TÜRKİYE SAHRA ALTI AFRİKA (SSA) ÜLKELERİ İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM

SAA ülkeleri ile ilişkiler Osmanlı İmparatorlğu’na kadar dayansa da, ilişkilerin ivme kazanması 2000’li yılların başında olmuştur. Türkiye bu tarihte uygulamaya koyduğu yol haritaları ve programları ile SAA ülkeleri ile ilişkilerini başta; devlet yardımları, alt yapı yatırımları, sosyal ve kültürel projeler, eğitim ve öğretim, savunma sanayii konuları ve özel sektör girişimlerini belirli bir noktaya getirmiştir. Türkiye’nin Afrika’ya olan bu ilgisinin altında, son yıllarda bölgesel güç olarak küresel meselelerde söz sahibi olma isteğinin, bu isteğinin de genel anlamda yardıma muhtaç veya haksızlığa uğramış toplum ve devletlerin yanında yer alma yönünde olduğu söylenebilir. Bunun teorik bazda yansımaları ise; humanitarianism, girişimci diplomasi ile açıklanabilir. İlişkilerin artarak devam etmesinin bir nedeninin de, Türkiye tarafından uzatılan bu dost elin karşılık bularak,  SAA ülkelerinin Türkiye ile ilişki ve işbirliğini artırma hevesleri de etkili olmuştur. Bu arada, bu ülkelerde 2000’li yıllardan itibaren etkili olan, bu ülkelerde hükümetin desteğini alan Fetullah Gülen Cemaatinin, 2013’den itibaren Türkiye içerisinde hükümete karşı komplo faaliyetlerini artırması, Türk Hükümeti tarafından terör örgütü ilan edilmesi (Fetullahçı Terör Örgütü-FETÖ) faaliyetlerinin Türkiye içi ve dışında yasa dışı ilan edilmesi, SAA ülkelerinde bir kafa karışıklığı yaratmıştır. Bu kafa karışıklığı, FETÖ terör örgütünün, Temmuz 2016’da  Türkiye’de askeri bir darbeye kalkışmasındansonra, Türk Hükümeti’nin ilişkilerin yönetilmesi ile ilgili yaptığı yapısal değişiklikler, bu ülkelere yapılan üst düzey ziyaretler ve bölgede bulunan resmi yetkililerin gayretleri ile giderilmiş, ve giderilmeye de devam edilmektedir. İlişkilerin gelinen aşamasında; yeni dönemle ilgili olarak ilk temasın sağlandığı, bundan sonra yapılacaklar ile her alanda ilişkilerin artırılması için çalışmaların karşılıklı olarak devam edeceği öngörülmektedir. Makalede; mevcut ilişkiler irdelenerek, ilave olarak geliştirilecek alanlar ile ilgili tespitlerde bulunulacaktır. 
Anahtar Kelimeler:

Sahra Altı Afrika, SSA, Afrika

NEW PERIOD IN TURKEY’S RELATIONSHIP WITH SUB SAHARAN AFRICA: RE-LOADING

Although Turkey’s relationship with SSA countries dates back to the Ottoman Empire, it started to accelerate in the early 2000’s. Turkey has implemented roadmaps and programs with SSA countries starting at this time, including infrastructure investments, social and cultural projects, education, defense spending and private sector ventures. This interest in SSA countries stems from Turkey’s interest in becoming a regional power and having a say in international matters, which is due to its desire to support underprivileged nations. Theoretical reflections of this are; humanitarianism and entrepreneurial diplomacy. A reason that the relationship is growing is that SSA countries have also been willing in this regard. By the way, the Fetullah Gulen Community, backed by the government, has been present in these countries since the 2000’s, and it has led to some confusion that the Turkish government later announced this group a terrorist organization with their increasing conspiratorial actions in Turkey beginning in 2013, and declared the Fetullah Gulen Organization’s actions illegal in Turkey and abroad. The resulting confusion has decreased and is continuing to decrease after the attempted coup in Turkey by FETO in 2016, Turkish officials’ repeated visits and the effort of government officials in the region. At the point that the communication between two countries is strained, it is foreseen that talks on the new period have begun and both parties will try to increase cooperation on all fronts. In this paper, the current status of affairs will be evaluated, and areas of improvement will be analyzed.

