TÜRKİYE CUMHURİYETİNİN LATİN HARFLERİ İLE ÇIKAN İLK ÇOCUK DERGİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Bu araştırmada, Türkiye Cumhuriyetinin Latin harfleri ile çıkan ilk çocuk dergisinde ilk 50 sayısında yer alan yazıların, ‘yazım kurallarına uygunluğu’ ve derginin ‘okuyucularına karşı yaklaşımını’ tespit etmek amaçlanmaktadır. Türk çocuk edebiyatı süreli yayın taramasında, Cumhuriyet döneminin Latin harfleri ile basılan ‘ilk’ çocuk dergisinin, ‘Çocuk Sesi’ olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada, ‘nitel araştırma yönteminden’ biri olan ‘doküman incelemesi tekniği’ kullanılmıştır. Örneklem olarak derginin yalnızca ‘ilk 50 sayısı’ incelenmiştir. Elde edilen veriler, ‘Ses Bilgisi’, ‘Yazım Yanlışı’, ‘Güncelliğini Yitiren Kelimeler’ ve ‘Derginin Okuyucuya Karşı Yaklaşımı’ açısından dört farklı temaya ayrılmıştır. Araştırmanın sonucunda, ilk 50 sayının tamamında da bazı kelime eklerinin yazımında ‘Ses Bilgisi’ açısından ‘geniş ünlü (-a ve ya –e) yerine dar ünlü (-ı veya –i)’ kullanımının tercih edildiği görülmüştür. Yine ilk 50 sayının tamamı incelendiğinde, derginin basıma verilmeden önce bazı kelimelerinde ‘Yazım Yanlışı’  yapıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca günümüzde kullanılmayan ‘Güncelliğini Yitiren veya Yazımı Değişen Kelimelerin’ hangi kelimeler olduğu da saptanmıştır. ‘Çocuk Sesi’ dergisinin, ‘okuyucuya yaklaşımı’ ise ‘samimi bir üslup kullanarak okuyucu ile konuşuyormuş’ gibi bir yaklaşım benimsediği tespit edilmiştir.

___

  • Çelik, T. (2017). Çağdaş Çocuk Yazınındaki Süreli Yayınlar Üzerine Karşılaştırmalı İncelemeler. TÜBİTAK BİDEB Çocuk Yazını Yaz Okulu Raporu, 1-87, Mersin: Mersin Üniversitesi (18-22 Nisan 2017).