HRİSTİYANLIKTA İSA’NIN ÖLÜMÜ DOGMATİZMİNDEN GÖSTERİ (PERFORMANS) SANATINA İZDÜŞÜMLER

Sanat insanı, modern ve post modern süreçlere ilerlediği her evrede, sanatta farklılık yaratma girişimlerinde bulunmuştur. Bu bağlamda, günümüze kadar birbirinden farklı veya yakın birçok sanat üslupları oluşmuştur. Temayı farklı ya da daha görüntüsel bir kurguyla yansıtmaya çalışma düşüncesinden olsa gerek, ortaya çıkan bu üsluplardan birisi de “Gösteri Sanatı” diğer ismiyle “Performans Sanatı” olmuştur. Farklılığı yaratmada sınır tanımayan bu sanat üslubunda aşırılığa kaçan görüntüleriyle sanatçılar izleyenleriyle buluşmaktadır. Bu makalede belirli sanatçıların özellikle kanlı görüntüleri, çarmıh sahneleri bilinçli olarak seçilmiştir. Kurban ritüelleri de bunların en çarpıcı örneklerini oluşturmaktadır. Konularla ilgili yapılan araştırmalarda, karşımıza özellikle Viyana Aksiyonistleri ve özellikle sanatçı Hermann Nitsch çıkmıştır. Elbette, Gösteri Sanatı ile ilgili pek çok makale ya da tez çalışmaları yapılmıştır ancak biz bu çalışmaya diğerlerinden biraz daha farklı bir bakış açısıyla yaklaşmaya çalışarak, bu gösterileri İsa’nın ölümü yani Hristiyanlık dini ile bağdaştırmaya gayret ettik.

Anahtar Kelimeler:

Gösteri sanatı, Performans, İsa, Çarmıh, Hristiyanlık

REFLECTIONS FROM THE DOGMA OF JESUS’ DEATH TO PERFORMANCE ART IN CHRISTIANITY

Throughout history, artists have consistently strived to create uniqueness in art as they progressed through modern and postmodern eras. As a result, various artistic styles, both distinct and closely related, have emerged over time. Among these styles, one that stands out is “Performance Art”, also known as “Performative Art”. In this art form, artists push boundaries, often presenting extreme visual elements to engage with their audience. This article specifically explores the deliberate selection of graphic and crucifixion scenes by certain artists, particularly those depicting bloody images. Ritual sacrifices also serve as striking examples in this context. In the course of researching these subjects, Vienna Actionists, and in particular, artist Hermann Nitsch, have been prominently featured. While there have been numerous articles and theses on Performance Art, this study offers a unique perspective by attempting to relate these performances to the death of Jesus and the Christian religion.

Keywords:

