Yabancılara Türkçe Öğretiminde Dil Bilgisi İçeriğini Etkileyen Faktörler: A1, A2 Düzeyleri

Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde içeriği etkileyen faktörler genel olarak şöyle sıralanabilir:  1.Türkçenin tipolojik özellikleri: Farklı anadillere sahip öğreniciler için, Türkçenin ayırt edici özellikleri; ses, biçim ve söz dizimi özellikleridir. 2. Yaş grubu: Uygulamalara bakıldığında yabancı dil olarak Türkçe öğrenicilerini; ana sınıfı ( 3-6), ilköğretim 1. kademe (7-12), ilköğretim 2. kademe ( 12-15), lise (15-18), yetişkin (18 +) olarak gruplandırabilir.  3. Dil düzeyi: Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni’nde, dil bilirlik genel olarak altı düzeyde ele almış ve bunlar ayrıntılı olarak tanımlanmıştır. 4. Dil kullanım alanları:  Kişisel alan, kamusal alan, mesleki alan ve eğitsel alan olmak üzere dört genel alan tanımı yapılabilir. Bir dil öğrenicisi için bu alanlardan biri, ikisi, üçü ya da hepsi birlikte geçerli olabilir. 5. Temalar: Türkçe öğretimi programında da ele alınan temalar;  diğer disiplinlerle bütünleşecek kadar genel, eğitim yoluyla ulaşılabilecek kadar sınırlı olmalıdır. 6. Bağlam: Farklı kültürlerin bağlamları gözlemlemesi ve yorumlaması farklıdır. Yine bu nedenle de farklı dilleri konuşanlar arasına bir “iletişim boşluğu” ortaya çıkmaktadır. Dil öğretimi, iletişimde bulunanların zihinsel bağlamları arasında örtüşme veya kısmı uygunluk sağlanarak boşluklar arasında köprüler kurma işidir. 7. Kazanımlar:   Her bir dil düzeyinde, kazanımlar belirlenmeli ve kazanımların kapsamında temalar ele alınmalıdır.  Bu aşamada Türkçe içerik geliştirme uzmanlarının program geliştirme uzmanları ile ortak çalışma yürütmesine gereksinim vardır. İnsan dili oldukça karmaşıktır. Öğretim sürecinde bu bileşenlerin hepsi birden devreye girmektedir ve dil bilgisi içeriği düzenleme oldukça karmaşık bir hâl alabilmektedir. Bu çalışmada yabancılara Türkçe öğretiminde dil bilgisi içeriğini etkileyen faktörler ele alınacak, A1 ve A2 düzeylerinde bir model ortaya konulmaya çalışılacaktır. 

___

  • Council of Europe. (2001). CommonEuropean Framework of Reference forLanguages, Learning, Teaching, Assesment. Cambridge: Cambridge UniversityPresss. 2001.http://www.dilbilimi.net/ab_diller_icin_ortak_avrupa_basvuru_metni_meb_tarafindan.pdf adresinden 10.06.2018 tarihinde alınmıştır.
  • Kahriman, R.,Dağtaş, A., Çapoğlu, E. ve Ateşal, Z. (2013). Yabancılara Türkçe Öğretimi Kaynakçası. Türük, (1), s. 80-132.
  • Yılmaz, E. (2016), “Türkçenin Tipolojisi”,Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi, Kuramlar, Yöntemler, Beceriler, Uygulamalar, Ed. Faruk Yıldırım, Burak Tüfekçioğlu, Pegem Akademi, s. 11.