ROALD DAHL’IN MATİLDA İSİMLİ ROMANININ SİGMUND FREUD’UN PSİKANALİTİK YORUMLAMA YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ

Bu çalışmada çocuk edebiyatı yazarlarından Roald Dahl’ın “Matilda” adlı çeviri çocuk kitabı, Sigmund Freud’un Psikanalitik kuramı esas alınarak incelenmiştir. Psikanalitik kurama göre, insanların birtakım istekleri, arzuları vardır, ama toplumsal kurallara uyma zorunluluğu bu istekleri gerçekleştirmeye engel teşkil eder. Bu noktada bastırma, örtme ortaya çıkar. Gerçek hayatta ulaşılamayan bu arzulara hayal kurma yolu ile ulaşılmaya çalışılır. Freud’un kuramına göre hayal kurma ile yazarın yakın ilişkisi, yazarı ruh hastasına yakınlaştırır. Freud’a göre yazarın yaratma eylemi, içerisinde nevrotikliği barındırır. Yaratma eyleminin sonucunda oluşan eser, yazarın bilinçaltında yer edinen arzuların, isteklerin, korkuların sembollerini taşıyan bir somut belge niteliğindedir. Bu çalışmada, Freud’un Psikanalitik yorumlama yöntemi kullanılarak eserdeki aile ve çocuk arasındaki ilişki, kahramanların psikolojisi ve davranışları incelenmiş; Roald Dahl’ın bilinçaltının yaratmadaki rolü değerlendirilmiştir. Matilda, üç yaşından itibaren okumayı öğrenen, vaktinin çoğunu kitap okumakla geçiren bir çocuktur. Ancak anne ve babası kızlarına hiç ilgi göstermezler, onu aşağılamaktan da geri kalmazlar. Kendileri, yalnızca televizyon seyredip insanları aldatarak para kazanan insanlardır. Matilda’nın anne ve babasını kabullenememesi ve birtakım oyunlarla onlara cezalandırma yoluna gitmesi kitabın temel kurgusunu oluşturur. Okula başladığında da başöğretmen Bayan Trunchbull’un korkutucu tavırlarıyla karşılaşır. Matilda’nın ailesiyle ve çevresiyle olan ilişkisini konu alan bu eserde, psikanalitik bulgular betimlenmiştir. Çalışma kapsamında, Freud’un bakış açısıyla kitaptaki psikanalitik öğeler saptanmış; çocuk edebiyatı açısından verilmek istenen mesajın niteliği değerlendirilmiştir.

___

  • Dahl, R.(2018). Matilda. İstanbul: Can Çocuk.Moran, B. (2013). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.Tura, S.M. (2010). Freud’dan Lacan’a Psikanaliz. İstanbul: Kanat Kitap.Can, D.T.(2014). Çocuk Edebiyatı Kuramsal Yaklaşım. İstanbul: Eğitim Kitabevi Yayınları.