., Allen, N.J. (1991). A tree-component conceptualitazation of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1: 61-89.
Miceli, M. P., & Near, J. P. (1992). Blowing the whistle. New York: Lexington Books.
Mowday, R.T., Steers, R.M., Porter, L.W. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 14: 224-247.
Nemeth, C. J. (1997). Managing innovation: When less is more. California Management Review, 40(1): 59-74.
O’reilly Charles ve Jennifer Chatman (1986). “Organizational Commitment and Psychological Attachment: The Effects of Compliance, Identification and Internalization on Prosocial Behavior”. Journal of Applied Psycholog, 71 (3): 492-499.
Pinder C.C. ve Harlos K.P. (2001). “Employee Silence: Quiescence and Acquiescence As Responses to Perceived Injustice”, Research in Personnel and Human Resources Management, Vol.20: 331-369.
Porter, L. W., Steers, R. M., Mowday, R. T., & Boulian, P. V. (1974). “Organizational Commitment, Job Satisfaction and Turnover among Psyciatric Technicians”. Journal of Applied Psychology, 59 (5): 603-609.
Potter, L. R. (2003). The Communicator as Gardener. Communication World, 20(2): 5-14.
Premeaux, S.F., Bedeian, A.G. (2003). Breaking the silence: The moderating effects of self‐monitoring in predicting speaking up in the workplace. Journal of Management Studies, 40(6): 1537‐1562.
Reilly, B. J. ve DiAngelo, J. A. (1990). Communication: A Cultural System of Meaning and Value. Human Relations, 43(2): 129-140.
Salancik, Gerald R. (1977). “Commitment is Too Easy”. Organizational Dynamics 6 (1): 62-80.
Salha, H., Cinnioğlu, H., Yazıt, H., ve Yenişehirlioğlu, E. (2016). İşgörenlerin Örgütsel Sessizlik Düzeylerinin Örgütsel Bağlılıklarına Etkisi: Tekirdağ’daki Yiyecek İçecek İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 02 (03): 5-15.
Saunders, D. M., Sheppard, B. H., Knight, V., & Roth, J. (1992). Employee voice to supervisors. Employee Responsibilities and Rights Journal, 5: 241-259.
Seymen O, Korkmaz, E. (2017). Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Sessizlik İlişkisinde Güç Mesafesinin Düzenleyici Etkisi, Social Sciences Studies Journal, 3 (8): 509-529.
Scott, W. G., & Hart, D. K. (1979). Organizational America. Boston: Houghton Mifflin.
SHGM, (2013), SHY-145 Onaylı Bakım Kuruluşları Yönetmeliği, Ankara.
Sobel, M.E. (1982). Asymptotic confidence intervals for indirect effects in structural equation models. Sociological Methodology, 13: 290–312.
Sprague, J., & Ruud, G. L. (1988). Boat-rocking in the high- technology culture. American Behavioral Scientist, 32: 169-193.
Steers, Richard M. (1977). “Antecedents and Outcomes of Organizational Commitment”. Administrative Science Quarterly, 22 (1) : 46-56.
Steers, R.M. (1981). Introduction to organizational behavior. Santa Monica-California: Goodyear Publishing Company Inc..
Tayfun, A. ve Çatır, O. (2013). Örgütsel Sessizlik ve Çalışanların Performansları Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 5/3: 114-134.
Thompson, J. A., & Bunderson, J. S. (2003). Violations of principle, ideological currency in the psychological contract. Academy of Management Review, 28: 571–586.
Vural, B. A. (2003). Kurum Kültürü. İstanbul: İletişim Yayınları.
Wiener, Yoash (1982). “Commitment in Organizations: A Normative View”. The Academy of Management Review, 7 (3): 418-428.
Withey, M. J., & Cooper, W. H. (1989). Predicting exit, voice, loyalty, and neglect. Administrative Science Quarterly, 34: 521-539.
Yılmaz, A. ve Aslan, S. (2002). Örgütsel Zaman Yönetimi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3 (1).