An Evaluation of the Fiqh Views on the Muzdalifa Waqfa and its Time

The hajj is an act of worship that contains various challenges. One of the places where people experience difficulties during the hajj is Muzdalifa. Although there are different opinions among the schools of Islamic law, the waqfa of Muzdalifa is a religious duty that must be fulfilled according to most scholars. It requires penalty to abandon it unless there is a valid excuse. Even though the Prophet himself performed the waqfa of Muzdalifa between the fajr al-sādiq and sunrise, he allowed the old, sick and weak, as well as those having difficulty in walking, including her wife Hadrat Sawda, to go from Muzdalifa to Minā at night. The rationale for this practice, according to most Islamic jurists, is the stampede. Given that approximately three million people perform the hajj every year and that a certain area is allocated at Muzdalifa for each country, the stampede is relatively greater today. Therefore, those who are considered as excused people, as well as those with concerns about the stampede, can act according to the opinion of Shāfiʻī and Hanbalī schools and perform the waqfa of Muzdalifa after midnight. Due to some obligatory cases or necessities, it is possible to perform the waqfa before midnight in line with the opinion of Mālikī scholars. This study aims to reveal whether the waqfa of Muzdalifa can be performed during a period other than its usual time and identify the effects of the stampede, which is commonly experienced today sometimes resulting in loss of life, during the waqfa of Muzdalifa. We believe that the present study could contribute to the elimination of concerns about the validity of the waqfa of Muzdalifa.

___

  • Abdulazîz Abd al-Aziz b. Baz et al. Fatawa al-Hajj wa'l-Umrah wa’l Ziyārat. Prep. Muhammad b. Abd al-Aziz b. al-Musnid. Riyadh: Dar al-Watan, n.d.
  • Ahmad b. Hanbal. al-Musnad. Vol 6. Istanbul: Çağrı Publishing, 2nd Edition, 1992.
  • ʿAlī al-Qārī. al-Maslak al-mutaqassit fi’l-mansak al-mutawassit. Makkah: n.d., 1328.
  • Arı, Abdüsselâm. “Müzdelife’de Yapılacak Görevler (Müzakere)”, Türkiye’de Hac Organizasyonu Sempozyumu, ed. Mehmet Bulut. 284-287. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
  • ʿAynī, Mahmud b. Ahmad b. Musa b. Ahmad b. Husayin Badr al-Din. al-Binaya Sharh al-Hidaya. Ed. Ayman Salih Sha‘ban. Vol 13. Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, 2012.
  • ʿAynī, Abū Muhammad Badr al-Din Mahmud b. Ahmad. Umdat al-Qari fi Sharh al-Bukhārī. Vol 25. Beirut: Dar al-Fikr, n.d.
  • Babarti, Akmal al-Din Muhammad b. Mahmud. Sharh al-'Inayah al-Hidayah. Vol 10. Beirut: Dar al-Fikr, 2nd Edition, n.d.
  • Bashnafar, Saʿīd b. Abd al-Kadir. al-Mughnī fî fiqh al hajji wa’l umra. Beirut: Dar al-Ibn al-Hazm, 2003.
  • Beroje, Sahip. “Zannî Bilginin Mahiyeti, Dindeki Yeri ve Önemi” e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 9/2 (Kasım 2017), 951-974.
  • Bukhārī, Muhammad b. İsmail. Al-Jāmiʿ Al-Sahīh. Vol 8. Istanbul: Çağrı Publishing, 2nd Edition, 1992.
  • Jassas, Abū Bakr Ahmad b. Ali al-Razi. Ahkam al-Qurʾān. Ed. Muhammad Sadiq Kamhawi. Vol 5., Beirut: Dar Ihya al-Turath al-Arabiyyah, 1985.
  • Jazarī, Abd al-Rahman. Kitab al-fiqh 'ala al-madhahib al-arba'ah. Vol 5. Istanbul: Çağrı Publishing, 1987.
  • Çolak, Mücahit - Çınar, Murat. “İslâm Hukukunda Kolaylaştırma İlkesinin Haccın Rükünlerinde Günümüz Uygulaması”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20/3 (Aralık 2018), 49-67.
