KAMU HARCAMA ÇEŞİTLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: GELİŞMİŞ, GELİŞMEKTE OLAN VE AZ GELİŞMİŞ ÜLKELER ÜZERİNE BİR PANEL VERİ ANALİZİ

Bu çalışmada kamu harcama çeşitleri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler 1994-2012 dönemi için gelişmiş, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler için panel veri analizleri kapsamında eşbütünleşme ve nedensellik testleri kullanılarak araştırılmıştır. Pedroni ve Kao eşbütünleşme test sonuçları değişkenler arasında eşbütünleşik ilişkilerin varlığını ortaya koymuş ve bu değişkenler arasında uzun dönemli ilişkinin söz konusu olduğunu göstermiştir. Granger nedensellik testi sonuçlarına göre; gelişmiş ülkelerde eğitim ve sağlık harcamalarından iktisadi büyümeye doğru tek yönlü, gelişmekte olan ülkelerde iktisadi büyümeden eğitim ve sağlık harcamalarına doğru tek yönlü, az gelişmiş ülkelerde ise sadece iktisadi büyümeden sağlık harcamalarına doğru bir nedensellik ilişkisi bulunmuştur. İktisadi büyüme ile savunma harcamaları arasında herhangi bir ülke grubu için nedensellik ilişkisi tespit edilememiştir. Gelişmiş ülke sonuçları, Keynesin kamu harcamalarının iktisadi büyümenin nedeni olduğu şeklindeki teorisiyle, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülke sonuçları ise Wagnerin iktisadi büyümenin bireylerin sosyal refahını yükselten eğitim ve sağlık gibi hizmetlere olan talebini artırmaktadır şeklindeki hipoteziyle örtüşmektedir.

Causality Relationship Between Public Expenditure Categories And Economic Growth: A Panel Data Analysis Upon Developed, Developing And Less Developed Countries

In this study, the relationship between public expenditure categories and economic growth, upon developed, developing and least developed countries was investigated within the context of panel data analysis using cointegration and causality tests for the period 1994-2012. Pedroni and Kao cointegration test results revealed the existence of cointegrated relationship and presence of a long-term relationship between variables. According to the Granger causality test results; in developed countries, from the expenditure on education and health to economic growth a unidirectional, in developing countries from economic growth to education and health expenditure a unidirectional, in less developed countries from health expenditure towards economic growth causal relationship were determined. No causality was detected in any country groups between economic growth and defense expenditure. The results of the developed countries conform the Keynesian hypothesis which assert public expenditure causes economic growth and the results of the developing and less developed countries are in accordance with Wagners economic growth increases the demand for services such education and health which raise social welfare level of individuals hypothesis.

PDF

___

Alam, S., Sultana, A. ve Butt M.S., (2010). Does Social Expenditures Promote Economic Growth? A Multivariate Panel Cointegration Analysis for Asian Countries. European Journal of Social Sciences. 14(1), 44-54.

Altay, O. ve Altın, O. (2008). Türkiyede Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme ve Yatırımlar Üzerine Etkilerinin Analizi (19802005). Ege Akademik Bakış. 8(1), 267-285.

Ansari, M. I., Gordon, D. V. ve Akuamoah, C. (1997) Keynes versus Wagner: Public Expenditure and National Income for Three African Countries. Applied Economics. 29(4), 543-550.

Arısoy, İ. (2005). Türkiye'de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi (1950-2203). Tartışma Metni, No.15. Türkiye Ekonomi Kurumu. Ankara. Bağdigen, M. ve Beşer, B. (2009). Ekonomik Büyüme ile Kamu Harcamaları Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Wagner Tezi Kapsamında Bir Analizi: Türkiye Örneği. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 5(9), 117

Bose, N., Haque, M.E. ve Osborn, D.R., (2003). Public Expenditure and Economic Growth: A Disaggregated Analysis for Developing Countries. The Manchester School. 75(5). 533-556.

Cashin, P. (1995). Government Spending, Taxes, and Economic Growth. Staff Papers - International Monetary Fund. 42(2), 237-269

Chandra, A. (2010). Does Government Expenditure on Education Promote Economic Growth? An Econometric Analysis. Jamia Millia Islamia (Central University). New Delhi. MPRA Paper No. 25480.

Charemza, W. W. ve Deadman, D. F. (1993). New Directions in Econometric Practice. UK: Edward Elgar Publishing Chobanov, D. ve Mladenov, A. (2009). What is the Optimal Size of Government. Institute For Market Economics.

Chowdhury A (1991) A causal analysis of defense spending and economic growth. Journal of Conflict Resolution. 35, 8097.

Çetin, M., Ecevit, E., (2010). Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 11(2), 166-182.

Devarajan, S., Swaroop, V. ve Zou H., (1996). The Composition of Public Expenditure and Economic Growth. Journal of Monetary Economics. 37, 313-344.

