HATAY/REYHANLI KİLİMLERİNDE YER ALAN DOĞUM VE ÖLÜMÜ SİMGELEYEN MOTİFLER

THE BIRTH AND DEATH SYMBOLIZES MOTIFS IN HATAY/REYHANLI KİLİMS

In this study; the motifs of birth and death detected in Hatay / Reyhanlı kilims which are stillliving handicrafts products in our folk culture were examined. Although weaving has a longhistory in Hatay, when we look at the data obtained from the field research and literature, it ismentioned that silk weaving is important, information about dirt, plain or other weaving isencountered in limited sources. The spindle whorls found in the archaeological excavations in theHatay region and found in the findings of the middle paleolithic period are evidence that theweaving in the region is based on very ancient histories. After weaving with wool, linen andcotton fibers, it is known that silk weavings are started and developed after the silkwormcultivation, which is known and learned through the silk road caravans. Later in the 1700s, it wasensured that Sivas and Eskişehir Yörüks settled in the Reyhanlı region in order to developagriculture and animal husbandry in the Amik plain. Reyhanlı tribal yörükleri dealing with animalhusbandry, dyed the yarn obtained from sheep with herbal dyes, poured their emotions andfeelings into motifs and finally weaved Hatay/Reyhanlı kilims that carry unique characteristictraces. In this study; the motifs representing the birth and death in the kilims of theHatay/Reyhanlı region were determined in the literature and the Ankara Foundation WorksMuseum and the descriptions of these motifs were examined together with their drawings.