___

  • AKYAR M. Sadık, “Mr. Mevlüt ÇAVUŞOĞLU’s Visit of Cyprus”, Retrieved April 11, 2019 from http://www.kibrispostasi.com/mobile/gau-akademisyeni-dr-akyar-tc-disisleri-bakani-cavusoglunun-k
  • ÇAVUŞOĞLU Mevlüt (MOF), Turkish Foreign Policy in a Time, of Perpetual Turmoil, Insight Turkey(Journal), SETA Foundation for Political, Economic and Social Research, Winter 2017 Edition, Ankara, p:11
  • DAUVERGNE Catherine, “A Morality and Humanitarianismin Immigration Law” 37 Osgoode Hall L. J. 597, Sydney, 1999
  • Development Initiatives, Global Humanitarian Assistance 2017 Report, 2018, Bristol England
  • FARHAOI Fouad, “İşleyiş ve Zorluklar bağlamında Türkiye: Afrika Stratejik ilşkileri”, JOBEPS (SAGE) issues, 2015, Ankara,
  • GÖZEN Ramazan, Uluslararası İlişkiler Teorileri, İletişim Yayınları, İstanbul, 2016, p:405
  • http://aa.com.tr/tr/p/yurt-disi-burolar
  • http://mebnet.net/?q=content/2018-2019-y%C3%BCksek-%C3%B6%C4%9Frenim-%C3%B6%C4%9Frenci-verileri
  • http://www.hurriyet.com.tr/gundem/cumhurbaskani-erdogan-senegalde-feto-okullarinin-kapatilmasi-cok-cok-onemli-40758199
  • http://www.cnnturk.com/2008/dunya/10/17/turkiye.bmde.gecici.uyelige.secildi/497124.0/
  • http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6735.pdf
  • http://www.mfa.gov.tr/les-relations-entre-la-turquie-et-l_afrique.fr.mfa
  • http://www.mfa.gov.tr/les-relations-entre-la-turquie-et-l_afrique.fr.mfa
  • http://www.sabah.com.tr/gundem/2016/03/04/erdogan-uc-paralel-isim-tespit-ettik#
  • http://www.tika.gov.tr/en/page/organisation_law-8529
  • http://www.turkstat.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist
  • http://www.un.org/en/peacekeeping/missions/past/unosomi.htm
  • https://istatistik.yok.gov.tr/
  • https://www.cnnturk.com/ekonomi/dunyada-en-cok-ulkeye-ucan-havayolu-thyden-yeni-bir-hat-daha?page=1
  • https://www.crisisgroup.org/africa/west-africa/nigeria/252-herders-against-farmers-nigerias-expanding-deadly-conflict
  • https://www.tccb.gov.tr/emineerdogan/yurtdisiziyaretler/?&page=11
  • https://www.tsk.tr/Sayfalar?viewName=ContributionToTafToPeace
  • https://www.yee.org.tr/en
  • NANJIRA Daniel Don, African Foreign Policy and Diplomacy from Antiquity to the 21st Century, p: 496
  • President Erdogan’s Speech in Kenya Business Forum, Retrieved 19 June, 2016 http://www.tccb.gov.tr/konusmalar/353/45476/turkiye-kenya-is-forumunda-yaptiklari-konusma.html
  • Speech’s MOD Akar, Retrieved 28 July, 2019 from https://www.haberturk.com/bakan-akar-savunma-sanayinde-yerlilik-ve-millilik-yuzde-70-lere-cikti-2342125-ekonomi
  • WEBER Cynthia, “International Relations Theory” Routledge, Abington,2005