MİLLÎ MÜCADELE’DE KARAMAN’DA YAŞANAN ASKERÎ VE EKONOMİK GELİŞMELERE DAİR BAZI TESPİTLER

Osmanlı Devleti, 30 Ekim 1918’de imzaladığı Mondros Mütarekesi ile Birinci Dünya Savaşı’ndan çekildi. Bundan sonra İtilaf Devletleri mütareke dışında uygulamalarla Anadolu’da işgal hareketlerine başladı. Anadolu’da birçok haksızlığı ortaya çıkaran bu işgallerle birlikte yeni bir savaş dönemi ortaya çıktı. Mütareke Dönemi olarak bilinen bu süreçte Osmanlı Devleti, teslimiyetçi bir politika yürütürken Türk milleti ise Mustafa Kemal Paşa liderliğinde Millî Mücadele’yi başlattı. Osmanlı Devleti için mütarekenin başlangıcı kendi topraklarından neredeyse bir geri çekilişti. Beraberinde gelen kargaşa ve yeniden yapılanma sürecinin Anadolu’daki birçok yerleşim yerine etkileri oldu. Bu çalışmada özellikle Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Arşivi (ATASE) belgeleri ışığında mütareke ve Millî Mücadele’nin Karaman’a yansıması incelendi. Bu kapsamda Karaman’daki askerî faaliyetler, Konya’daki ayaklanmaların Karaman’a yansıması, Mandason ile Arıkören arasında yaşanan tren faciası, zahire meselesi ve kazanın Millî Mücadele’ye katkısı ortaya konuldu. Araştırma gerek mahalli tarih araştırmalarına gerekse mütareke ve Millî Mücadele’nin Karaman’a ne şekilde yansıdığının anlaşılmasına katkı sunacaktır. Bu bir bakıma belirtilen dönemde bir Anadolu kentinin askerî, ekonomik ve siyasi görünümü anlamına da gelmektedir.

SOME DETERMINATIONS ABOUT MILITARY AND ECONOMIC DEVELOPMENTS IN KARAMAN DURING THE NATIONAL STRUGGLE

Ottoman Empire left the first world war with the Mondoros ceasefire agreement that was signed on 30 October 1918. After that, the enemy states started taking action on occupation of Anatolia. With these attacks brought up a lot of injustice, a new age of war had started. The Ottoman Empire in this age that was called the armistice, performed a submassive policy while Turkey started the independence war with the lead of Mustafa Kemal. For the Ottoman Empire, the beginning of the armistice age was almost a retreat. Chaos ans restructure came along with this retreat and affected a lot of cities in Anatolia. In the light of General Staff Department of Military History and Strategic Survey (ATASE) documents, war of independence and the truce's reflection on Karaman were investigated. In this context, the contribution of events and things like military activity in Karaman, riots in Konya affecting Karaman, Arıkören-Mandason train tragedy, the grain issue and the accident were brought up. In a way, this means the martial, economical and political appearance of a city in Anatolia. This research will help with understanding of local historical research even truce and the war of independence's effects on Karaman. 

___

  • Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA), Dâhiliye Nezareti İdare-i Umumiye (DH.İ.UM), H-05-06-1337, 19/1.