OECD Ülkelerinde Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Belirleyici Faktörler

Bu çalışma, OECD üyesi ülkelere giden doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve bu yatırımları etkileyen yatırım ortamının ana etmenlerini sorgulamaktadır. Doğrudan yabancı yatırım akımlarının, gayri safi yurtiçi hasıla, kurumlar vergisi, enerji maliyetleri, emek maliyetleri ve/veya verimlilik gibi bazı faktörlerden etkilendiği, söz konusu yatırımlar üzerinde hangi düzeyde belirleyici oldukları analiz edilmeye çalışılmıştır. Düşük yabancı sermaye girişi durumunda, makro ekonomik performansın güçlü görünmesine karşın, yatırım ortamı ve yapısal reformların ne derece yeterli olduğu sorgulanmaya başlanmaktadır. Ayrıca yatırım akışı; vergi yükü, rüşvet ve yolsuzluk, yoğun devlet müdahaleleri, yasal ve kurumsal birtakım aksamalardan da olumsuz biçimde etkilenmektedir. Diğer deyişle, ülkelerin sosyoekonomik ve kültürel altyapıları, demografik faktörler gibi değişkenler ülkelere gelmesi muhtemel sermaye miktarı ile yakından ilgilidir.

Foreign Direct Investment in OECD Countries and Determinants

This paper examines capital flows into OECD (Organisation of Economic Cooperation and Development) countries and investigates the main impediments to a more favorable investment climate. Direct investment inflows have generally been related to GDP (Gross Domestic Product),corporate taxes, energy costs, labour cost or productivity etc. Low FDI inflows despite strengthening macroeconomic performance has reflected a weak investment climate particularly owing to incomplete structural reforms. Besides capital flows are effected burdensome tax systems, widespread corruption, extensive state intervention coupled with weak legal and regulatory frameworks and incomplete structural reforms as the main impediments.

___

Arıman Abdurrahman, “Yatırım Çekmenin Tam Zamanı”, Referans Gazetesi, 11.06.2004.

Butler K. C.-Joaquin D. C., “A note on political risk and the required return on FDI”, Journal of International Business Studies, 29 (3) 1998.

Chakrabarti Avik, “The Determinants of Foreign Direct Investment: Sensitivity Analyses of Cross-Country Regressions”, Kyklos, Vol:54, 2001.pp.89-114.

Culahovic Besim, “FDI, Fiscal Incentives and The Role of Development Policy”, OECD Conference:Foreign Direct Investment in South East Europe: Implementing Best Policy Practices, Vienna, 8-9 November 2000.

Dahl Johan, Incentives for FDI:The Case of SADC in the 1990’s, Nepru Working Paper No:81 February 2002

Dobosiewicz Z. “Foreign Investment in Eastern Europe”, London: Routledge. 1999.

Erdikler Şaban, “Neden Yabancı Sermaye”, Referans Gazetesi, 15.06.2004.

Grosse R.-Trevino L., “FDI in the USA:An analysis by country of origin. Journal of International Business Studies, 27 (1) 1996.

Gullett N. - Figgins B. “DFI Components: Relationships to Exchange Rate Changes”, International Advances in Economic Research, Feb 1995, Vol.1, Issue 1.

Hatzius Jan. “Foreign Direct Investment and Factor Elasticities”, Europen Economic Review, Vol. 44, No:1, January 2000.

Hazine Müsteşarlığı, Yabancı Sermaye İstatistikleri 2004, http://www.hazine.gov.tr

Ito Takatoshi. “Capital Flows in Asia” in Capital Flows and The Emerging Economies, Ed.by, Sebastian Edward, NBER, Chicago Press,2000.

İyibozkurt Erol. “Uluslararası İktisat: Teori-Politika-Uygulama”, 4.b., Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa, 2001.

Karluk Rıdvan. “Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyümeye Katkısı”, TCMB Ekonomik İstikrar ve Yabancı Sermaye Semineri, Ankara 2001.

Kazgan Gülten, “Küreselleşme ve Yeni Ekonomik Düzen”, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul 1997.

Komiya R. -R. Wakasugi. “Japan’s Foreign Direct Investment”, Annuals of The American Academy of Political&Social Sciences, Jan 1991.

Kotler P. S. Jatusrpitak,&Maesincee (2000). Ulusların Pazarlanması Çev. A.Buğdaycı, İstanbul: T.İş Bankası Kültür Yayınları, Sosyal Felsefe Dizi: 55.

Larudee Mehrene&Koechlin (1999). “Wages, Productivity and Foreign Direct Investment Flows”, Journal of Economic Issues, Jun 1999.Vol.33.

Loewendahl Henri-Ebru, Turkey’s Performance in Attracting FDI Implications of EU Enlargement, ENEPRI Working Paper, No:8, November 2001.

Nudralı Özlem, “1980 Sonrasında Türkiye’de Yabancı Sermaye İlgisi ve 1984-1993 Döneminde Kurulan Yabancı Sermayeli Şirketlerin Niteliklerine İlişkin Bir Ön Çalışma”, Uzmanlık Tezi, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Yayını, 1994.

OECD, Main Economic Indicators 2004.

Öğütçü Mehmet, “Türkiye’nin Geleceğine Yatırım Yapmak”, Stradigma Dergisi, Eylül 2003, Sayı:8.

Sung Hongmo & Lapan H. “Strategic Foreign Direct Investment and Exchange-Rate Uncertainty”, International Economic Review, (May 2000, Vol. 41).

Trevino L.-Mixon F., “Strategic factors affecting foreign direct investment decisions by multi-national enterprises in Latin America”, Journal of World Business 39, 2004.

UNCTAD, “FDI Policies for Development”, World Investment Report 2003.

Uras T. Güngör, “Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımları”, Formül Matbaası, İstanbul 1979.

Uzunoğlu S., Alkin K., Gürlesel C.F., “Uluslararası Sermaye Hareketlerinin Gelişmekte Olan Ülkelere Etkileri ve Türkiye”, İMKB Araştırma Yayınları No:6, İstanbul 1995.

YASED, “Türkiye’nin DYY Açısından Çekiciliğinin Karşılaştırmalı Analizi”, Insight Nisan 2004 Yabancı Sermaye Derneği Raporu.

Yeldan Erinç. “Küreselleşme Sürecinde Türkiye Ekonomisi”, 9.b., İletişim Yayınları, İstanbul 2003.