Üç boyutlu çapraz tablolarda logaritmik doğrusal analiz: Çocuk işgücü değişkenleri arasındaki etkileşimler

Kategorik verilerde istatistiksel yöntemlerin kullanımı özellikle sosyal bilimlere ilişkin uygulamalarda oldukça artmıştır. Ki-kare testi, kategorik değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek için kullanılan istatistiksel bir testtir. Ancak sadece değişkenler arasındaki bağımsızlığı test ettiği için ikiden fazla değişken olması durumunda yeterli değildir. Ki-kare testinden farklı olarak, logaritmik doğrusal analiz bir bağımlı değişken üzerinde birden fazla bağımsız değişkenin etkilerini analiz edebilme ve sadece ana etkileri değil ayrıca etkileşim etkilerini de tahmin edebilme yeteneğindedir. Bu çalışmada Türkiye istatistik Kurumu 2006 yılı IV. Dönem Hanehalkı işgücü Anketi ile birlikte uygulanan Çocuk işgücü Anketi sonuçları kullanılmıştır. Sonuçlar üç boyutlu çapraz tablo şeklinde düzenlenmiş ve logaritmik doğrusal analiz, ile incelenmiştir. Bu makalede, iki kategorili (kadın/erkek) cinsiyet, dört kategorili (tarım/sanay i/ticaret/hizmet) ekonomik faaliyet kolu ve iki kategorili (kent/kır)coğrafık bölge olmak üzere üç kategorik değişken arasındaki etkileşimler incelenmiştir.

The use of statistical methods for categorical data has increased dramatically, particularly for applications in the social sciences. Chi-square test is a statistical test used to examine relationship between categorical variables. However it is insufficient when the variables is more than two because it only tests the independence of the variables. Unlike the chi-square test, loglinear analysis is capable of analysing the effects of more than one independent variable on a dependent variable and of estimating not only main effects but also interaction effects. In this study, the results of the Child Labour Survey were used, which was applied together with TURKSAT 2006 IV. Term Household Labour Force Survey. The results are formed on the three dimensional crosswise table and are examined with the loglinear analysis. In this paper, the associations were examined between three categorical variables; sex with two categories (female/male), branch of economic activity with four categories (agriculture/industry/trade/services) and geographical area with two categories (urban/rural).

PDF

___

Acar, Fatma, (1999), "Çapraz Tabloların Çözümlenmesinde Logaritmik Doğrusal Modellerin Kullanımı" IV. Ulusal Ekonometri ve istatistik Sempozyumu Bildirileri, Antalya, ss.783-799.

Agresti, Alan, (2002), Categorical Data Analysis, Second Edition, John Wiley & Sons, New Jersey.

Agresti, Alan ve Anna Gottard, (2007), "Independence in Multi-Way Contingency Tables: S.N.Roy's Breakthroughs and Later Developments, Journal Of Statistical Planning And Inference, http://www.sciencedirect.com, ss. 1 -11.

Altaş, Dilek ve Esen Z. Yıldırım, (Haziran 2003), "Lisansüstü Eğitime Giriş Sınavı (LES) Sonuçlarının Üç Yönlü Çapraz Sınıflandırma Tablosu İle İncelenmesi", Marmara Üniversitesi S.B.E. Öneri Dergisi, C.5, S.20, ss.213-223.

"Analysis of Categorical Data:Log-linear Analysis", http://www.oxfordjournals.org/our_journals/tropej/online/ma_chapl4.pdf, Erişim Tarihi: 10.06.2008.

Bayram, Nuran, (2000), "Kategorik Verilerin Log-Linear Modellerle Analizi", Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.19, S.1-2, ss.261-267.

Demirhan, Haydar ve Canan Hamurkaroğlu,(2005), "Logaritmik Doğrusal Modeller İçin Yeni Gösterimler", VII. Ulusal Ekonometri ve istatistik Sempozyumu Bildirileri, İstanbul, www.ekonometridernegi.org/bildiriler/o3s3.pdf, ss.l-11.

Everitt, Brian S ve Graham Dunn, (2001), Applied Multivariate Data Analysis, Second Edition, Arnold Publish, London.