Dinca, M.S., Dinca, G., (2013). The Impact of Government Expenditures upon Economıc Growth in Post-Communist Countries. Scientific Annals of the Alexandru Ioan Cuza University of Iaşi Economic Sciences. 60(1), 83- 92

Erginay, A. (1990). Kamu Maliyesi. 13. Baskı. Ankara: Savaş Yayınları Granger, C. W. J. (1964). Spectral Analysis of Economic Time Series. New Jersey: Princeton University Press

Granger, C. W. J. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods. Econometrica. 37(3), 424-438

Gül, E. ve Yavuz, H. (2010) ABnin Yeni Üyeleri ile Türkiyede Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1996-2008 Dönemi. Maliye Dergisi. 158. 164-178

Hamilton, J. D. (1994). Time Series Analysis. New Jersey. Princeton University Press.

Hausman, J. A. ve Taylor, W. E. (1981). Panel Data and Unobservable Individual Effects. Econometrica. 49(6), 1377-1398

Hirnissa, M.T., Habibullah, M.S. ve Baharom A.H., (2009). Military Expenditure and Economic Growth in Asean-5 Countries. Journal of Sustainable Development. 2(2), 192-202.

Işık, N. ve Alagöz, M. (2005). Kamu Harcamaları ve Büyüme Arasındaki İlişki. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 24, 63-75

Kao, Chihwa, Spurious Regression and Residual-Based Tests for Cointegration in Panel Data. Journal of Econometrics. Vol: 90, No: 1, 1999, 1-44.

Kar, M. ve Taban, S. (2003). Kamu Harcama Çeşitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri. Ankara Üniversitesı SBF Dergisi. 58(3), 145-169

Kaya, V. ve Yılmaz, Ö. (2006). Bölgesel Enflasyon Bölgesel Büyüme İlişkisi: Türkiye İçin Zaman Serisi ve Panel Veri Analizleri. İktisat İşletme ve Finans. 21(247), 62-78

Kollias, C. ve Makrydakis, S. (1997). Defense Spending and Growth in Turkey 19541993: A Causal Analysis. Journal of Defense and Peace Economics. 8, 189204.

Kutlar, A. (2007). Ekonometriye Giriş. 1. Baskı. Ankara: Nobel Yayınları Lau, Evan, Xiao H. Chye and Chee K. Choong, Energy-Growth Causality: Asian Countries Revisited. International Journal of Energy Economics and Policy. 1(4), 2011, 140-149.

Lee, C. C. (2005). Energy Consumption and GDP in Developing Countries: A Cointegrated Panel Analysis. Energy Economics. 27(3). 415-427.

Liu, C. L., Hsu, C. E. ve Younis, M. Z. (2008). The Association Between Government Expenditure and Economic Growth: Granger Causality Test of US Data, 1947-2002. Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management. 20(4), 439-452.

Maitra, B., Mukhopadhyay, C.K., (2012). Public Spending on Education, Health Care and Economic Growth in Selected Countries of Asia And The Pacific. Asia-Pacific Development Journal. 19(2), 19-48.

Mızırak, Z. ve Üçler, G. (2012). Türkiyede Kamu Harcamalarının İktisadi Büyüme Üzerindeki Etkisi (1970-2009). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 11(42), 178-202.

Mitchell, D. (2005). The Impact of Government Spending on Economic Growth. The Heritage Foundation. No. 1831

Mohammadi, T., Maleki, B. ve Gashti, H.P., (2012). The Effect of Government Expenditure Composition on Economic Growth: Evidence on ECO Countries. Economics and Finance Review. 2(5), 14-21.

Parasız, İ. (2003). Büyüme Teorileri. 2. Baskı. Bursa: Ezgi Kitapevi Yayınları. Pedroni, P. (1999). Critical Values for Cointegration Tests in Heterogeneous Panels with Multiple Regressors. Oxford Bulletin of Economics and Statistics. 61(S1), 653-670

Ram, R., 1986, Government Size and Economic Growth: A New Framework and Some Evidence From Cross-Section And Time-Series Data. American Economic Review. 76, 119-203.

Romer., P. M. (1989). Human Capital and Growth: Theory and Evidence. Working Paper No. 3173 . National Bureau Economic Research. Cambridge, M A.

Summers, R. ve Heston, A. (1988). A New Set of International Comparisons of Real Product and Price Levels: Estimates for 130 Countries, 1950 to 1985. Review of Income and Wealth. 34, 1-25.

Tanzi, V. ve Schuknecht, L. (1997). Reforming Government: An Overview of Recent Experience. European Journal of Political Economy. 13,395-417.

Yılmaz, Ö. ve Kaya, V. (2005). Kamu Harcama Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 9, 257-271.

Yüksel, C. ve Songur, M. (2011). Kamu Harcamalarının Bileşenleri ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Analiz (1980-2010). Maliye Dergisi. 161, 361-380.

Zaman, K. Shah, I.A., Khan, M.M. ve Ahmad M., (2013). Impact of Military Expenditure and Economic Growth on External Debt: New Evidence from a Panel of SAARC Countries. Journal of Economic and Social Studies. 3(2), 131-146.