  • Dārimī, Abū Muhammad ʿAbd Allāh b. Abd al-Rahman. al-Sunan. Vol 2. Istanbul: Çağrı Publishing, 1992.
  • Dardir, Abū al-Barakat Ahmad b. Muhammad. al-Sharh al-Kabir. Vol 6. Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, 1996.
  • Dusuqi, Muhammad b. Ahmad. Hashıyat Al-Dusuqi 'Ala Al-Sharh Al-Kabir. Vol 6. Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, 1996.
  • Abū Dāwūd, Hafiz Suleiman b. al-Ashʻath al-Sijistānī. al-Sunan. Vol 5. Istanbul: Çağrı Publishing, 2nd Edition, 1992.
  • Ansari, Abū Ya’la Muhammad b. Nizam al-Din. Fawātiḥ al-Raḥamūt bi-Sharḥ Musallam al-thubūt. Egypt: al-Matbaat al-Amiriya, 1324.
  • Al-Ghazzālī, Abū Ḥāmid, al-Mustasfa min ʿilm al-usūl. Vol 4. Madinah: Sharikat al-Madīna al-Munawwara, 2008.
  • Gürkan, Menderes. “Vakfe”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 42/463-465. İstanbul: TDV Yayınları, 2012.
  • Haddad, Abū Bakr b. Ali. al-Jawharat al-nayyira, Vol 2. Istanbul: Fazilet Publishing, 1978.
  • Khallaf, Abd al-Wahab. 'Ilm usul al-fiqh. Istanbul: al-Maktabat al-Islamiyyah, 7th Edition, 1984.
  • Itr, Nur al-Din. al-Hajj wal-umrah fi’ al-fiqh al-Islami. Beirut: Muassasah al-Risalah, 4th Edition 1404/1984.
  • Ibn ʿAbd Allāh Khalid al-Muslih. “al-Ziḥām wa-atharuhu fī aḥkām al-nusuk (al-Hajj wa al-umra)”, Majallat al-Jamia al-Imam, 5, (Shawwal 1428), 1-95.
  • Ibn ʿĀbidīn, Muhammad Amin b. Omer. Radd al-Muhtar 'ala al-Durr al- Mukhtār. Ed. ve tlk. Husam al-Din b. Muhammad Salih Ferfûr. Vol 18. Damascus: Dar al-Bashair, 2000.
  • Ibn al-Arabi, Abū Bakr. Ahkam al-Qurʾān. Ed. Ali Muhammad Bajawi. Vol 4. b.y.: Dar Ihya al- Kutub al-Arabiyyah, 1987.
  • Ibn Ashur, Muhammad al-Tahir. Maqāsid al-sharīʿah al-Islamiyyah. Tunissiya: Sharikat al- Tunissiya, n.d.
  • Ibn Farḥūn, Abū al-Wafa Būrhan al-Din Ibrahim b. Ali. Irshād al-sālik ilá ashraf al-masālik. Ed. Mu-hammad b. al-Hadi Abū’l-Ajfan. Riyadh: Maktabat al-‘Ubaykan, 2002.
  • Ibn Hazm, Abū Muhammad Ali b. Ahmad. al-Muhalla bi’l-asar. Ed. Abd al-Gaffar Suleiman al-Bandari. Vol 12. Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, n.d.
  • Ibn al-Humam, Kamal al-Din Muhammad b. ʿAbd al-Wāhid. Fath al-Qadir. Vol 10. Beirut: Dar al-Fikr, 2nd Edition, n.d.
  • Ibn Qudāmah, Muwaffak al-Din Abi Muhammad ʿAbd Allāh b. Ahmad. al-Mughnī. Vol 12. Beirut: Dar al-Fikr, 1984.
  • Ibn Māja, Abū ʿAbd Allāh Muhammad b. Yazid al-Qazwini. al-Sunan. Vol 2. Istanbul: Çağrı Publish-ing 2nd Edition, 1992.