Garson, G.David, (2007), "Log-Linear, Logit, and Probit Models", http://www2.chass.ncsu.edu/garson/pa765/logit.htm, Erişim Tarihi: 30.07.2008

Goodman, Leo A., (March 1970), "The Multivariate Analysis of Qualitatif Data: Interactions Among Multiple Classifications, Journal of the American Statistical Association, Vol.65, N.329, ss.226-256.

Goodman, Leo A., (December 1991), "Measures, Models, and Graphical Display in the Analysis of Cross-Classified Data", Journal of the American Statistical Association, Vol.86,N.416, ss. 1085-1 111.

Hagenaars, Jacques A., (1993), Loglinear Models with Latent Variables, Sage Publications, Newbury Park.

Jeansönne, Angela, "Loglinear Models", http://online. sfsu.edu/~efc/classes/bio 1710/loglinear/Log%20Linear%20M odels.pdf, Erişim Tarihi: 25.03.2008.

Knoke, David ve Peter J. Burke, (1980), Log-Linear Models, Sage Publications, Newbury Park.

"Loglinear Analysis", http://www.richmond.edu/~pli/psy538/loglin02/defmition.html

"Log-Linear Analysis for an AxBxC Contingency Table", (17.07.2007), http://faculty.vassar.edu/lowry/abc.html, Erişim Tarihi: 10.06.2008

"Log-linear Models for Three-way Tables", http ://www. stat.psu.edu/online/development/stat504/05_loglin/10_loglin_in tro.htm, Erişim Tarihi: 06.03.2008

"Loglinear Model Analysis in S AS and SPSS", http://www.uky. edu/ComputingCenter/S STARS/www/documentation/Logl -inearModelAnalysisinSASandSPSS.htm, Erişim Tarihi: 06.03.2008.

"Log-Linear Analysis of Frequency Tables", www.statsoft.com/textbook/stloglin.html, Erişim Tarihi: 06.03.2008.

McCutcheon, Allan L., (2002), Applied Latent Class Analysis, J.A.Hagenaars (Ed.), Cambridge University Pres, Cambridge.

"Multivariate Analysis: Sociology 203A Hierarchical Log-linear Models", http://faculty.ucr.edu/~hanneman/ soc203a/loglin.html, Erişim Tarihi: 14.08.2008

Oğuzlar, Ayşe, (Ocak 2004), "Hiyerarşik Logaritmik Doğrusal Modeller Arasından En Uygun Modelin Seçimi", Öneri Dergisi, C.6, S.21, ss.235-245.

O'Leary, Carole vd., "Multiway Frequency Analysis", http://psych.sci.usq.edu.au/Teaching/Honours/Documents/MFA.pdf, Erişim Tarihi: 24.07.2008.

Olmuş, Hülya, (Kasım 2006), "Çok Yönlü Frekans Tablolarının Analizi Üzerine Bir Çalışma", itüdergisi/c fen bilimleri, C.4, S.l, ss.K17-27.

"Open and Distance Learning (ODL)", http://www.mathpsyc.uni-bonn.de/doc/cristant/node34.html, Erişim Tarihi: 30.07.2008.

Özdamar, Kazım, (1999), Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi-1, Kaan Kitabevi, Eskişehir.

"Tests of Independence Using Multiway Contingency Tables in SPSS", http://www.utexas.edu/cc/docs/stat59.html, Erişim Tarihi: 21.12.2007

Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr

Uygun, Hamza, (1989), "Log-Linear Modeller Sosyal Araştırmalarda Kullanılan Yeni Çözümleme Tekniği", Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.7, S. 1-2, ss.241-256.

Uygun, Hamza, (1990), "Çapraz Tabloların Çözümlenmesi Ve Log-Linear Modeller", Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.8, S. 1, ss.299-308.

Vokey, John R., (2002), "Multiway Frequency Analysis for Experimental Psychologists", Canadian Journal of Experimental Psychology, XXX, xxx-yyy, special issue, http://people.uleth.ca/~vokey/pdf/vokeydoc.pdf, Erişim Tarihi: 14.08.2008.