Yakup Tufan YÜCEL

TÜRK SİNEMASINDA KARA FİLM VE FİLM ÖYKÜLERİNE ETKİSİ

Bu çalışmanın konusu Türk Sineması’nda Kara Film “Film Noir” ve film öykülerine etkisi olarak belirlenmiştir. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra 1940 ve 1950’li yıllar arası Hollywood filmlerinin içerik bakımından farklılık gösterdiği anlaşılır. Bunun nedeni; Amerikalı edebiyat yazarlarının romanlarındaki “karanlık tarafın” filmlerine yansıması neticesinde olmuştur. Bu çalışmadaki amacımız Kara Film unsurlarıyla Türk Sineması’ndaki özdeş unsurları incelemek ve saptamak amacıyla yapılmıştır. Bir filmin Kara Film olabilmesi için hangi unsurları taşıması gerektiği listelenmiştir. Daha sonra farklı etmenlerin Kara Film kavramına etkisi tartışılmıştır. Çalışma içerisinde sinema ve psikolojinin Kara Filme etkisi olan Kafka anlatısı, Gotik Anlatı, Dovsteyevski etkisi alt başlıklarınca irdelenmiştir. Üzerine bir takım farklı yöntemlerin Kara Film uyarlamaları açıklanmıştır. Bu yöntemler ise Jungçu ve psikoanalitik yöntemler ile bağdaşlaştırılmıştır. Filmdeki bütün bu kavramsal ve tanımsal içeriklerin açıklanmasıyla beraber Kara Filmin sinemada toplumsal içe dönüşe etkisi analiz edilerek tartışılmıştır Yeni dönem Türk Sineması’nda çok önemli bir yere sahip üç sinemacı; Onur Ünlü, Nuri Bilge Ceylan ve Zeki Demirkubuz’un içeriklerinde şiddet öğeleri ve karakterlerinde absürt melodram yapıları gibi Kara Film ve Kara Mizah unsurları bulunduran filmlerinin, Kara Anlatı ile ilişkileri irdelenmiştir. Türk Sineması tarihinin önde gelen Kara Film örnekleri 3 adet seçilerek tek tek irdelenmiştir. Türk sınamasında unsur ve öykü etkisi irdelenerek örnek yönetmen ve filmler doğrultusunda ki bulgular ile sonuca varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kara Film, Kara Anlatı

FILM NOIR IN TURKISH CINEMA AND EFFECT ON FILM STORIES

The aim of this study is to investigate Film Noir and it’s relevant effects on the stories of movies. In the period between 1940 and 1950, after the conclusion of the second World War, Holywood movies started to be consisting of a different content. The reason being, the darker side of literature coming from American writers were reflecting upon the movies.The purpose of this study is to analyze and determine the elements of Film Noir and the identical elements present in Turkish cinematography. The required elements for a movie to be a Film Noir is listed and the effects of other different elements on Film Noir concept is discussed.The effects of cinema and psychology on Film Noir; Kafka narrative, Gothic narravite and Dostoyevski was scrutinized in their respective subtitles in the study. Furthermore, the effects of implementations of a number of different methods on Film Noir is explained. These implementations are accomodated to Jungian and psychoanalytic methods. With all this cognitive and definitional contents explained, the social inward orientation in cinema caused by Film Noir was analyzed and discussed. Movies of three movie makers who have an outstanding place in New Age Turk Cinema; Onur Ünlü, Nuri Bilge Ceylan, Zeki Demirkubuz, having Film Noir and Black Humor elements such as violence and absurd melodrama structure in characters, was studied on relations to dark narrative. Three famous Film Noir examples from the history of Turkish Cinema has been chosen and was studied one by one. Component and narrative effect in Turkish Cinema was studied and findings by the exemplary directors and movies was finalized.

Keywords:

Film Noir, Film Narrative, Cinema Turkish Cinema, Dark Humor,

PDF

___

ABİSEL, Nilgün. (1989). Sessiz Sinema. Ankara: Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu Yayınları.
ARSLANTEPE, Mehmet. (2012) Sinema Okur Yazarlığı. İzmit: Umuttepe Yayınları. Art Book Rembrandt.
BAYRAM, Fatih. (2009). Işık ve Aydınlatma: Işığın Televizyon ve Sinemada İşlevsel Kullanımı Üzerine Bir Değerlendirme. Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 1(2), 122-131.
BEKTAŞ, S. (2014). Türk Sinemasında Kara Film: Türsel Bir İnceleme. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
BİRYILDIZ, Esra. (2012). Western'ler, Gangster Filmleri Ve Kara Filmlerde Erkeğin Sunumu Üzerine Bir Deneme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 5, 117-130.
BORDE, Raymond, and Etienne Chaumeton, A Panorama of American Film Noir, 1941–1953, trans. Paul Hammond, City Lights Books, 2002 ("We'd be oversimplifying. . . ": p. 2.).
CAMERON, Ian, ed., The Book of Film Noir, Continuum, 1993.
CHRISTOPHER, Nicholas. (1997). Somewhere in the Night: Film Noir and the American City, Free Press.
DIMENDBERG, Edward. (2004). Film Noir and the Spaces of Modernity, Harvard.
FAY, Jennifer, Nieland, Justus, Sinemaya Giriş - Kara Film, Çev. Ali Nejat Kanıyaş, Kolektif Kitap, 2015.
GORMAN, Ed, Lee Server, and Martin H. Greenberg, eds. , The Big Book of Noir, Carroll & Graf, 1998.
HANNSBERRY, Karen Burroughs, Bad Boys: The Actors of Film Noir, McFarland, 2003.
KAKINÇ, Tarık: 1995. 100 Filmde Başlangıcından Günümüze Polisiye/Gerilim Filmleri.
MUTLUER, Oğuzhan. (2008). Yeni Yönelimler Çerçevesinde “Kara Film”. Radyo Televizyon ve Sinema Anabilim Dalı. Ankara Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara. NAREMORE, James. (2008) More than night: Film noir in its contexts. University of California Press.
ÖZDEMIR, Tan, Selda. (2011). Yeni Kara Filmler. Ankara: Nirengi Kitap.
PLACE J. A. ve PETERSON L. S. "Some Visual Motifs of Film Noir," Film Comment 1 O (Ocak-Şubat 1974), Movies and Methods I'de yeniden yayımlandı, s. 325-38.
SANCAR, S. (2013) Erkeklik (Der: Ecevit, Y; Kalkıner, N.) Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Eskişehir: Anadolu üniversitesi yayınları.
SPICER, A. (2002). Film Noir. Essex: Pearson Education Limited.
SÜALP, TA. (2001). ‘Türkiye’de Sinema Film Noir ya da Dışavurumcu İklimin İçinden Geçerken’. Türk Film Araştırmalarında Yeni Yönelimler II. İstanbul: Bağlam, s: 89- 98.
TEKSOY, R. (2005a). Sinema Tarihi Cilt 1. İstanbul: Oğlak Yayıncılık, 2005a.