___

  • Acar, B. (1982). Kilim-Cicim-Zili-Sumak Türk Düz Dokuma Yaygıları, İstanbul: Eren Yayınları, Çeltüt Matbaacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.
  • Anonim. (2007). Web Sitesi: http://www.megep.meb.gov.tr /mte program modul, El Sanatları Teknolojisi. Kilim Dokuma. Megep (mesleki eğitim ve öğretim sisteminin güçlendirilmesi projesi), 93, Ankara. Erişim Tarihi: 05.10.2018.
  • Anonim. (2011). Web Sitesi: http://www.megep.meb.gov.tr /mte program modul, El Sanatları Teknolojisi Modülü. Karışık Motif Çizimleri, 211GS0084. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. 53, Ankara, Erişim Tarihi: 01.10.2018.
  • Ateş, M. (1996). Mitolojiler, Semboller ve Halılar (Koçboynuzu-Elibelinde). İstanbul: Symbol Yayıncılık.
  • Boratav, P. N. (2003). 100 Soruda Türk Folkloru, İstanbul: Koç Kültür Sanat Yayınları.
  • Demir, A. (1996). Çağlar içinde Antakya. İstanbul: Akbank Kültür ve Sanat Kitapları:62.
  • Deniz, B. (2000). Türk Dünyasında Halı ve Düz Dokuma Yaygıları, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları: 215.
  • Durul, Y. (1977). Yörük Kilimleri: Niğde Yöresi. Türk Süsleme Sanatları Serisi: 6. İstanbul: Ak Yayınları.
  • Erbek, G. (1986). Anadolu Motifleri Sergisi. İzmir: Alman Kültür Merkezi Yayınları.
  • Erbek, G. (1995). Anatolian Kilims 1-2. Ankara: T.C Kültür Bakanlığı DÖSİM Yayınları.
  • Erbek, M. (2002). Çatalhöyük’ten Günümüze Anadolu Motifleri. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı: Dumat Ofset Ltd. Şti. Emek Cilt Evi.
  • Gönül, M. (1965). “Eski Türk Halılarında Motif Çeşitleri ve Özellikleri”. Sümerbank Dergisi, Apa Ofset Basımevi, İstanbul, 5 (49-52), 20-26.
  • Gümüş, D. (2015) Aksaray Düz Dokuma Yaygıları (Kilim, Cicim, Zili). Yüksek lisans tezi (basılmamış). Gazi Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Geleneksel Türk El Sanatları Anasanat Dalı, Ankara.
  • Etikan S. and Kılıçarslan H. (2012a). “Düz Dokumalarda Nazar İnancı ve Göz Motifi”. Art-E. Süleyman Demirel Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 5 (10), 103-121.
  • Etikan S. and Kılıçarslan H. (2012b). “Dokumalarda Yıldız Motifi”. I. Uluslararası Türk Sanatları Sempozyumu ve Sanat Çalıştayı, Selçuk Üniversitesi Türk El Sanatları Araştırma ve Uygulama Merkezi Başkanlığı, Konya. 127-135.
  • Ergüder, A. A. (2005). Çoruh Vadisi Düz Dokumaları. Yüksek lisans tezi (basılmamış). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Geleneksel Türk El Sanatları Anasanat Dalı, Erzurum.
  • Ergüder, A. A. (2009). Kars Yöresi Düz Dokumaları. Doktora tezi (basılmamış), Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı. Erzurum.
  • Eyüboğlu, İ. Z. (1998). Anadolu Mitolojisi. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
  • Gönül, M. (1965). “Eski Türk Halılarında Motif Çeşitleri ve Özellikleri”. Sümerbank Dergisi, Apa Ofset Basımevi, İstanbul, 5 (49-52), 20-26.
  • Gümüştekin, N. (2011). “Anadolu ve Diğer Kültürlerde İşaret ve Simgelerde Anlam”. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(26), 103-118.
  • Kabaağaçlı, C. Ş. (1995). Anadolu’nun Sesi. Ankara: Bilgi Yayınevi.
  • Karahan, R. (2007). Dünden Bugüne Hakkari Kilimleri. Ankara : Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Semih Ofset.
  • Karakelle, A. and Kayabaşı, N. (2013). “Hatay’da Günümüzde Üretilen El Sanatları Ürünlerinde Kullanılan Bazı Motifler”. Participated in International Symposium On Relations Of Turkey, 3-7 Haziran 2012, Brussels- BELGIUM: Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu Yayını: 46, 329-336.
  • Ölçer, N. (1988). Türk İslam Eserleri Müzesi Kilimleri. İstanbul: Eren Yayıncılık.
  • Özönder, H. (1997). “Türk Dokumalarındaki Motiflerin Menşe Birliği ve Türk Sanatının Sürekliliği” Türk Soylu Halkların Halı Kilim ve Cicim Sanatı Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri. 27-31 Mayıs, 1996, Kayseri; Ankara, 1998, 249-257.
  • Sevim, K. and Canay, A. (2013). “Anadolu’da Üretilen Kilim Motiflerinden Bukağı Motifi ve Bu Motiften Çıkan Seramik Çalışmalar”. İdil Dergisi, 2 (6), 60-70.
  • Sinemoğlu, N. (1984). Sanat Tarihi-Tarih Öncesinden Bizansa. İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Yayınları.
  • Soysaldı, A. (2009). Düz Dokuma Teknikleri ve Teknik Desen Çizimleri (Kilim, Cicim, Zili, Sumak Vb.). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını:379.
  • Tekin, M. (2000). Hatay Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, 256.
  • Oğuz, Ş. (1944). “Antakya’da İpekçilik”. Hatay Halkevi Dergisi, Temmuz, Sayı:6, 6-10.
  • Uğurlu, A. (2008). Kilim. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Endüstri Merkez Yayınları: 2.
  • Valcarenghi, D. (1994). Kilim History And Symbols. Newyork-U.S.A.: Madison Avanue Publishing, Abbeville Press Inc.
  • Yurteri, S. and Ölmez, F., N. (2008). “Türk Dokumalarında Ağaç Motifleri”. 38. ICANAS Kongresi, 10-15 Eylül 2007-Ankara, Bildiriler - Maddi Kültür, III. Cilt, T. C. Başbakanlık Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanlığı Ankara, s. 1435-1445.