Performing, Arts, Christianity, Jesus, The Cross,

PDF

___

Alver, K., (2010). Emile Durkheim ve Kültür Sosyolojisi. Sosyoloji Dergisi, 3(21), s. 199-210.
Antmen, A., (2010). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
Ayteş, E., (2014). Kavram ve Eylem Boyutuyla Performans Sanatı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Resim İş Bilim Dalı. Edirne.
Durkheim, E., (1988). Über soziale Arbeitsteilung. Frankfurt.
Emre, O., (2015). Tuvalden Fırlayan Performans Sanatçıları: Viyana Aksiyonistleri. Görünüm Dergisi, Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 1, s.14-19.
Feral, J. and Lyons, T., (1982). Performance and Theatricality: The Subject Demystified. Modern Drama, 25, (1), s.171, University of Toronto Press.
Fischer-Lichte, E., (2016). Performatif Estetik (Tufan Acil Çev). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Fisher, E., (2020). Sanatın Gerekliliği (Cevat Çapan Çev.). Sözcükler Yayınları. Indrisek, S., (September 10, 2015). Intensity is the Best Politics: Hermann Nitsch in New York At Marc Straus. New York: Marc Straus Gallery.
Jacques. G., (2008). Beden, Kilise ve Kutsal. Bedenin Tarihi 1: Rönesans’tan Aydınlanma’ya (Saadet Özen Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s. 17-82.
Karaoğlan, H., (2007). Anadolu Türklerinde Kurban: Aleviler Örneği. Dini Araştırmalar, 9(27), s. 133-150.
Kuspit, D., (2006). Sanatın Sonu (Yasemin Tezgiden Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Peterson T.G. and Mathews, P., (2012). Sanat / Cinsiyet (Esin Soğancılar Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Scheff, T.J., (1979). Catharsis in Healing, Rituel and Drama. England: University of California Press.
Şahmaran Can, G., (2018). Şiddet ve Sanatsal Yaratı. JASSS, The Journal of Academic Social Science Studies, 66, p. 211-222.
Uçkan, Ö., (1998). Dosya: Performans. Sanat Dünyamız, 67, s. 197-211.
Yılmaz, M., (2012). Tuvalden Sahneye fırlayan Şiddet, Sanatın Günceli Güncelin Sanatı. Ütopya Yayınları.
Yılmaz, M., (2013). Bedenin Gösterisinde Yanılsamadan Gerçek Şiddete -Sanatta Kanlı İçselleştirmeler. İdil, 2(10), s 12-26.
Web 1: Uçkan, Ö. (23.02.2014). “Silinen sınırlar, karışan diller: İnter-media / Performans sanatının dünü, bugünü, deneyimler...,”. http://www.ozguruckan.com/kategori/sanat/22212/silinen-sinirlar-karisan-diller-intermedia-performans-sanatinin-dunu-bugunu-deneyimler (Erişim Tarihi: 22.07.2023).
Web 2: Antmen, A. (25 Kasım 2009). “Kurban performansı bize vız gelir!..”. Radikal Gazetesi. http://www.radikal.com.tr/yazarlar/ahu-antmen/kurban-performansi-bize-viz-gelir-966017/ (Erişim Tarihi: 22.07.2023).
Web 3: Marc Straus Gallery. https://news.artnet.com/art-world/hermann-nitsch-marc-straus-gallery-331267 (Erişim Tarihi: 21.07.2023).
Web 4: Hermann Nitsch. http://uk.blouinartinfo.com/news/story/1233259/intensity-is-the-best-politics-hermann-nitschin-new-york (Erişim Tarihi: 21.07.2023).
Web 5: Günter Brus. https://www.ruberl.at/en/guenter-brus (Erişim Tarihi: 21.07.2023).
Web 6: Uzunkaya, S. (4 Ocak 2013). Tiyatro Makinesi Üretimde, Body Art ve Performans. http://tiyatromakinesi.blogspot.com (Erişim Tarihi: 14.07.2023)
Web7: Arkman, I. İstanbul’da Bir Cyborg!:Stelarc http://www.kargamecmua.org/dergi/sayi/27/3638: (Erişim Tarihi: 20.07.2023).
Resim Web Adresleri
Nitsch, Performans Resim Web 1: https://www.artforum.com/picks/hermann-nitsch-12184: Artforum, BERLIN (Erişim Tarihi: 21.07.2023).
Nitsch, Performans Art Resim Web 2: https://www.dadablob.com/hermann-nitsch-performance-art/(Erişim Tarihi: 21.07.2023). Nitsch, Das-Orgien-Mysterien-Theater-122-Aktion
Resim Web 3: https://www.discogs.com/release/11490949-Hermann-Nitsch-Das-Orgien-Mysterien-Theater-122-Aktion (Erişim Tarihi: 21.07.2023). Nitsch, 80. Eylem
Resim Web 4: http://www.artnet.com/artists/hermann-nitsch/80-aktion-_HdNRYmFH2WlGL6h6X-_GQ2 (Erişim Tarihi: 21.07.2023). Nitsch, An installation
Resim Web 5: http://www.thephotophore.com/hermann-nitsch-20th-painting-action-in-venice/:(Erişim Tarihi: 21.07.2023). Burden, Trans Fixed (Sabitlenen Geçiş)
Resim Web 6: https://en.wikipedia.org/wiki/Trans-Fixed (Erişim Tarihi: 21.07.2023). Brus , Performance
Resim Web 7: https://www.ruberl.at/en/guenter-brus (Erişim Tarihi: 21.07.2023). Rudolf Schwarzkogler , Body, Psyche and Taboo,
Resim Web 8: https://www.frieze.com/tags/rudolf-schwarzkogler (Erişim Tarihi: 21.07.2023). Otto Mühl, "Çarmıha Gerilme"
Resim Web 9: https://imkinsky.com/ergebnisse/100/196/2/56463 (Burgenland 1925- 2013 Portekiz) Müzayede: Çağdaş Sanat (Erişim Tarihi: 21.07.2023). Otto Muehl, Untitled, a photo
Resim Web 10: https://tr.pinterest.com/pin/otto-muehl-untitled-1984-a-photo-on-flickriver--196188127486810718/ (Erişim Tarihi: 21.07.2023). Mendiata, Body Tracks
Resim Web 11: https://www.museoreinasofia.es/en/collection/artwork/untitled-blood-sign-2body-tracks (Erişim Tarihi: 21.07.2023). Gina Pane, “Azione Sentimentale”
Resim Web 12: https://www.moma.org/collection/works/190542 (Erişim Tarihi: 21.07.2023). Stelarc, Uzatılmış Beden
Resim Web 13: http://www.kargamecmua.org/dergi/sayi/27/3638:Irmak Arkman, “İstanbul’da Bir Cyborg! Stelarc”: (Erişim Tarihi: 20.07.2023).