  • Ibn Manzur, Abū al-Fadl Jamal al-Din Muhammad b. Mukrim. Lisān al-ʿArab. Vol 15., Beirut: Dar al-Sadir, 1410/1990.
  • Ibn Munzir, Abū Bakr Muhammad b. Ibrahim. Kitab al-idjmāʿ. Ed. Abdulkadir Şener. Ankara: Gaye Publishing, 1983.
  • Ibn Nujaym, Zayn al-Abidin b. Ibrahim b. Muhammad. , al-Bahr al-Raiq shrah Kanz-ud-dqaiq. Vol 4. Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, 1997.
  • Ibn Rushd, Abū al-Walid Muhammad b. Ahmad. Bidayat al-Mujtahid wa-Nihayat al-Muqtasid. Vol 2. Beirut: Dar al-Marifah, 9th Edition, 1988.
  • Ibn-Saati, Muzaffar al-Din Ahmad b. Ali b. Sa’lab. Majma' al-bahrayn wa-multaqá al-nayyirayn fī al-fiqh al- Islami, Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, 2005.
  • Kal’aji, Muhammad Rawas Hâmid Sâdık Kanibi. Mu'jam lughah al-fuqaha'. Beirut: Dar al-Nafais, 2nd Edition, 1988.
  • Karagöz, İsmail. “Müzdelife’de Yapılacak Görevler”, Türkiye’de Hac Organizasyonu Sempozyumu. ed. Mehmet Bulut. 269-283. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
  • Ḳāshānī, 'Ala' al-Din Abū Bakr b. Mas’ud. Bada'i' al-Sana'i' fi Tartib al-Shara'i‘. Vol 7. Beirut: Dar al- Kutub al-Arabiyyah, 2nd Edition, 1982.
  • Keskin, Mehmet. Şafii Fıkhı. 2 Volumes. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2. Basım, 2016.
  • Kirmānī, Abū Mansur Muhammad b. Mukrim b. Sha‘ban. al-Masālik fī al-manāsik. Beirut: Dar al-Bashair al-Islamiyyah, 2003.
  • Quhustānī, Shams al-Din Muhammad b. Husâmuddîn. Jami‘ al-rumûzi al-riwaya fī Sharḥ Mukhtaṣar al-Wiqāyah, Vol 4., Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, 2019.
  • Kumaş, Ali. “Hac’da Karşılaşılan Bir Problem: Müzdelife Vakfesinin Zamanlaması”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 9/42 (Şubat 2016), 1878-1890.
  • Kur’an Yolu Meâli. trans. Hayreddin Karaman etc. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 7. Basım, 2017.
  • Qurtubī, Abū Abdillah Muhammad b. Ahmad al-Ansārī. Al-jami’ li ahkam al-Qurʾān. Vol 21. Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, n.d.
  • Maqdisī, Shams al-Din Abū’l-Faraj. al-Sharh al-kabīr ala metn al-Mukni‘. Vol 12. Beirut: Dar al-Fikr, 1984.
  • Mālik b. Anas. al-Muwatta’. Vol 2., Istanbul: Çağrı Publishing, 2nd Edition, 1992.
  • Marghīnānī, Abū’l-Hasan Ali b. Abi Bakr. al-hidāya fi Sharh Bidayat al-Mubtadi. Vol 4. Istanbul: Dar al-Kahraman, 1986.
  • Mawsili, ʿAbd Allāh b. Mahmud b. Mawdud. al-Ikhtiyar li-Ta'lil Masa'il al-Mukhtar. Vol 4. Istanbul: Çağrı Publishing, 1984.
  • Maidānī, Abd al-Gani al-Ganimi al-Dimashqi. al-Lubab fi Sharh al-Kitab, Ed. Muhammad Muhyi al-Din Abd al-Ḥamīd. Vol 4. Beirut: Dar Ihya al-Turath al-Arabi, 1985.
  • Muslim, Abū’l-Husayin al-Muslim b. al-Ḥajjāj. Al-Jāmiʿ Al-Sahīh Vol 3. Istanbul: Çağrı Publishing, 2nd Edition, 1992.
  • Nasāʾī, Abū Abd al-Rahmân Ahmad b. Shuayb. al-Sunan, Vol 8. Istanbul: Çağrı Publishing, 2nd Edi-tion 1992.
  • Nawawī, Abū Zakariyyāʾ Yahya b. Sharaf. al-Majmu. Ed. ve tlk. Muhammad Najib Muti’i’. Vol 24. Jiddah: Maktabat al-Irshad, n.d.
  • Nawawī, Yahya b. Sharaf. Kitab al-izah fi’l-hajji wa’l-umra. Beirut: Dar al-Bashair al-Islamiyyah, 2nd Edition, 1414/1994.
  • Öğüt, Salim. “Meş‘ar-i Harâm”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 29/361. Ankara: TDV Yayınları, 2004.
  • Ramisa, Ahmad Muhammad Ali et al. “Al-maqāsid al-sharīʿah wa asarruha ala tatawwur al-fatwa fi’ ahkam al-mabit fi’ al-Muzdalifa”. Jurnal Fiqh 15 (2018), 117-138.
  • Sahnūn, Ibn Saʿīd al-Tanūkhī. al-Mudawwana al-Kubra. Vol 4. Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, 1994.
  • Sarakhsi, Shams al-Aimma Muhammad b. Ahmad. al-Mabsut. Vol 30. Beirut: Dar al-Fikr, 1986.
  • Şeker, Dursun Ali. “Müzdelife”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 32/239. İstanbul: TDV Yayınları, 2006.
  • Shal’an, Ali b. Naser. al-Nawazil fi’l-hajj. Riyadh: Dar al-Tawhid wa al-Nashr, 2010.
  • Şener, Mehmet. “Müzdelife”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 32/239-240. İstanbul: TDV Yayınları, 2006.
  • Shawkānī , Muhammad b. Ali. Nayl al-awṭār sharḥ muntaqī al-akhbār min aḥādīth al-abrar. Vol 8. Cario: Dar al-Hadith, n.d.
  • Shīrāzī, Abū Ishāq Ibrahim b. Ali al-Fīrūzābādī. al-Muhazzab. Vol 3.,Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, 1995.
  • Shirbīnī, Shams al-Din Muhammad b. Muhammad. Mughnī al-muhtaj ila ma'rifat al-ma'ani al-Minhaj. Ed. ve tlk. Ali Muhammad Muawad et al. Vol 6. Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, 1994.
  • Ṭaḥāwī, Abū Jaʿfar. Sharh Maani al Ashaar. Vol 4. Beirut: Dar al-Kutub al-`Ilmiyah, 3rd Edition, 2013.
  • Tırabzon, Abdullah. Hac İbadetinde Yasak Davranışlar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilim-ler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2008.
  • Tirmidhī, Abū Isa Muhammad b. Isa b. Sarwa. al-Sunan, Vol 6. Istanbul: Çağrı Publishing, 2nd Edi-tion, 1992.
  • Tahanawi, Zafar Ahmad b. Latif al-Osmani. iʿlau al-sunan. Pakistan: Idarat al-Qurʾān wa’lʿUlum al-Islamiyyah, 1994.
  • Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT), “TRT Haber”, Accessed May 8, 2021. https://www.trthaber.com/haber/dunya/hacda-son-40-yılda-yasanan-facialar-205362. (The latest update: September 25, 2015 Friday 14:56).
  • Usaymin, Muhammad b. Sâlih. Majmu Fatawa. Riyadh: Dar al-Surayya, 2004.
  • Uzunpostalcı, Mustafa. “Burhâneddin el-Buhârî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6/435-437. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
  • Unays, Ibrahim et al. al-Mu'jam al-Wasit. 2nd Edition. Istanbul: al-Maktabat al-Islamiyyah, n.d.
  • Yüksel, Mukadder Arif. Siyer, Hadis ve Tefsir Bağlamında Haccın Ahkâmı ve Menâsiki. Çorum: Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2017.
  • Zaydān, Abd al-Karim. Jami' bi al-Fiqh al-Islami al-Mufassal. Vol 12. Beirut: Muassasah al-Risalah, 4th Edition, 2012.